’50Plus bedrijft populistische casinopolitiek met pensioen’

Bent u jonger dan 65? Dan opende Henk Krol van 50Plus afgelopen week de aanval op uw toekomstige pensioengeld. Hij diende namelijk zijn (langverwachte) wetsvoorstel in om de rekenrente te verhogen. Met dit wetsvoorstel schuift Krol miljarden van werkenden naar gepensioneerden, zonder daarover eerlijk te communiceren. Laat u niet misleiden door de naam 50Plus. Ook de miljoenen 50-plussers onder de pensioenleeftijd gaan meebetalen aan het plan van Krol. Dit gaat alle werkenden aan. Of die nu 30, 45 of 60 zijn.

Het verhaal van 50Plus is net zo overzichtelijk als het misleidend is. Pensioenfondsen hebben volgens de partij van Krol en Nagel meer geld in kas dan ooit. Ze maken hoge rendementen, maar gepensioneerden worden in hun ogen kunstmatig arm gehouden door een lage rekenrente. Henk Krol stelt dat er in het verleden betere rendementen zijn geboekt, dan tot uiting komt in de huidige rekenrente. In zijn visie verdwijnen alle problemen als sneeuw voor de zon, wanneer we een heel klein beetje met de rente sjoemelen. Het enige dat hij in werkelijkheid doet, is de problemen vooruitschuiven en nieuwe problemen creëren.

De rekenrente is een ingewikkeld beestje, maar de reden dat we pensioenfondsen ermee laten rekenen is zwaarwegend. Het heeft alles te maken met de wijze waarop we in ons huidige pensioensysteem samen in een grote pot sparen voor later. In die pot (het pensioenfonds) zit zowel het geld voor de pensioenen van nu, als voor de gepensioneerden van de toekomst. Om op dit moment te bepalen hoeveel geld de fondsen nodig hebben om de toekomstige pensioenen te kunnen betalen, gebruiken we een zorgvuldig vastgestelde rekenrente. Als die rente te hoog is gebleken en er is in de toekomst te weinig geld in kas is, dan kan er niet meer worden geïndexeerd en dreigen er zelfs kortingen, zoals nu. Dat is iets wat iedereen natuurlijk het liefst voorkomt, maar het is niet altijd te vermijden.

Resultaten uit het verleden…

Henk Krol opent met zijn wetsvoorstel de deur voor pensioenfondsen om zich rijk te rekenen. Met een te hoge rekenrente wordt het pensioengeld van 65-minners die nog niet gepensioneerd zijn, uitgekeerd aan 65-plussers die dat al wel zijn. Dat is niet eerlijk en het is precies de reden dat de hoogte van de rekenrente nauw luistert. Het gaat om geld van jong en oud, werkenden en gepensioneerden. Dat plaatje, waarin vele generaties onderling solidair zijn, is een stuk minder eenzijdig dan het plaatje dat Henk Krol en 50Plus hun kiezers voorleggen.

Voor gepensioneerden zouden Krols plannen betekenen dat de pensioenen volgend jaar niet verlaagd worden en in veel gevallen zelfs iets verhoogd kunnen worden. Dat klinkt de kiezer die Krol wil aanspreken als muziek in de oren, maar het is zuivere casinopolitiek. Iedereen die bekend is met de uitspraak ‘resultaten uit het verleden, bieden geen garantie voor de toekomst’ doet er goed aan om deze naast het verhaal van Henk Krol te leggen. De rekenrente is ons enige instrument om enigszins controle te houden op de pensioenen van toekomstige generaties. Daar wil Krol nu mee gaan knoeien.

Als een echte populist schuift Krol die werkelijkheid opzij, ten faveure van garanties die hij eigenlijk niet kan geven. Hij probeert de terechte zorgen van ouderen om te zetten in politiek kapitaal. Henk Krol gokt erop dat zijn kiezers de uitspraken van 50Plus over pensioenen niet controleren. Het is immers ingewikkelde materie. Met zijn ‘eigen pensioen eerst’-verhaal laat hij nu gelukkig wel zijn ware aard zien. Uw pensioengeld is met hem in de Kamer niet veilig.

Ouderen hebben terechte zorgen, over het pensioen dat hen ooit beloofd is. Dankzij populisten als Henk Krol beginnen nu ook onder jongeren de zorgen toe te nemen. Het gesteggel over de rekenrente holt het vertrouwen in onze pensioenen uit. Dat kan anders. Er is een radicale herziening van ons pensioenstelsel uit de jaren 1950 nodig. In tegenstelling tot de greep in de kas die 50Plus voorstelt, heeft D66 een plan voorgelegd voor een transparanter, eerlijker en veiliger pensioenstelsel. Wij staan voor een pensioenstelsel waarin inzichtelijke persoonlijke potjes collectief worden beheerd en we risico’s blijven delen. Dat is de weg vooruit, voor jong en oud.