Max maakt niet het verschil, Max is het verschil

1. Missie: ik ga wereldkampioen worden

Michael Schumacher, Ayrton Senna, Kimi Raikkonen – allemaal hadden ze hun propedeuse in het karten. Max Verstappen ook, begeleid door de beste coach die hij kon hebben: zijn vader Jos, oud-Formule 1-coureur en technisch begaafd. Jos prepareerde de karts, tunede de motor en was er altijd bij op de baan. Max kartte al op zijn vierde. Door duizenden uren rondjes te draaien – in het Belgische Genk is het begonnen – heeft hij zijn racegevoel ontwikkeld. Max heeft door de intensieve betrokkenheid van zijn vader in het karten een perfecte opleiding gehad. Trainen in België en Nederland betekent zes maanden op koude, glibberige banen rijden. Hier heeft hij zijn gevoel voor grip ontwikkeld, zoals hij in de regen van Brazilië vorige week demonstreerde. Elk uur op de kartbaan was er een met een missie: de Formule 1 halen en wereldkampioen worden, over zijn ambities heeft hij nooit geheimzinnig gedaan. Met die mindset groeide hij op. De races kregen thuis op zijn kamer een vervolg met racesimulaties op de computer.

2. ‘Leest’ race als geen ander

Max schaakt op het circuit als weinig anderen, denkt vooruit en plant zijn onconventionele aanvalsacties al ronden van te voren. Illustratief waren zondag de rondjes achter de safetycar op Interlagos. Voor Verstappen misschien een hinderlijke onderbreking van de race, maar ook een moment van intensieve studie. Hij gebruikte elke meter om uit te zoeken waar de grip op de baan lag. Bij droog weer is de ideale lijn welhaast door de fysica bepaald. Daar rijdt iedereen overheen, daar ligt het meeste rubber en is er het meeste grip. Maar bij regen is die lijn juist het gladst. Dan is het zoeken naar ruw asfalt, naar plekjes waar de bolide op zijn limiet niet in een spin raakt.

In de optocht achter de safetycar maakte Verstappen Nico Rosberg nerveus door om hem heen te waven en te slingeren. Rosberg was in zijn spiegel vooral met Max bezig, minder met zichzelf. Toen de race begon had Verstappen al een plan in zijn hoofd om de Duitser in te halen. Hij haalde de nummer een in het klassement om de wereldtitel buitenom in. Panna! „Max zoekt voortdurend informatie en dat doet hij beter dan de rest”, zegt Atze Kerkhof, voormalig shorttracker en een van de beste simulatieracers ter wereld. In de wintermaanden racet hij wel eens met Max, die ook lid is van Kerkhofs team Redline.

Kerkhof traint coureurs in de simulator. „Max heeft het mentale voordeel dat iedereen gek van hem wordt op het circuit. Je denkt dat hij zijn auto er tussen smijt , maar hij heeft alles onder controle. Ook in de simulator haalt hij je in op plekken dat je denkt: dit kan niet. Maar het lukt toch. Dat krenkt het ego van elke tegenstander”. Max, zegt Kerkhof, verdiept zich in elk detail om maar te winnen, ook in de simulator. „Daar heeft hij alles uitgehaald om met net die ene tiende van een seconde te kunnen winnen.”

Rik Vernooij, de engineer van Verstappen bij Van Amersfoort Racing, waar de Limburger in 2014 een jaar in Formule 3 reed, noemt Verstappen een uitzonderlijk talent. „Wat Max heel erg goed maakt is zijn ruimtelijk inzicht. Hij ziet wat er om hem heen gebeurt en wat er gaat veranderen. Hierdoor is hij sterk als hij zijn positie verdedigt of een concurrent wil inhalen. Daarnaast is hij goed in het optimaliseren van de rondetijd. Als je bij natte omstandigheden aan de buitenkant rijdt waar de meeste grip is, kun misschien vijf kilometer harder rijden, maar is de afstand ook groter. Gevoel voor subtiele gripveranderingen en kansen voor tijdwinst zijn bij hem extreem goed ontwikkeld. Als het om een rondje rijden ging, waren er wel eens details om te verbeteren. Maar met racen was het af en verraste hij ons met zijn inzicht.”

3. Max kiest zijn eigen weg

Elke circuit heeft zijn ideale lijn. „Max heeft vanaf zijn vierde een gave ontwikkeld om eigen lijnen te zoeken en die tijdens de race te veranderen”, zegt race-expert Mark Koense. „Op Suzuka [Japan] zag je dat heel goed. Het lijkt of hij soms bewust een lijn kiest die tijd lijkt te kosten, maar waarmee hij veel sneller uit de bocht gaat. Hij blijft maar rollen, komt na een bocht sneller op gang omdat hij weinig snelheid heeft afgescrubd tussen het moment van remmen en insturen en weer op het gas gaan.”

Engineer Vernooij toont data van de race in 2014 op de Norisring. Een regenrace, vergelijkbaar met São Paulo van vorige week. Verstappen won met overmacht en vestigde zijn naam als toptalent. In een van de bochten wint hij alleen al 0,4 seconden op een teamgenoot door later aan te remmen in de bocht

Lees ook over de race in Brazilië: Meesterlijke slalom naar podium

De lijntjes op de grafiek laten ook zien dat Verstappen op een heel ander positie rijdt. Ook bij het uit accelereren volgt hij een compleet andere lijn en zit al in de vierde versnelling als zijn collega maar net op het gas zit.

Mark Koense: „Je zag Max ook in de karting zijn aanvallen ver van tevoren plannen. Slechts een heel klein deel van zijn intellectuele ruimte wordt belast met het rijden. Hij heeft gewoon tijd over. Max maakt niet het verschil, Max is het verschil”.

Atze Kerhof : „Afgelopen jaar raceten we regelmatig tegen elkaar op de simulator. Dat was één groot inhaalfeest. Het gevoel dat hij heeft voor inhalen, dat heeft niemand. Wat hij in het echt kan, doet hij ook in de simulator. Daar kan hij ook laat remmen op punten waar ik dat niet kan. Dan blokkeer ik en verlies ik tijd. Zijn gevoel, zicht, gehoor - alles is gefinetuned om de perfecte grip te vinden.”

Bekijk ook deze fotoreeks: Zo zag het jaar van Max Verstappen eruit

4. Hij heeft raceklasse

Verstappen maakt het verschil in de races. Als het om pure snelheid gaat, is hij afhankelijk van het motorvermogen van de bolide, als het gaat om kwalificaties staat hij in de onderlinge competitie nog achter bij zijn teamgenoot Daniel Ricciardo.

Vernooij van Van Amersfoort Racing: „Waar hij bij ons en in Formule 1 het onderscheid maakt, is zijn raceklasse. Max debuteerde bij ons met twee inhaalpogingen: niemand verwachtte ze en ze waren allebei een succes. Het zijn vaak acties die tegen het randje aan zitten, maar die honderd procent binnen de regels zijn.”

Volgens Vernooij racete Verstappen in Formule 3 zoals hij in het karten deed, met extreem snelle prikacties. En in Formule 1 rijdt hij zoals in Formule 3.

Verstappen haalt in als de concurrent het niet verwacht en gaat tot het uiterste om zijn positie te verdedigen. Zijn vader vatte dit jaar het kunstje simpel samen. „Zo laat mogelijk remmen, zo hard mogelijk door de bocht gaan en zo vroeg mogelijk op het gas gaan.”

Raceklasse manifesteert zich vooral in de regen als de wetten van de fysica minder beslissend zijn en de patronen uit de simulator iedereen in de steek laten. Het zijn altijd de grote coureurs die onder barre omstandigheden het verschil maakten.

Lees ook: Hoe Max Verstappen woede veroorzaakt bij zijn concurrenten

5. Zijn zelfvertrouwen is groot

Angst heeft hij niet: als je zoveel controle hebt, heb je geen angst. De dreigende ontsporing op Interlagos gaf hem een adrenalinestoot, maar geen angst.

Mark Koense: „Hij heeft groot vertrouwen in eigen kunnen. Senna en Schumacher dwongen ontzag af door hun rijstijl, waren genadeloos bij het inhalen en verdedigen. En ze absorbeerden alle aandacht. Dat doet Max nu ook.”