Een kloeke ‘Nozze’ zonder weerhaakjes

Hoe definieer je genie in de podiumkunst? Fascinerende aspecten aan Mozarts drie opera’s op libretti van Lorenzo da Ponte (Don Giovanni, Le Nozze di Figaro en Così fan tutte ) zijn in elk geval hun kameleontische natuur en onverwoestbare frisheid. Je kunt ze talloze malen geconcentreerd bekijken in verschillende producties, en steeds weer het naïeve gevoel hebben iets nieuws te ontdekken, iets ‘ongekends’. Die grap, zat die er altijd al in? Was dat slot altijd zo flitsend of juist looïig?

De enscenering van Le Nozze di Figaro (1786) die de jonge regisseur Daniel van Klaveren maakte voor het 25-jarige gezelschap Opera Zuid is er een zonder weerhaakjes. Ingrediënten als botsende standen, ontluikend sociaal bewustzijn en losse zeden geven daar best aanleiding toe, maar je kunt het verhaal ook gewoon zichzelf laten vertellen – zonder veel extra duiding. Geile graaf heeft het adellijke ‘ius primae noctis’ ofwel ontmaagdersprivilege net afgeschaft. Charmant kamenierstertje Susanna, verloofd met Figaro, doet hem besluiten zijn vooruitstrevendheid even te parkeren, waarna hij door listen en lagen toch eindigt in de armen van zijn eigen Gravin.

Reuzenpoppenhuis

Van Klaveren maakt er een lichte, pretentieloze komedie van, gesitueerd in een inventief en minimalistisch reuzenpoppenhuis (met fotobehang in plaats van echte kasten) en kostuums uit de pruikentijd. Het acteerwerk is summier en incidenteel grappig op een commedia dell’arte achtige manier, vooral waar Miranda van Kralingen (Marcellina) lekker schmierend acte-de-présence geeft. Echt goed zijn Anna Emelianova (een heerlijk frisse Susanna) en de Nederlands-Iraanse sopraan Lilian Farahani in haar minirolletje als tuinmandochter Barbarina. Zij straalt en excelleert in haar recitatieven, acteren en in L’ho perduta, me meschina, de onverwoestbare prachtaria die het lijflied van elke liefdesverdrietige puber zou kunnen zijn. In de grote rollen zijn met Nikos Kotenidis (Figaro), Anna Stylianaki (Gravin) en Rubèn Plantinga (Graaf) zangers gecast wier stemmen nog niet overal voldoende gerijpt zijn voor de door Mozart geëiste subtiliteit. Innemend is Veerle Sanders als Cherubino.

Lees verder na de video

Philharmonie Zuidnederland verzorgt onder leiding van Arjan Tien een Mozart uit één stuk. De kloeke uitvoering mist de ontvlambaarheid, de nuances en het reliëf waarmee dirigenten als Teodor Currentzis en René Jacobs op hun recente Mozart-opnames het oor hebben gestreeld, geprikkeld en verwend. Maar een betrekkelijk opsmuksloze productie van ijzeren repertoire als deze bedient een eigen markt. Het Chassétheater in Breda was dinsdag vrijwel uitverkocht, het publieke succes was groot. Je mag hopen dat Opera Zuid in de toekomst blijft komen met solide producties door goede jonge zangers, waarbij in de casting iets meer op safe mag worden gespeeld.