Publieke omroep: doe normaal, man

Maandag schreef Shula Rijxman, baas van de publieke omroep, in de Volkskrant dat de onverwachte uitslag in de VS gevolgen moet hebben. „Ook in Nederland speelt de vraag of de zogenoemde mainstream media wel weten wat er speelt op straat”, stond er.

Zelfkritiek: altijd sympathiek. Toch vrees ik dat hier een paar dingen grondig misgaan.

Gallup concludeerde afgelopen weekeinde dat ook driekwart van de Amerikanen deze uitslag niet zag aankomen, inclusief ruim zestig procent van de Trump-stemmers. Dus het zou kunnen, ik zeg het maar even, dat Nederlandse media met twijfels over hun kennis van de VS, iets te veel van zichzelf vragen.

Ook is even de vraag wie in de VS voortaan de mainstream media zijn. Het rechts-nationalistische Breitbart News steunde Trump door dik en dun, dus dat lijkt me dan de nieuwe mainstream. Maar op die website zag ik niet één schuldbewust stuk omdat ze nooit voorzagen dat Clinton de meeste stemmen zou krijgen. Wel geeft Breitbart News al jaren af op The New York Times, ook al onthulde die krant het grootste schandaal in Trumps voordeel: Clintons clandestiene mailserver. Dus welk medium faalde hier eigenlijk volgens de publieke omroep?

Dan de boze burger. Zelf bezoek ik al jaren een electoraal gemiddelde wijk in Woerden. Ja, daar heb je woede. Niet de mediagenieke woede van de televisie. Machteloze, onhandige woede is het: mensen die boos zijn omdat bijvoorbeeld het lokale ziekenhuis sluit – en dan machteloos de schouders ophalen.

Zou de publieke omroep deze onspectaculaire woede op televisie brengen, dan weet je wat er gebeurt: kelderende kijkcijfers. Vandaar dat we op televisie al jaren de Wilderswoede zien: verbaal begaafde klagers zonder belangstelling voor oplossingen.

Dus als de les van de publieke omroep wordt om nóg meer klaagtalent in beeld te brengen, lijkt me dat een tragische vergissing. Ook omdat Nederland, naast de mogelijk dertig zetels voor Wilders, een electorale markt is die, anders dan in de VS, in ruime meerderheid achter politici met redelijke oplossingen staat. Rutte, Buma, Pechtold, Roemer, etc.

Dus wie denkt dat de media door Trump nu zoveel mogelijk Wilderswoede in beeld moeten brengen, heeft niet begrepen wat er in de VS is gebeurd, en weet ook niet wat er in Nederland aan de hand is. Om een fameuze uitspraak van het bekende mainstream medium Geert Wilders (724.000 Twittervolgers) te citeren: Doe normaal man.