Gemeenten willen jonge ouders helpen

Moet de overheid zich gaan bemoeien met het liefdesleven van burgers? Steeds meer gemeenten vinden van wel. Door relatieondersteuning en voorlichting zijn jonge ouders beter toegerust op het ouderschap, is de gedachte, en daalt het aantal kinderen dat lijdt onder relatieproblemen van hun ouders. Gemeenten hopen zo iets te doen aan het toegenomen aantal echtscheidingen waarbij kinderen betrokken zijn. Tot nu toe richtte beleid zich voornamelijk op het voorkomen van vechtscheidingen.

Zo biedt de gemeente Alkmaar aanstaande ouders een gratis cursus aan over hun nieuwe rol als ouder. Onder meer de verwachtingen van het hebben van een baby en veranderingen in de relatie komen aan bod. Dus niet, zoals gebruikelijk, alleen de zwangerschap en bevalling, gericht op moeders. Ook denkt Alkmaar na over een app om ouders met zorgverleners in contact te brengen.

Apeldoorn denkt met lokale zorgaanbieders na over meer manieren om aanstaande ouders te informeren over de betekenis van een kind in je relatie. De gemeente werkt sinds dit jaar aan een „ketenaanpak scheidingen en kinderen”, met als doel problemen aan te pakken voordat ze escaleren. In Amersfoort loopt een pilot waarbij (aanstaande) ouders samen praten over zwangerschap en relaties. Behalve een verloskundige of jeugdarts zit daar ook een sociaal werker bij. Ook Eindhoven en De Ronde Venen zijn met ‘preventief beleid’ bezig.

Hulpverleners stuurden gemeenten vorig jaar een brandbrief: zonder betere voorlichting en begeleiding lopen de scheidingscijfers naar verwachting verder op, schreven zij. Langdurige conflicten zijn de belangrijkste oorzaak van problemen bij kinderen. Per jaar maken 35.000 minderjarige kinderen een relatiebreuk van hun ouders mee. Vorige week vond in de Tweede Kamer het symposium Hoe babyproof zijn relaties? plaats, georganiseerd door ChristenUnie en PvdA.

Na de geboorte neemt tevredenheid over relatie af

Psycholoog Maarten van der Linde, die de brandbrief mede opstelde, ontwikkelde met de Vrije Universiteit een e-cursus voor jonge en aanstaande ouders, die binnenkort wordt gelanceerd. „Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat je er vroeg bij moet zijn: na de geboorte van het eerste kind neemt de tevredenheid over de relatie enorm af. Stellen blijven zo’n zes jaar doorlopen met ernstige relatieproblemen voordat ze er iets aan doen. Dan is het te laat, en gaan ze uit elkaar.”

In Scandinavië is beleid om echtscheidingen te voorkomen veel gewoner, zegt Inge Anthonijsz, adviseur van het Nederlands Jeugdinstituut (NJi). „Daar wordt het niet als betuttelend ervaren. Er zijn bijvoorbeeld laagdrempelige ontmoetingscafés voor stellen. Mensen praten er makkelijker over hun relatie.” Het NJi adviseert beleidsmakers en wethouders over het onderwerp.

Behalve voor problemen bij kinderen leidt het toegenomen aantal echtscheidingen ook tot hoge maatschappelijke kosten, zeggen Van der Linde en Anthonijsz. „Denk aan huursubsidies aan eenoudergezinnen, bijstand, juridische kosten en zorgkosten.”

Lees ook de reportage Een cursus relatie plus baby voor beginners