Geluk op de werkvloer is, zeker sinds de crisis, een veelbesproken onderwerp. Boeken als De geluksprofessor van Patrick van Hees of Werkgeluk! van Rob Coolen zijn bestsellers en steeds meer Nederlandse bedrijven benoemen een ‘chief happiness officer’. Die moet het geluk van de werknemers bevorderen. De filosofie van The Happy Startup School, opgericht in 2013, sluit naadloos aan bij deze trend. Niet geld en rendement, maar geluk zou het uitgangspunt van iedere bedrijf moeten zijn, vinden de Britse oprichters Carlos Saba (43) en Laurence McCahill (43).
Negen jaar lang runden ze een succesvol online mediabureau, maar ze vroegen zich steeds vaker af of ze wel echt een verschil maakten voor hun klanten. Saba: „We wilden niet meer steeds met winst bezig zijn, maar een positieve, blijvende impact maken.” Hun school richt zich op ondernemers, met name starters. Ze bieden wereldwijd online trainingen, korte workshops en langere ‘zomerkampen’ in bijvoorbeeld de Franse Alpen aan.
Een week in de Alpen kost zo’n 1.500 Britse pond, exclusief ticket. Behalve hiken, mountainbiken, raften of een stilteretraite, bespreken de deelnemende ondernemers hun grootste (werkgerelateerde) uitdagingen. Er zijn geen sprekers, lezingen en workshops worden door de deelnemers zelf gegeven. De centrale vraag: hoe kun je als ‘betekenisvolle’, maatschappelijk betrokken ondernemer van geluk je verdienmodel maken?
Ballenbak tegen de stress
Daar kun je lang over filosoferen, maar een sprong in de ballenbak levert misschien wel net zoveel goede ideeën op. Dat kan op het kantoor van Funbase in Amsterdam, een start-up die websitebouwer Kai Brouwer (29) oprichtte nadat hij een training bij The Happy Startup School volgde. Brouwer: „In de start-upwereld zoals ik ‘m kende, gingen de gesprekken vaak over geld, of hoe je je bedrijf zo snel mogelijk voor veel geld verkoopt.. Daar was ik totaal niet mee bezig.” Zijn droom was het helpen van mensen met een „stressgerelateerde ziekte”, door ze spelletjes te laten spelen. „Zo’n ballenbak bijvoorbeeld, dat is bijna therapie. Het gaf het me vaak energie toen ik zelf tegen een burn-out aan zat.”
Op het zomerkamp ontmoette Brouwer „energieke, bescheiden mensen” die net als hij de wereld mooier wilden maken. „Die setting zorgde ervoor dat ik steeds meer mezelf durfde zijn. Ik kan nog niet leven van Funbase, maar doe nu wel waar ik gelukkig van word.”
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2016/10/data5895779.jpg)
Geluk onder de loep
Vandaag vindt op het kantoor van Funbase een kleine netwerkbijeenkomst plaats met de oprichters van The Happy Startup School. Er wordt gespeeld, gepraat, gegeten en er is een lezing van bedrijfsadviseur en boeddhist Kees Klomp. Samen met de deelnemers (bijna allemaal ondernemers of beleidsmakers die al eens een training bij de school hebben gevolgd) neemt hij de betekenis van ‘happiness’ onder de loep.
„Ik ben opgegroeid met het idee dat je pas gelukkig bent als je veel geld verdient en een mooie carrière hebt. Who cares!”, roept Ellen Moons (53). Ze heeft lang gewerkt voor een chocoladefabrikant, waar ze bij alle afdelingen betrokken was, van sales tot marketing en logistiek. Nu wil ze als zzp’er andere ondernemers gaan adviseren over het runnen van een bedrijf.
Moons: „Dat ik mijn werk leuk vind, is voor mij altijd belangrijker geweest dan wat ik ermee verdien. Maar de reactie daarop was vaak: daar heb je Ellen weer met haar idealisme.” Het maakte dat ze zich afvroeg of ze de enige was die er zo over dacht. Tot ze over The Happy Startup School hoorde: „Een Eureka-gevoel.” Moons meldde zich direct aan voor het zomerkamp.
„Veel startende ondernemers zijn aanvankelijk vooral druk met marktonderzoek: wie gaat mijn nieuwe product kopen en wat is een reële prijs”, zegt Carlos Saba. „Het gaat nooit over henzelf.” En juist daarover gaande programma’s van The Happy Startup School. Dat kan ook online via hun Homeschool-training, waarin je een maand lang dagelijkse videolessen, kleine opdrachten en video’s, boeken en artikelen (sinds kort ook in het Nederlands) toegestuurd krijgt.
Saba: „Als jij weet waarvan je gelukkig wordt en waarvoor je staat, dan heeft dat een direct effect op je werknemers en klanten. Je trekt gemakkelijker de juiste mensen aan.” Mede-oprichter McCahill vult aan: „Terwijl je gek genoeg nergens leert hoe je geluk centraal stelt in je bedrijf.”
Een voorbeeld van een bedrijf dat het volgens het idealistische duo goed doet, is buitensportspecialist Patagonia. Oprichter en fervent bergbeklimmer Yvon Chouinard ergerde zich eraan dat per klim soms honderden pitons (mephaken) werden gebruikt en dus als afval tussen de rotsen achterbleven. Vanuit deze frustratie ontwierp Chouinaird klimonderdelen die wél konden worden hergebruikt. Zo ontstond zijn bedrijf Patagonia, dat zijn klanten aanmoedigt om geen dingen te kopen die zij niet nodig hebben. Waar de mode-industrie gewoonlijk kiest voor trends en seizoensartikelen, doet Patagonia – met succes – het tegenovergestelde.
Klanten, zegt McCahill („zeker de jongere generatie”) blijken dus bereid te betalen voor zo’n duurzame visie.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2016/05/1805ECO_linked_1.jpg)
Wereldwijd netwerk
De studenten van The Happy Startup School wisselen meer knuffels dan visitekaartjes uit, vertellen McCahill en Saba. Maar los van de nieuwe vriendschappen en de workshops schuilt de echte kracht ervan in het groeiende, wereldwijde netwerk van geëngageerde, idealistische ondernemers. Afgelopen zomer lanceerden McCahill en Saba tien ‘Happy Startup’-netwerken op nieuwe plekken in de wereld (waaronder twee in Nederland).
Aan het einde van dit jaar moet de teller op dertig staan. McCahill: „Het was onze droom om het gedachtegoed van The Happy Startup School internationaal te verspreiden. Dat lijkt te lukken.” Saba: „Vijfentwintig jaar geleden wilde ik miljonair worden en altijd in een T-shirt blijven rondlopen. Dat eerste doet er niet meer toe, maar dat laatste heb ik in elk geval bereikt.”