Dankzij de ‘moed’ van Apple wordt de wereld-afvalberg nu opgehoogd met miljoenen oortjes en koptelefoons waar niets anders aan mankeerde dan dat ze voorzien zijn van een plug die ‘al honderd jaar bestaat’, zoals een Apple-woordvoerder liet weten. Misschien kan de nieuwe Euro-lobbyiste van Silicon Valley, Neelie Kroes, zorgen dat daar een wet voor komt: technologie mag niet ouder worden dan 100 jaar. Ik hoop van harte dat het de Europese Commissie lukt om Apple zijn achterstallige belasting te laten betalen, Neelies ongetwijfeld formidabele lobbykrachten ten spijt.
Steve Jobs was gewoon een ouderwetse vrek. Je hoeft op Youtube maar te kijken naar zijn presentatie voor de gemeenteraad van Cupertino, in 2011, over de bouw van het nieuwe Apple-kantoor: te beroerd om fatsoenlijk antwoord te geven, te beroerd om een gebaar te maken, te beroerd om lokale belasting te betalen.
Nog steeds wordt alles bij Apple ondergeschikt gemaakt aan Jobs grote obsessie: vendor lock-in, het zo grondig mogelijk afgrendelen van de Apple- winkel. De vervanging van een universele audio-poort door eigen, beschermde techniek, past daar naadloos in.
Apple is niet geïnteresseerd in wat de gebruiker met zijn device zou kunnen willen doen, het uitgangspunt is wat hij er van Apple mee mág doen. Ik gebruik al zeker vijftien jaar Apple en ben bepaald geen digibeet, al zeg ik het zelf, maar ik was onlangs een lange werkdag kwijt aan het samenstellen van een Marktplaats-advertentie, uit tekst en beeld afkomstig van drie Apple-apparaten.
In een opwelling schafte ik laatst een ringtone aan, met mijn iPhone voor mijn iPhone. De procedure die je vervolgens moet doorlopen om hem in werking te stellen is dermate complex en tijdrovend, ik heb het opgegeven. Het muziekprogramma iTunes is inmiddels zo complex geworden dat zelfs professionals zich erover beklagen, laat staan dat een gewone gebruiker er nog uit komt. Bolletjes, zonnetjes, maantjes, vinkjes, driehoekjes, gestippelde cirkeltjes, wolkjes met regen, wolkjes zonder regen, het aantal symbolen dat aan een file gekoppeld kan worden stond de laatste keer dat ik een telling deed op twaalf! Zo is een complex, enkelsoortig universum ontstaan, waar je met intuïtie en algemene kennis van computers juist níet uit de voeten kan, precies het omgekeerde van wat Jobs altijd claimde.
Maar een bedrijf met 1 miljard klanten en 150 miljard euro in kas zal toch wel een goede klantenservice hebben? Nee. Er is Apple Support Communities, en hoewel dat forum keurig is vormgegeven in de huisstijl, komt er geen Apple-medewerker aan te pas. Je kunt je probleem voorleggen aan andere gebruikers! Die óók op zoek zijn naar een oplossing, voor hún probleem! De informatie bestaat voor 90 procent uit gissingen, vermoedens, kletspraat en gekissebis tussen leken die het beter denken te weten dan andere leken. En ergens in die brij zit misschien de oplossing, maar misschien ook niet. Je weet het niet, want het rijkste bedrijf ter wereld is te gierig om zijn klanten te helpen.
Ineens begrijp je die kale, steriele Apple-stijl: al dat wit, de schreefloze letter, die afgeronde hoeken, wij zijn hier in een futuristisch verpleeghuis, waar de patiënten elkaars boterhammen snijden en helpen met hun sudoku. Geen rood kruisje, maar een appel met een hap eruit.
Als ze het zouden investeren in gebruiksvriendelijker producten en betere service, mag Apple van mij al dat ontdoken belastinggeld houden.
Jan Kuitenbrouwer is columnist en directeur van Kuitenbrouwer Woorden Die Werken, woordendiewerken.com