Allemaal Angelina

„Zij heeft het… Zij heeft het… Zij heeft het sowieso…” Jade den Adel (23) scrollt door haar Instagramfeed. „Zij heeft het ook denk ik, even kijken. Oh nee, toch niet. Geloof ik. Het is zo lastig te zien soms.”Wie actief is op sociale media, festivals bezoekt, of simpelweg weleens een zaterdagmiddag door een drukke winkelstraat loopt, kan ze bijna niet gemist hebben: de grote, kussenachtige lippen op de gezichten van veel jonge vrouwen. Nederlandse meisjes lijken collectief een Angelina Jolie-mond op zichzelf te hebben geplakt. Hoe? Met lip fillers. Die zijn populairder dan ooit.

„Kijk, vroeger had ik nog een beugel, daardoor leek mijn bovenlip vanzelf wat groter”, vertelt Jade. Ze woont in Delft, is vlogger en heeft onder de naam Jadepraatparade een eigen kanaal op Youtube met zo’n 8 duizend volgers. „Maar toen die er eenmaal uit was, vond ik hem ineens weer heel dun.” Daarom besloot ze deze zomer lip fillers te nemen: een tijdelijke vulling voor je mond. Haar bovenlip is nu een stuk voller. „En hij verdwijnt niet meer helemaal als ik lach.” Jade is tevreden. „Ik wilde eerst altijd een borstvergroting, maar ik ben hier eigenlijk blijer mee. Het is een weinig ingrijpende verandering, maar omdat het in je gezicht is, heb je wel veel resultaat.”

In de ‘budgetkliniek’ kreeg iedereen lip fillers voor honderd euro, zonder verdere vragen

Een lipvergroting is inderdaad een kleine en relatief onschuldige cosmetische ingreep, vertelt cosmetisch arts Diederik van Imhoff. „Doorgaans wordt hyaluronzuur gebruikt, een lichaamseigen stof die na 6 tot 12 maanden vanzelf weer wegtrekt.” Wie langdurig volle lippen wil, moet dus elk jaar bijspuiten. „Permanente filters zijn in Nederland verboden”, legt Van Imhoff uit. „Hyaluronzuur is niet permanent: mocht het resultaat niet bevallen, kan de filler ook weer worden opgelost.” En ook de kosten zijn redelijk behapbaar: aan een lipvergroting ben je zo’n tweehonderd tot vierhonderd euro kwijt.

Het kan altijd mooier

Volgens Jade merk je, behalve als je in de spiegel kijkt, weinig van de ingreep. „Je lippen voelen gewoon nog steeds als je lippen.” Alleen zoenen voelt anders, merkt ze. „Dat voelt ineens veel zachter, alsof je lippen kleine kussentjes zijn geworden.” Zoenen met lip fillers is eigenlijk lekkerder dan zonder, vindt Jade.

Sophie (25, wil niet met haar achternaam in de krant) gaat volgende maand voor de eerste keer haar lippen ‘laten doen’. Sophie woont in Amsterdam en studeert pedagogiek. Het is niet zo dat ze nu onzeker is over haar lippen, „die zijn wel prima”, maar „het kan gewoon altijd mooier”. De laagdrempeligheid van de ingreep trok haar over de streep. „Ik dacht vroeger altijd dat fillers permanent waren, maar toen ik hoorde dat zoiets tijdelijk was, vond ik het ineens best een goed idee.” Haar zus heeft al lip fillers, en gaat volgende maand voor de tweede keer. „Zij wil er nu iets meer in hebben.”

Ze smeren er iets op, ze spuiten er iets in, en je kan weer naar je werk.

Lip fillers zijn een van de populairste cosmetische ingrepen van dit moment. Doctors at Soap, een keten van cosmetische klinieken gevestigd in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Eindhoven, ziet een flinke stijging in het aantal lip filler-behandelingen: de afgelopen drie jaar nam dat elk jaar met twintig procent toe. Inmiddels worden bij Doctors at Soap zo’n 25 lipvergrotingen per dag uitgevoerd, waarvan het overgrote deel, zo’n 10, in Amsterdam.

„Lip fillers zijn altijd al belangrijk geweest in de cosmetische geneeskunde, voor het opvullen van rimpels rond de mond”, vertelt Van Imhoff, die werkzaam is bij Doctors at Soap in Amsterdam en Den Haag. „Maar de laatste jaren zien we een heel nieuwe groep die interesse heeft in deze fillers: jonge vrouwen die graag wat vollere lippen willen.”

Superslank, Cup D, volle lippen

Deze nieuwe groep lip filler-klanten manifesteert zich vooral op sociale media. Kanalen als Instagram en Snapchat zijn ideale plekken om je nieuwe lippen te showen, of om het idee op te doen zelf fillers te nemen. „Dit is toch prachtig”, zegt Sophie, als ze een foto van supermodel Emily Ratajkowski omhoog houdt (superslank, cup D, volle lippen). „Wie wil er nou niet zo uitzien?”

Sociale media zijn ook bij uitstek de plek om cosmetische ingrepen als lip fillers te bespreken: foto’s vanuit de behandelstoel en filmpjes die laten zien hoe de naald naar binnen gaat, komen regelmatig voorbij. Vlogger en tienermeisjesidool Monica Geuze (21) maakte deze zomer nog een videoverslag van haar lip filler-behandeling bij Doctors at Soap. Het filmpje is op Youtube meer dan 275.000 keer bekeken. Naderhand werd het meteen extra druk bij Doctors at Soap: iedereen wilde dezelfde fillers als Monica.

Naast Geuze hebben tal van andere vloggers soortgelijke video’s gemaakt over hun lip filler-behandeling. Beautyvlogger Nikkie Tutorials organiseerde in 2015 bijvoorbeeld al een online Q&A over haar lippen, waarbij ze antwoord gaf op kijkersvragen als ‘hoe duur zijn lip fillers’ en ‘worden je lippen ooit weer normaal’. De video is inmiddels meer dan 2,4 miljoen keer bekeken. Ook Jade maakte een vlog van haar behandeling. In de reacties dezelfde vragen als bij Nikkie Tutorials: hoe duur is zoiets, en hoe lang blijft het zitten?

In elk lip filler-filmpje wordt hetzelfde benadrukt: lip fillers zijn laagdrempelig, tijdelijk en vooral hartstikke normaal. „Voor mijn gevoel doet letterlijk iedereen het”, zegt Monica Geuze in haar vlog. „Ik heb het idee dat iedereen in Amsterdam gewoon even in een tussenuur naar de kliniek gaat om zijn lippen op te laten spuiten.” Ook Sophie denkt niet dat de behandeling die haar te wachten staat veel om het lijf zal hebben. „Ze smeren er iets op, ze spuiten er iets in, en je kan weer naar je werk.”

Het is op zijn minst opvallend te noemen dat zo veel vrouwen van in de twintig aan de fillers willen. De artsen van Doctors at Soap zijn er niet per se voorstander van. Waarom zou je immers gaan sleutelen aan een gezicht waar helemaal niets mis mee is? Daarom heeft Doctors at Soap een leeftijdsgrens ingesteld: onder de achttien gebeurt er niks, onder de vijfentwintig alleen met een goede reden. „Als er bijvoorbeeld sprake is van trauma – iemand die dagelijks last heeft van onzekerheid – of als er sprake is van zichtbare asymmetrie in het gezicht”, legt Van Imhoff uit. Doctors at Soap stuurt meisjes die zonder goede argumenten komen vragen om een lip filler naar huis. „Dat moeten we de laatste tijd steeds vaker doen”, zegt Van Imhoff.

Maar toch: Monica Geuze, die van nature al redelijk volle lippen heeft, kreeg wel een behandeling, terwijl zij ruim onder hun leeftijdsgrens valt. De reden daarvoor valt volgens de artsen van Doctors at Soap onder het medisch beroepsgeheim.

De groeiende populariteit van lip fillers zetten de artsen naast het leeftijdsprobleem nog voor een ander dilemma: klinieken die fillers klakkeloos uitdelen zijn er genoeg, en vaak gaan die ook nog een stuk minder professioneel te werk. Meisjes die bij Doctors at Soap nee te horen krijgen, kunnen makkelijk doorlopen naar zo’n kliniek, om daar met een buitenproportionele ‘duckface’ weer naar buiten te komen.

Voor hij bij Soap terecht kwam, liep Van Imhoff zelf een tijdje mee in zo’n „budgetkliniek”. „Daar kreeg iedereen gewoon lip fillers voor honderd euro, zonder verdere vragen.” Dit soort zaken kopen vaak fillers van mindere kwaliteit in, om ze zo goedkoop mogelijk aan te kunnen bieden. „Soms hebben die fillers dan een veel te dikke structuur”, vertelt Van Imhoff, „waardoor je allemaal bobbeltjes in je lip krijgt”. Ook de priktechniek kan bij dit soort klinieken weleens te wensen over laten, omdat de artsen die er werken niet altijd een goede opleiding tot cosmetisch arts hebben gehad. „Die mogen na twee keer meekijken zelf aan de slag”, zegt Van Imhoff. Gevolg: grote bloeduitstortingen, littekens en soms zelfs necrose in de lip.

Sophie is in haar zoektocht naar een goede kliniek ook zaken tegengekomen die groot met lip fillers adverteren. „Soms hangen er zelfs borden op de deur van een kliniek, met reclame voor lipvergroting.” Online zijn verschillende lip-filler aanbiedingen te vinden en tal van Groupon-deals. Sophie durft het niet aan. „Ik wil wel naar een serieuze arts, zeg maar.”

Maar hoe weet je of je een goede kliniek gevonden hebt? Volgens Van Imhoff kan je het beste letten op het keurmerk van de Nederlandse Vereniging van Cosmetische Geneeskunde (NVCG). „Bij die vereniging kunnen alleen cosmetisch artsen lid worden met voldoende klinische ervaring.” Artsen die lid zijn moeten, net als bij andere artsenverenigingen, vergaderingen bijwonen waarin medische cases worden behandeld en zijn verplicht om ieder jaar voldoende nascholing te volgen over cosmetische geneeskunde. Klinieken die bij de NVCG zijn aangesloten mogen geen reclame voor zichzelf maken, en ook geen aanbiedingen doen. „Die klinieken op Groupon hebben hoogstwaarschijnlijk geen NVCG-keurmerk”, zegt Van Imhoff.

Doe-het-zelf

Toch is het niet waarschijnlijk dat de Groupon-klinieken binnenkort minder klanten zullen krijgen. De populariteit van lip fillers, en het gemak waarmee jonge vrouwen ze nemen, lijkt alleen nog maar meer toe te nemen. Eind juni werd op het Springkussenfestival in Amsterdam – waar je je op muziek van verschillende dj’s kon laten gaan op ‘het grootste springkussen ter wereld’ – een lip filler-behandeling verloot onder de festivalgangers. En Sophie heeft zelfs weleens gehoord over meisjes die zelf online een ampul filler en een naald bestellen, en dan thuis voor de spiegel aan de slag gaan. Google op „lip filler do it yourself” en je vindt genoeg video’s die je bij zo’n zelfoperatie kunnen helpen.

Hoe het komt dat zo veel jonge vrouwen besluiten hun gezicht te laten veranderen, terwijl er eigenlijk niets mis mee is? Sophie vindt het zelf ook moeilijk uit te leggen waarom ze volgende maand naar de kliniek zal gaan. Ja, het lijkt haar fijn om niet meer voor het uitgaan met lippenstift een vollere mond te hoeven faken. Maar dat is niet de hele reden. „Je ziet in deze tijd gewoon zo veel schoonheidsidealen om je heen. Op je mobiel, op je computer, op Instagram, op Facebook: allemaal van die modellen en fitgirls, met perfecte lichamen en gezichten. Uiteindelijk wil je daar toch bij horen.” Sophie weet dat er ook mensen zijn die oordelen hebben over lip fillers, maar ze denkt dat uiteindelijk iedereen wel zoiets bij zichzelf zou willen laten doen. „Iedereen wil toch gewoon mooi zijn?”