‘Kind van 5 eet jaarlijks eigen gewicht in suiker’

De aanleiding

Vorige week kondigde de Britse regering plannen aan om extra belasting te heffen op sterk suikerhoudende dranken. Daarbij werd in diverse media weer een uitspraak geciteerd van de toenmalige Britse minister van Financiën George Osborne van dit voorjaar. „Kinderen van vijf jaar consumeren jaarlijks hun eigen lichaamsgewicht in suiker”, zei de minister toen in het Lagerhuis. We checken of deze uitspraak klopt.

Waarop is het gebaseerd?

Osborne baseerde zich op gegevens die Public Health England (PHE), een overheidsdienst voor volksgezondheid en welzijn, begin dit jaar publiceerde. Daarin luidde de organisatie de noodklok over de suikerconsumptie van kinderen. Ze waarschuwde dat daardoor de kans op zwaarlijvigheid en tandbederf zeer wordt vergroot. In de Britse pers verschenen er vervolgens foto’s van vijfjarige kinderen naast even grote poppen, gemaakt van suikerklontjes.

En, klopt het?

PHE stelde vast dat het gemiddelde kind in Engeland van vier tot tien jaar het equivalent van 5.500 suikerklontjes per jaar consumeert, ofwel 60,7 gram per dag. Dat komt overeen met zo’n 22 kilo, iets meer dan de 20,7 kilo die een vijfjarig kind gemiddeld weegt. Hierbij zijn de suikers die van nature in vruchten zitten en in melk nog niet eens meegeteld.

Die 60,7 gram is volgens deskundigen van PHE drie keer zo veel als kinderen maximaal aan suiker zouden moeten nemen. De Nederlandse voedingsexpert Martijn Katan, emeritus hoogleraar aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, meent dat Osborne en PHE nog aan de voorzichtige kant zijn met hun schatting. „In Nederland zijn de vergelijkbare cijfers voor kinderen van vier tot zes jaar volgens mijn berekeningen al gauw 80 tot 100 gram. Het totale cijfer, suikers uit fruit en melk incluis, bedraagt volgens het RIVM zelfs 132 gram per dag voor vijf- en zesjarigen.”

Zowel PHE als Katan wijst frisdranken en vruchtensappen aan als grootste boosdoeners. Volgens PHE zijn frisdranken goed voor 24 procent van de suikerconsumptie van kinderen en vruchtensappen – al dan niet met toegevoegde suikers – voor nog eens 12 procent. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), die zich eveneens zorgen maakt over het hoge suikergebruik, zit in één blikje Coca-Cola 35 gram suiker, algauw negen suikerklontjes. In een pakje appelsap van dezelfde inhoud zit zelfs 37 gram suiker.

„Bij de kleintjes zijn het nog vooral siropen zoals Roosvicee, bij de iets oudere kinderen Fristi, chocomel, appelsap en dergelijke”, zegt Katan. „Het zijn allemaal gezond ogende dranken maar we weten dat ze dik maken. Dat is wetenschappelijk bewezen.”

Veel kinderen merken niet dat ze met hun lekkere drankjes ook veel suiker naar binnen gieten en passen hun eetgedrag daarom nauwelijks aan. Katan: „Het interessante is dat mollige kinderen na de consumptie van dranken met suiker meer moeite hebben om de rest van hun eten aan te passen dan magere kinderen, die zich eerder verzadigd voelen.”

Naast frisdranken en vruchtensappen bestaat gemiddeld zo’n 18 procent van de suikerconsumptie van Britse kinderen uit koekjes, cake, zoete broodjes, 14 procent uit chocola en ander snoepgoed, 7 procent uit cornflakes en andere ontbijtgranen, 8 procent uit toetjes, 4 procent uit ‘tafelsuiker’ en nog eens 13 procent uit andere producten met enige suiker erin.

Conclusie

De voormalige Britse minister van Financiën Osborne stelde dat een gemiddeld kind evenveel suiker binnenkrijgt in een jaar als zijn of haar eigen gewicht. Dit klopt met de cijfers die Britse deskundigen hanteren en steekt zelfs nog bescheiden af vergeleken bij cijfers over Nederlandse kinderen. We beoordelen de bewering daarom als waar.

Ook een bewering zien langskomen die je gecheckt wilt zien? Mail nrccheckt@nrc.nl of tip via Twitter met de hashtag #nrccheckt