De Russische contacten van Donald Trump

„Voor de goede orde, ik heb NUL investeringen in Rusland”, twitterde een boze Donald Trump, nadat vorige week bekend werd dat – zeer waarschijnlijk – Russische hackers in opdracht van het Kremlin Democratische e-mails hadden gestolen. Mogelijk wilde het Kremlin de Trump-campagne daarmee een steuntje in de rug geven, zo luidden speculaties. De Republikeinse presidentskandidaat steekt zijn pro-Russische opvattingen niet onder stoelen of banken. Maar hoe zit het nu precies met zijn Russische betrekkingen?

For the record, I have ZERO investments in Russia.

— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) July 26, 2016

Trump’s droom: een Trump Tower in Moskou

Trumps bezoeken aan Rusland gaan terug tot eind jaren ’80, toen de relatie tussen Rusland en Amerika ontdooide en Gorbatsjov op zoek ging naar investeerders in de kwakkelende staatseconomie. Zijn oog viel onder andere op Trump. In zijn autobiografie ‘De Kunst van het Zakendoen’ memoreert Trump een diner met de Sovjetambassadeur in de VS: „Van het een kwam het ander en nu spreken we over de bouw van een groot luxehotel, tegenover het Kremlin, samen met de Sovjetregering.”

Trumps grootste droom was echter de bouw van een Trump Tower in Moskou. Tussen 1991 en 2013 bivakkeerde Trump regelmatig in de Russische hoofdstad om dat project van de grond te krijgen, maar hij ving telkens bot.

In 2013 keren Trumps kansen als de Moskouse miljardair Aras Agalarov, directeur van het machtige vastgoedbedrijf Crocus Group met banden in het Kremlin, voor veertien miljoen dollar de Miss Universe-verkiezing naar Moskou haalt. Trump kocht de schoonheidswedstrijd in 1996. „Zal Poetin mijn nieuwe beste vriend worden?” twittert Trump vol enthousiasme. Agalarov hoopte via de missverkiezing zijn zoon, de popzanger Emin, beroemd te maken met een optreden tijdens de show.

Trump figureert in de clip van de Russische zanger Emin, de zoon van een belangrijke Russische zakenvriend van Trump, Aras Agalarov. Tekst gaat verder onder video.

In november 2013 vliegt Trump naar Moskou. Samen met Emin geeft hij een persconferentie en figureert hij in een muziekclip van de zanger, die naast zakenman ook de ex-man is van Leila Alijeva, dochter van de Azerbeidzjaanse president Ilham Alijev. Tijdens de afterparty waren „bijna alle oligarchen” aanwezig, zou Trump later opscheppen.

Naast gezelligheid vormde de missverkiezing voor Trump vooral een manier om zijn langverwachte deal rond de Trump Tower te realiseren. Met hulp van Agalarov voerde hij gesprekken met de Moskouse vastgoedelite. Er zou een deal zijn gesloten, aldus Agalarov, maar daarna werd het stil rond de plannen. Mogelijk gooiden vanaf 2014 de Oekraïne-crisis en de verslechterende Amerikaans-Russische betrekkingen roet in het eten.

Cadeautje van Poetin

Hoewel Trump glashard ontkent Poetin te kennen, gaf hij in 2013 in een interview met het Amerikaanse NBC toe wel degelijk „een relatie” te hebben met de Russische president. Volgens de Republikeinen bedoelde Trump alleen dat Poetin wist van zijn bezoek aan Moskou tijdens Miss Universe. Volgens Amerikaanse en Russische media zou er echter een wel degelijk een ontmoeting tussen zijn gepland Trump en Poetin, maar ging die op het laatste moment niet door wegens een bezoek aan Poetin van Willem Alexander en Máxima, die met een handelsdelegatie in Moskou waren. Na de Miss Universe-show stuurde Poetin Trump als geschenk wel een traditionele Russische lakdoos.

„Russen hebben een disproportioneel groot aandeel in onze assets. We zien veel geld binnenstromen uit Rusland”, merkte Trump’s zoon Donald in 2008 op tijdens een conferentie. Omdat Trump weigert inzage te geven in zijn belastingen, is er weinig over schuldeisers bekend. Volgens Russische media zou Trump na zijn bankroet in 2004 voor leningen hebben aangeklopt bij zijn contacten in Moskou. Wat daarvan waar is, is onduidelijk.

Lees ook: Trump wil banden met China en Rusland aanhalen

Trumps meest omstreden Russische connecties, voor zover die bekend zijn, zitten in de VS. Rond 2004 startte hij een samenwerking met vastgoedbedrijf Bayrock Group, in handen van de Kazachstaans-Russisch-Turkse zakenman Tefvik Arif. Trump en Bayrock ontwikkelden een reeks vastgoedprojecten, waaronder het luxueuze Trump SoHo in New York. In 2010 werd Arif door de Turkse politie aangehouden omdat hij op zijn jacht de Savarona, ooit het eigendom van Atatür, seksfeesten zou hebben gefinancierd met, deels minderjarige, prostituees. Arif ging in 2012 vrijuit, vier anderen werden veroordeeld.

Visitekaartje van Sater

De tweede man binnen Bayrock is de Russisch-Amerikaanse beurshandelaar Felix Sater. Sater is de zoon van een bekende Russische crimineel en werd in 1991 veroordeeld wegens ernstige mishandeling. Tussen 1993 en 1995 zou Sater, samen met Russische maffiosi, 40 miljoen dollar buitmaken in een grootschalige beursfraude. Na zijn bekentenis werd Sater een belangrijk informant voor de FBI. Om zijn identiteit te beschermen bleven de processtukken jarenlang geheim.

Lees ook: Donald Trump en Amerika’s terugtocht

Trumps samenwerking met Sater kwam aan het licht bij een schandaal rond de verkoop van appartementen in het door Bayrock ontwikkelde SoHo complex. Trump werd onder ede gehoord als getuige. Hoewel hij zich laat voorstaan op een uitstekend geheugen, verklaarde hij Sater nauwelijks te kennen:

„Als hij hier in de kamer zou zitten, zou ik niet weten hoe hij eruit ziet.”

De Amerikaanse zender ABC viste echter een authentiek visitekaartje op waarop Sater staat aangeduid als ‘senior adviseur voor Donald Trump’. Deze maand werd bekend dat Sater via Bayrock voor miljoenen dollars de belasting zou hebben ontdoken en geld verduisterd. Zowel Trump als zijn twee kinderen zijn getuige in die zaak en kunnen, als ze weigeren om mee te werken, zelfs als verdachte worden aangemerkt.