Franse media discussiëren over tonen foto’s terroristen

Jaren voerde Albert Chennouf-Meyer actie. De vader van een van de slachtoffers, in 2012, van jihadist Mohamed Merah in Montauban probeerde media ervan te weerhouden de vrolijke foto van de ‘scootermoordenaar’ af te drukken. Vergeefs.

Ten minste vijf terreuraanslagen later bezinnen Franse media zich alsnog op de wijze waarop terroristen in beeld moeten. Ongeveer gelijktijdig namen Le Monde en nieuwszender BFMTV deze week het besluit hun foto’s niet langer te verspreiden. Terwijl vrijwel alle media de portretten van de aanslagplegers in Parijs in november toonden en veel kranten na de vrachtwagenaanslag in Nice kiekjes van de salsadansende dandy Mohamed Bouhlel publiceerden, is terughoudendheid het nieuwe devies.

Sinds Nice drukt Le Monde geen foto’s van de daders meer af „om eventuele postume verheerlijking te voorkomen”, schreef hoofdredacteur Jérôme Fenoglio woensdag. Een foto, meent Hervé Béroud van BFMTV, „kan slachtoffers en terroristen op gelijke hoogte brengen”. Andere media gaan nog verder: radiozender Europe 1 zal namen van terroristen niet meer noemen en het dagblad La Croix beperkt zich voortaan tot initialen.

Helden in de ‘djihadosphère’

Maar heeft dat zin als sociale media namen en beelden sneller verspreiden dan traditionele journalistieke platforms? Volledige namen van terroristen worden bovendien standaard in live uitgezonden persconferenties door het Franse openbaar ministerie naar buiten gebracht.

Terreurdeskundige David Thomson is daarom sceptisch. In wat hij de „djihadosphère” noemt „zijn al talloze helden die het grote publiek niet kent”, zei hij tegen Libération. „Natuurlijk, de massamedia versterken dat fenomeen, maar dat is niet waar de essentie zich afspeelt.”

Libération en Le Figaro sluiten zich niet bij het Le Monde aan. „Stel je een artikel voor over de broers SA en BA, AA, FAM”, zei adjunct-hoofdredacteur Johan Hufnagel woensdag: dat wordt onleesbaar. Het is „belangrijk hen die ons bevechten te benoemen en te identificeren”, vindt Le Figaro. Ook de Franse publieke omroep doet niet mee. De nieuwschef vreest „complotdenken” tegen de media.

Een paar dagen beroemd

Maar: „Zelfs als niet iedereen meedoet, zal een pact de uitstraling van hun zelfverheerlijking beperken”, zei de Tunesische psychoanalist en radicaliseringsexpert Fethi Benslama enkele dagen na de aanslag in Nice in een groot interview in Le Monde. Hij wees erop dat communicatie bij het zaaien van terreur cruciaal is. „Het is nodig bewust te zijn van de aantrekkingskracht van deze faam op labiele geesten voor wie enkele dagen beroemdheid een bloedbad waard is.”