Beter niet in een rode bikini op LinkedIn

Ben je op zoek naar werk? In dat geval is er goed nieuws: de arbeidsmarkt trekt aan. Volgens een prognose van het UWV neemt het aantal banen de komende twee jaar toe met 209.000. Het zou dus zomaar kunnen dat de vacature voor je droombaan nu wél een keer voorbij komt. Maar heb je een leuke vakantiefoto in een rode bikini als profielfoto op LinkedIn? Of geef je een klam, slap handje tijdens een sollicitatiegesprek? Kleine kans dat je die baan krijgt. Hoe moet het wel? Drie recruiters en twee personeelsmanagers geven een opfriscursus solliciteren.

LinkedIn

Neem LinkedIn. De kans dat een personeelswerver of toekomstige werkgever je weet te vinden, is aanzienlijk kleiner als je geen LinkedIn-profiel hebt. Je profiel in het Nederlands instellen kan helpen bepaalde functies van de website beter te begrijpen. Recruiters zijn experts in het zoeken naar kandidaten op LinkedIn. Dit doen ze zowel via uitgebreide pakketten die soms tienduizenden euro’s per jaar kosten, als via speciale ‘zoekskills’.

Recruiter Miro Pobuda is gespecialiseerd in dat laatste. „Door een combinatie van zoektermen te gebruiken kun je hele specifieke kandidaten vinden”, aldus Pobuba. Zo kun je bijvoorbeeld verkopers in verzekeringen in of rond Amsterdam vinden door bij Google een zogeheten ‘string’ van kernwoorden als ‘sales’ ‘verzekeringen’, ‘curriculum’, ‘Amsterdam’ in te voeren, gecombineerd met specifieke commando’s (denk aan ‘filetype:pdf’).

Investeer ook in een representatieve foto door een professionele portretfotograaf. Geen selfie, geen vakantiefoto en geen kinderen of vrienden in beeld. Vermeld contactgegevens zoals telefoon en e-mail. Wees in je werkomschrijving zo concreet mogelijk over je verantwoordelijkheden binnen eerdere functies en je ervaring.

Lees ook: hoe je in elf stappen een goed LinkedIn-profiel hebt.

Ben je werkzoekend? Zet dan ‘beschikbaar’, het aantal uren dat je beschikbaar bent en de functie waarnaar je op zoek bent in de ‘professional headline’, dit staat direct onder je naam. Recruiters zoeken exact op deze zaken, dus op die manier maak je jezelf vindbaar. Als je iemand toevoegt, leg dan altijd in een persoonlijk bericht uit waarom je dat doet.

Het cv

De meeste sollicitanten passen bij een sollicitatie alleen hun motivatiebrief aan. Alle vijf de recruiters benadrukken echter dat als het cv niet op orde is, de motivatiebrief meteen in de prullenbak verdwijnt. Je cv is het belangrijkste onderdeel van je sollicitatie. Stem hem daarom specifiek af op de vacature, zodat de gevraagde ervaring er duidelijk in naar voren komt. Voldoet je cv niet aan de ‘harde eisen’ in de vacature? Zoek persoonlijk contact met het bedrijf in kwestie of schakel je netwerk in om te zorgen dat je cv alsnog in aanmerking wordt genomen.

Wat betreft het cv is Pobuda streng over de lengte: maximaal drie kantjes. „Ik heb een klant die een goede kandidaat afwees omdat het cv vijf pagina’s besloeg.” Volgens Sonja Koevoets, senior personeelsmanager bij personeelswerver Mténv, maakt het minder uit. „Ik heb liever dat iemand duidelijk is over zijn werkervaring en daar de ruimte voor neemt,” zegt zij. Over één ding zijn alle experts het eens: maak van je cv geen kermis. Zorg dat het geheel overzichtelijk, verzorgd en goed te scannen is. Toch opvallen? Laat je cv dan opmaken door een vormgever. Een foto mag, maar is zeker geen vereiste. Kies je wel voor een foto? Dan gelden dezelfde regels als voor de LinkedIn-profielfoto.

Het lijstje met vaardigheden en competenties kun je beter vervangen door een kort stukje ‘persoonlijke eigenschappen’, waarin je in vijf tot zeven zinnen een karakterschets van jezelf geeft. Vind je dit lastig? Vraag vrienden dan om dit voor je te doen en put daar inspiratie uit. Eindig met je hobby’s en referenties.

En – open deur, wellicht – zorg dat je spelling op orde is. Vraag daarom ten minste twee andere mensen om je cv nog even na te lezen. Pobuda: „Een spelfout kan fataal zijn.”

De motivatiebrief

Als je cv op de juiste stapel is beland kan je brief de doorslag geven om uitgenodigd te worden. Chresta Slingerland, personeelsmanager bij Mténv: „Zoek uit aan wie je de brief moet richten. Dat maakt een betere indruk dan een algemene aanhef. Standaardzinnen kunnen een afknapper zijn. Begin dus niet met: ‘Hierbij solliciteer ik op de functie van, et cetera.’” Herhalen wat je al in je cv hebt gezet wekt ook wrevel, en is bovendien zonde van de ruimte.

Maak vooral duidelijk dat je goed ingelezen bent in het bedrijf. Slingerland: „Begin met een alinea over het bedrijf, dat komt minder arrogant over dan direct over jezelf beginnen. Bovendien lezen mensen graag over zichzelf. Zoek vervolgens naar een haakje met jouw eigen ervaring en maak op die manier een bruggetje.” Als het bedrijf ‘transparantie’ belangrijk zegt te vinden, kun je bijvoorbeeld een situatie omschrijven waarin jouw open- of eerlijkheid voor een succes zorgde in een eerdere werkomgeving. Let wel: de brief mag maximaal één pagina lang zijn.

De voorbereiding

Je kunt hele boeken over een bedrijf lezen ter voorbereiding op je sollicitatiegesprek, maar als je arriveert met spinazie tussen je tanden is dat waarschijnlijk het enige wat ze zullen herinneren. Een goede voorbereiding betekent daarom óók dat je goed gekleed en verzorgd arriveert.

Als vrouw ben je volgens de vijf recruiters aan minder regels gebonden, maar, vermijd te korte rokjes of te diepe decolletés. Voor mannen is een pak meestal de beste keuze, al kun je er in sommige sectoren erg mee uit de toon vallen. Dunia Fernandez, recruiter bij Yacht: „Overdressed zijn is ook niet prettig. Bij gemeenten kun je bijvoorbeeld beter geen stropdas omdoen.” Bij twijfel kun je van tevoren even bellen met de receptie om te vragen wat zij voor dresscode aanraden. Pobuda: „Op vrijdag kan het zijn dat het wat losser mag.” Zorg in elk geval dat het iets is waarin jij je niet zichtbaar oncomfortabel voelt.

Eric van Santen, recruiter bij DAS Rechtsbijstand: „Ik zie liever geen slecht zittend pak dat je normaal gesproken alleen naar begrafenissen draagt.” Koevoets: „En trek een T-shirt onder je overhemd aan als je snel last hebt van zweetplekken.” Van Santen: „Was je handen van tevoren nog even met koud water, zo voorkom je zweethanden.” Zorg voor een frisse adem en rook dus niet vlak voor je naar binnen gaat een sigaret. Een periodiek bezoek aan de kapper en tandarts wordt ook aanbevolen. Fernandez: „Ik heb wel eens een kandidaat moeten aanspreken op zijn gebit.”

Het gesprek zelf

Als je te vroeg bent, loop dan eerst een rondje om het gebouw. Op tijd betekent: vijf minuten van tevoren aanwezig zijn. Koevoets: „De sollicitatie is dan al begonnen. Wees vriendelijk tegen de receptioniste. Maak een praatje of pak een folder van het bedrijf en blader die door. Ga vooral niet met je telefoon spelen of de krant lezen.” Geef bij de introductie een stevige hand en kijk mensen aan.

Sommige werkgevers testen toekomstige werkgevers met lastige vragen. Sollicitanten bij de muziekdienst van Google moesten een playlist maken voor Susan Boyle-fans (om de snobs buiten de deur te houden), zo schreef The Guardian onlangs. En Facebook vraagt mensen bijvoorbeeld om de perfecte werkdag te beschrijven.

Dit zijn de gekste sollicitatievragen die je kunt krijgen

Voorbereiden kun je dit soort vragen in de meeste gevallen niet. Slingerland: „Maar zorg in ieder geval dat je de vraag goed hebt begrepen en zeg dat je even tijd nodig hebt hem te beantwoorden. Gebruik pen en papier en noteer voor jezelf globaal de vraag en je antwoord.”

Je persoonlijkheid is essentieel tijdens het gesprek, onderschrijven alle vijf de recruiters. Pobuda: „ Als je eerlijk over jezelf bent, dan straal je dat ook uit.” Slingerland: „Je prikt er al snel doorheen als iemand gewenste antwoorden geeft. Het is goed om van tevoren ontwikkelpunten voor te bereiden. Niets is vervelender dan iemand die een goede eigenschap als slechte vermomt. Maar wees ook weer niet té eerlijk, antwoorden als ‘ik kom altijd te laat’ of ‘ik ben altijd moe’ kun je toch beter overslaan.”

Fernandez benadrukt daarbij het belang van zelfkennis. „Denk daar goed over na. Wanneer heb je er echt een potje van gemaakt en hoe heb je dat opgelost?” De kans is verder groot dat tijdens het gesprek zal worden gevraagd naar voorbeelden van je competenties. Bereid die daarom voor volgens de zogeheten STAR-methode: situatie, taak, actie en resultaat. Koevoets: „Als jij zegt dat je een teamplayer bent, bedenk dan een concrete situatie waaruit dat blijkt, inclusief de behaalde resultaten. Dat neemt veel spanning weg. En ben je tóch zenuwachtig, spreek dat dan uit aan het begin van het gesprek.”

Van Santen „Als een cv vragen oproept, zoals een niet afgemaakte studie of een verandering van richting, zorg dan dat je daar een antwoord op hebt.” Koevoets: „Je moet goed kunnen beargumenteren waarom je een bepaalde koers hebt gevaren. Bereid zelf vragen voor en schroom niet om aan het einde te vragen hoe zij het gesprek vonden. Dat is je enige kans om nog iets recht te zetten, als dat nodig is.”