Britten googleden massaal: wat is EU?

De aanleiding

Het stond al bekend als de geboortedag van koning Edward VIII, een van de kortst zittende vorsten van het Verenigd Koninkrijk. Het is ook de sterfdag van de Schotse filosoof en econoom James Mill. Maar voortaan zal 23 juni vooral te boek staan als dé dag waarop 52 procent van de naar de stembus getogen Britten vóór het verlaten van de EU stemde, compleet tegen de voorspellingen van de peilingbureaus en bookmakers in.

Terwijl het in Europa nacht was, publiceerde The Washington Post een bericht met als kop ‘De Britten googelen koortsachtig wat de EU is, uren na keuze om haar te verlaten’. Andere Amerikaanse media brachten berichten van vergelijkbare strekking. Volgens Fortune waren de Britten „als een gek” aan het zoeken geslagen. „Een beetje laat, of niet?”

Vrijdag werd het zoekgedrag ook in Nederland opgepikt. Zo meldde RTL Nieuws als kop boven een bericht op de eigen website: „Britten slaan in paniek aan het googelen na stemmen.”

Het nieuws over het zoekgedrag sloot naadloos aan bij andere berichtgeving over Britten die eigenlijk geen idee hadden wat ze zich op de hals hadden gehaald met de Brexit.

Waar is het op gebaseerd?

De artikelen zijn terug te voeren op tweets van Google Trends met data over het zoekgedrag in het Verenigd Koninkrijk. Zo stuurde Google Trends een overzicht rond waaruit blijkt dat ‘Wat is de EU?’ op plek 2 staat bij zoekvragen over de EU. Op basis van Google Trends stelt The Washington Post dat het aantal zoekopdrachten waarin die vraag gesteld werd verdrievoudigde na sluiting van de stembussen.

En klopt het?

Of Britten massaal aan het zoeken sloegen, valt uit de Google Trends-data niet af te leiden. Google Trends toont ontwikkelingen in zoekgedrag op een schaal van 0 tot 100. De dag met de meeste zoekopdrachten op een bepaalde term krijgt dan de score 100 mee.

De vrijdag na de Brexit scoort 100 op de vraag ‘Wat is de EU?’, terwijl de woensdag voor het referendum een score van 25 haalt. Er is dus veel vaker gezocht, maar dat zegt helemaal niets over hoeveel mensen aan het zoeken sloegen.

Blogger Steve Patterson legt op zijn website uit dat dit wél te achterhalen valt, door naast Google Trends het programma Google AdWords te gebruiken. Via AdWords kun je namelijk zien hoe vaak specifieke zoektermen de afgelopen maanden zijn ingevoerd.

Door de rekenmethode van Patterson te gebruiken en beide programma’s te combineren blijkt dat er in de maand mei 8.100 keer gezocht is op ‘Wat is de EU?’ vanuit het Verenigd Koninkrijk. Dat is gemiddeld zo’n 270 keer per dag. De vrijdag na de Brexit is de zoekvraag 5.400 keer ingevoerd, bovengemiddeld vaak dus.

Klopt daarmee de bewering van het massale zoeken ook? Nou nee. Het Verenigd Koninkrijk telt ruim 65 miljoen inwoners. 5.400 personen die een zoekopdracht geven is 0,01 procent van de bevolking. Dat is geen massaal zoeken naar antwoord op de vraag ‘wat is de EU?’ zoals veel nieuwsartikelen deden voorkomen.

Conclusie

De dag na de Brexit werd ongeveer 5.400 keer vanuit het Verenigd Koninkrijk via Google gezocht op ‘Wat is de EU?’ Dat is bovengemiddeld vaak, maar het rechtvaardigt niet de kwalificaties die door diverse media op het zoekgedrag geplakt werden. 5.400 staat gelijk aan 0,01 procent van de bevolking van het Verenigd Koninkrijk.

Dat Britten massaal, als een gek of in paniek aan het googelen sloegen toen tot ze doordrong dat ze de EU gingen verlaten, beoordelen wij dan ook als onwaar.