Grensconflict Ethiopië en Eritrea laait weer op

Het al jaren slepende grensconflict tussen Eritrea en Ethiopië is deze week weer opgelaaid. Eritrea spreekt over 200 gedode Ethiopische soldaten door gevechten bij het grensstadje Tserona, Ethiopië heeft het over zware verliezen aan Eritrese kant. De gevechten zouden inmiddels zijn gestopt en beide partijen voeren versterkingen aan. Omdat internationale druk uitbleef op Ethiopië om het in 2002 bij het Permanente Hof van Arbitrage in Den Haag uitgesproken vonnis ten gunste van Eritrea uit te voeren, is de situatie in de Hoorn van Afrika explosief gebleven.

De strijd in het weekend was de zwaarste sinds de oorlog in 1998 uitbrak. Tussen 1998 en 2000 beukten honderdduizenden soldaten in op elkaars stellingen in het onherbergzame landschap van het grensgebied, met taferelen die deden denken aan de ouderwetse loopgravenoorlog in Europa. Net als in de Eerste Wereldoorlog werden de soldaten vlees voor de kanonnen: vermoedelijk vielen er tegen de 100.000 doden in deze grootste conventionele oorlog in onafhankelijk Afrika.

Ethiopië heeft zich nooit gehouden aan de uitspraak van het Permanente Hof van Arbitrage

In 2000 maakte het vredesverdrag van Algiers een einde aan de gevechten. Beide landen bleven zich sindsdien echter als aartsvijanden opstellen. Eritrea en Ethiopië besloten in het vredesverdrag hun geschil voor te leggen aan een onafhankelijke commissie van het Permanente Hof van Arbitrage in Den Haag en deden de belofte haar uitspraak te zullen accepteren. Maar toen de commissie in april 2002 haar oordeel velde, kon Ethiopië daar niet mee leven. De controverse over de 1.000 kilometer lange grens spitst zich toe op het 3500 inwoners tellende Badme. In dit door Ethiopië bestuurde grensstadje begon in mei 1998 de oorlog met een aanval van Eritrese troepen.

De internationale grenscommissie wees de vlaktes rond Badme toe aan Ethiopië, maar het stadje zelf moest Eritrees worden. Dit besluit heeft Ethiopië met heimelijke instemming van bondgenoot Washington nooit uitgevoerd. Want Amerika verkoos Ethiopië als strategische partner in de Hoorn van Afrika bij de strijd tegen het terrorisme, vooral wegens de rol die het Ethiopische leger speelt in buurland Somalië tegen de terreurgroep Al Shabaab.

Onduidelijk is wie dit keer de strijd is begonnen. Mogelijk betrof het een wraakactie van Ethiopië wegens steun van Eritrea aan de Ethiopische verzetsgroep Ginbot, die vorige maand een aanslag uitvoerde in Zuid-Ethiopië. Wel is duidelijk dat zolang dit grensconflict blijft woeden de strategisch gelegen Hoorn van Afrika geen vrede zal kennen. Oorlogen en politieke instabiliteit in de buurlanden Djibouti, Soedan en Somalië zijn deels een afgeleide van de historische vetes tussen Eritrea en Ethiopië.