Selçuk Öztürk is een zakenman die van alle markten thuis is voordat hij in 2012 lid wordt van de Tweede Kamer. Hij geeft subsidie-advies, detacheert en selecteert personeel, adviseert in de zorgsector, begeleidt reïntegratieprojecten, helpt bedrijven die zaken willen doen in Turkije, begint een hotel en doet aan „interculturele communicatie”.
Tegelijk is Öztürk voorzitter van de PvdA-fractie in de gemeenteraad van Roermond. Ook de bijeenkomsten van zijn partij zijn voor hem een gelegenheid om zaken te doen.
Langs die route komt hij, via het Harderwijkse PvdA-raadslid Emin Karaaslan, in 2007 aan een opdracht bij de Utrechtse zorginstelling Reinaerde. Karaaslan is daar in loondienst als projectleider culturele diversiteit. Hij regelt dat Öztürk een onderzoek mag doen onder oudere allochtonen over hun woonwensen.
Öztürk betrekt er een andere Turkse Nederlander bij, Erol Avci. Naast zijn vaste baan als politietolk is Avci ook zakenman. In Eindhoven runt hij een bureau voor „empowerment, interculturele dialoog, trans-culturele competenties, diversiteitsmanagement, etno-marketing, communicatie, marketing en distributie van goederen”. En dat alles „in de ruimste zin des woords”. Het is de bedoeling dat deze Avci het gros van het werk gaat doen bij Reinaerde.
Öztürk vergadert over de opdracht bij de zorginstelling. De manager van Karaaslan stemt ermee in: Öztürk krijgt de opdracht van 14.800 euro exclusief btw. Wat de manager niet weet is dat Özturk en Karaaslan onder één hoedje spelen en een geheime afspraak hebben: Öztürk zal de vaste medewerker van de instelling betalen. Aanvankelijk is de deal fifty-fifty, zal Karaaslan later onder ede verklaren bij de rechter. Maar ze passen die verdeling aan als Avci meedoet. Dan wordt de afspraak: alle drie een derde.
Gedonder
Juist over de financiële afspraken ontstaat gedonder. De ondernemer uit Eindhoven vindt dat hij niet al zijn geld heeft gekregen van Öztürk en stapt naar de rechter. De zaak krijgt landelijke aandacht als het televisieprogramma Pownews in oktober 2013 onthult dat Kamerlid Öztürk op 20 januari 2014 gehoord zal worden „als getuige in een zakelijk conflict uit 2008”. Het wordt even een relletje omdat Öztürk PvdA-leider Diederik Samsom niet heeft geïnformeerd dat hij is opgeroepen.
Over de zaak zelf zegt Öztürk niet veel. Het gaat om een rekening van 2.500 euro die zijn bedrijf niet betaalde omdat daar „geen werkzaamheden” voor zouden zijn verricht.
Op 27 oktober 2015 stuurt Denk, de politieke beweging die Özturk inmiddels met PvdA-collega Tunahan Kuzu heeft opgericht, een persbericht de wereld in. Strekking: de rechter geeft Öztürk „gelijk”. Hij hoeft niets te betalen aan zijn toenmalige zakenpartner uit Eindhoven. Die wordt en passant zwart gemaakt: „Öztürk vindt het van groot belang een signaal af te geven aan mensen die dergelijke procedures voor eigen gewin voeren. Met name in het midden- en kleinbedrijf kunnen dergelijke tijdrovende, frustrerende en imagobeschadigende zaken een strop voor de ondernemer betekenen.”
Niets op papier
Dat het persbericht niet alles vertelt, wordt duidelijk uit het proces-verbaal van het getuigenverhoor, dat NRC heeft. Daarin staat dat Karaaslan onder ede verklaart over de verdeling van het geld, waarover niets op papier stond. De werknemer van Reinaerde zegt slechts 1.000 euro van de afgesproken 5.000 te hebben gekregen. „Het ging onder vrienden en wij hadden geen van drieën de behoefte om iets schriftelijk vast te leggen.”
De verdeling wordt bevestigd door Avci, de zakenpartner uit Eindhoven die via de rechter zijn geld van Öztürk eist. Avci ontving slechts de helft van de afgesproken 5.000 euro. Waarom er niets op papier gezet is? „In onze cultuur is het zo dat het niet nodig is om iets op papier te zetten als partijen elkaar kennen en vertrouwen. Het is eerder een kwestie van wantrouwen als dat wel zou gebeuren.”
Öztürk heeft bij de rechter een andere lezing. Avci zou slechts 2.500 euro krijgen. Over zijn betaling aan Reinaerde-medewerker Karaaslan zwijgt hij. Op één punt zijn de drie het wel eens: het is mondeling geregeld. Öztürk in zijn verklaring: „Er is niets op papier gezet over hetgeen wij hebben afgesproken. Waarom dat niet is gebeurd, weet ik niet precies.”
‘Iets tussen ons’
Avci wil nu niets meer kwijt over de kwestie, maar Karaaslan is openhartig. Tegenover NRC zegt hij dat hij Öztürk de opdracht bezorgd heeft en dat hij inderdaad 1.000 euro gekregen heeft van Öztürk. Contant? „Dat is iets tussen ons.”
Veel heeft hij er in elk geval niet voor hoeven doen, geeft hij toe. „Het werk was voor mij behoorlijk beperkt. Wat gesprekken en het inzetten van mijn netwerk wat ik daar al had.” Zijn werkgever wist niets van de deal, erkent hij. Een woordvoerder van Reinaerde bevestigt dat. „Wij waren daar niet van op de hoogte.” Mocht de werknemer geld ontvangen van een adviesbureau dat door zijn toedoen een opdracht had ontvangen? „Nee, natuurlijk niet.” Reinaerde zegt zich te beraden over een onderzoek naar de mogelijke omkoping.