Het is nu zeker: Trump voert Republikeinen aan

Wat tot voor kort onmogelijk leek, wordt toch werkelijkheid: Donald Trump zal de Republikeinse Partij aanvoeren bij de verkiezingen van 8 november. Volgens tellingen van diverse Amerikaanse media krijgt Trump de steun van ten minste 1.238 gedelegeerden, voldoende om hem – informeel – als presidentskandidaat te beschouwen.

Deze zomer zal Trump tijdens de partijconventie officieel tot kandidaat worden gekozen. Daarna wacht zijn Democratische opponent, vrijwel zeker Hillary Clinton. Hoewel haar tegenstander Bernie Sanders de strijd niet heeft opgegeven, maakt de ‘democratisch-socialist’ geen reële kans: Clinton heeft een meerderheid van 2.383 gedelegeerden nodig en heeft er al 2.305 gewonnen – drie miljoen stemmen méér dan Sanders tijdens de voorverkiezingen.

Maakt Trump, de omstreden vastgoedmagnaat zonder politieke ervaring, een kans tegen de voormalige minister van Buitenlandse Zaken, senator en First Lady? Het laatste opinie-onderzoek suggereert van wel. In het nationaal gemiddelde van opiniepeilingen loopt Trump nog maar 1,5 procentpunt achter op Clinton, een verwaarloosbaar verschil. Meer dan één peiling geeft hem zelfs een klein voordeel in een rechtstreeks duel tegen Clinton.

Zoals alles aan deze verkiezingsstrijd is ook deze ontwikkeling zo onverwacht dat de media bol staan van termen als ‘bizar’ en ‘historisch’. Een maand geleden lag de schatrijke realty-tv-ster nog minstens 10 procentpunt achter, wat werd gezien als bewijs van zijn ‘onverkiesbaarheid’.

De reden dat de peilingen op dit moment een nek-aan-nek-race voorspellen, heeft vooral te maken met Bernie Sanders. Trump heeft verrassend snel de Republikeinse Partij achter zich gekregen. Clinton kan nog steeds niet rekenen op een verenigd front. De groeiende steun voor Trump in zíjn partij steekt af tegen de fragmentatie van zijn opponenten.

„Als de Democraten zich achter Clinton scharen zoals de Republikeinen zich bij Trump hebben gevoegd, dan zal haar voorsprong vermoedelijk weer groeien”, analyseerde de Los Angeles Times, vooruitblikkend op de voorverkiezing van 7 juni in Californië. „Zo niet, dan zal de strijd extreem spannend blijven en zal een zege voor Trump denkbaar zijn.”

Zijn rechts-populistische boodschap is aangeslagen. De opmerkingen die zijn omschreven als racistisch, seksistisch en gevaarlijk hebben hem niet gedeerd. De interne kritiek van Ted Cruz, John Kasich en Marco Rubio ketste af. En de aanvallen van Clinton en de progressieve senator Elizabeth Warren – die Trump op Twitter systematisch onder vuur neemt – lijken het tegenovergestelde van het beoogde effect te hebben.

Niet dat de weerzin in eigen kring verdwenen is. Paul Ryan, de invloedrijke voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, heeft nog altijd geen steun uitgesproken. Kopstukken als Mitt Romney en John McCain, Trumps voorgangers, willen niets met hem te maken hebben. Maar de ‘Never Trump’-beweging bloedde dood voordat ze iets had bereikt.

De peilingen en voorspellingen zaten er tot nu toe naast; de opkomst van Trump is dan ook een unicum. Nooit eerder heeft een kandidaat zich zo laat gemeld (16 juni 2015) om zo gauw de nominatie op zak te hebben.