Hoe is Texel gekozen?
Texel is al een eiland sinds 1170 na Christus. Het is bepaald geen geheimtip voor toeristen. Maar nu ineens is Texel de plek ‘die je moet zien’ volgens Lonely Planet, die het eiland in zijn jaarlijks top 10 van bestemmingen in Europa zette. Waarom Texel? Waarom nu?
Texel heeft een hoge ‘wow’-factor volgens Tom Hall. Hij is hoofdredacteur bij reisgids Lonely Planet in Londen en samensteller van de jaarlijkse lijst met topbestemmingen voor de zomer. Het Nederlandse Waddeneiland staat op de negende plek, net onder de kustlijn van Tenerife.
„De lijst is elk jaar een mix van gevestigde plaatsen waar deze zomer iets nieuws te beleven is, en plekken die bij het grotere publiek tot nu toe over het hoofd werden gezien”, zegt Hall. Texel behoort tot die laatste categorie. „De ongerepte natuur en kilometerslange kustlijn in combinatie met de vele festivals en jaarlijkse catamaranrace eind juni maken het eiland tot een unieke vakantiebestemming.”
De lijst wordt samengesteld door de reisschrijvers van Lonely Planet. Hall vraagt jaarlijks een groep van 200 medewerkers om plaatsen te nomineren. Dertig tot veertig nominaties worden gepitcht aan een hoofdredacteur op het hoofdkantoor. Het is zijn taak om de lijst terug te brengen tot een shortlist vanvijftien. „De pitch moet duidelijk maken waarom de plek juist dit jaar op de lijst thuishoort.” Ook houdt de hoofdredacteur de diversiteit in de gaten. De kans dat er twee plaatsen uit hetzelfde land op de lijst komen, noemt Hall „zeer klein”.
De volgorde van de top 10 bepaalt Hall met twee collega’s. De tien overgebleven plaatsen worden op verschillende criteria beoordeeld met een score van 0 tot 100. Niet alleen de ‘wow-factor’ is een criterium, maar vooral ook wat er dit jaar te doen is en of je waar voor je geld krijgt. „Het blijft een subjectieve keuze, maar er zijn wel 200 mensen bij betrokken.”
Volgens Hall spelen commerciële belangen geen rol bij de keuzes. „Een plek op de lijst is niet te koop. De lijst wordt samengesteld door mensen die voor hun beroep betaald door Lonely Planet door Europa trekken. Niemand op Texel wist van de uitverkiezing totdat de lijst definitief was.”
‘Je moet de vermelding zelf rondbazuinen, dat heeft Rotterdam goed gedaan’
En wat heeft Texel eraan?
Eervol, een vermelding in de Lonely Planet, maar wat is het effect ervan? Staat de veerboot naar Texel binnenkort vol met rugzaktoeristen, met Lonely Planet-reisgidsen in de hand?
In Rotterdam, dat eind 2015 in de gids stond, is het aantal toeristen wel toegenomen. Harde cijfers zijn er alleen nog voor januari: 118.000 overnachtingen tegenover 110.000 een jaar eerder. Ook in de maanden daarna zaten hotels significant voller, volgens stadsmarketingbureau Rotterdam Partners. Of dat komt door de vermelding door Lonely Planet is moeilijk te zeggen. Het aantal overnachtingen in Rotterdam stijgt namelijk al jaren.
Wel heeft Rotterdam de publicatie in de Lonely Planet slim uitgevent, zegt Erik Braun, Erasmus-onderzoeker citymarketing. Een vermelding in de reisgids is een kans op nationaal niveau. „Dat Texel in de Lonely Planet staat wordt internationaal niet opgepikt, maar is in Nederland groot nieuws. Dat is de beste reclame. Vervolgens moet je de vermelding zelf rondbazuinen. Dat heeft Rotterdam goed gedaan.”
Wordt het in Texel straks dringen op het strand? Nu al komen jaarlijks 900.000 bezoekers naar het eiland, dat ruim 13.000 bewoners telt. „In het hoogseizoen is het altijd vol en dat gaat goed. De mensen verspreiden zich over het eiland”, zegt Hennie Huisman (VVD), wethouder Toerisme op het eiland.
Voor een extra grote toeloop is ze niet bang, het aantal bezoekers heeft nu al een beperking. Op één veerboot – eigendom van de eilanders zelf – passen 1.750 man, en het eiland heeft een beddenstop bij 45.000 toeristen. Meer kunnen er niet overnachten. Ophogen wil Huisman dat plafond niet. Ze hoopt dat er meer bezoekers buiten het hoogseizoen zullen komen.
Toch is niet iedereen op het eiland zonder zorgen. Harry de Graaf van Stichting Kernwaarden Texel: „Vol is het eiland buiten het hoogseizoen nog niet, maar er was niet direct behoefte aan promotie.” Hij is met name bezorgd de toename aan dagjesmensen die massaal per bus naar het eiland worden vervoerd.