Oppositie wil verdrag nu van tafel, kabinet neemt tot de zomer de tijd

Oppositie vindt dat alleen het snelle intrekken van de goedkeuringswet recht zou doen aan de negatieve uitslag van het referendum.

Premier Mark Rutte, PVV-fractievoorzitter Geert Wilders en Minister Bert Koenders van Buitenlandse Zaken tijdens het debat.
Premier Mark Rutte, PVV-fractievoorzitter Geert Wilders en Minister Bert Koenders van Buitenlandse Zaken tijdens het debat. Foto Bart Maat / ANP

Coalitiepartijen VVD en PvdA stonden woensdagavond alleen in hun overtuiging dat het kabinet de wet die het associatieverdrag met Oekraïne goedkeurt niet zo mogelijk moet intrekken. De oppositie vond in het Tweede Kamerdebat over het Oekraïnereferendum dat alleen het snelle intrekken van de goedkeuringswet recht zou doen aan de negatieve uitslag van het referendum. Vorige week woensdag stemde 61 procent tegen het verdrag, de opkomst was 32,3 procent.

De regeringsfracties gaven premier Mark Rutte en minister Bert Koenders (Buitenlandse Zaken, PvdA) de tijd om met Oekraïne, de 27 andere EU-lidstaten en „vertegenwoordigers van het neekamp” in gesprek te gaan. Daarna zou volgens buitenlandwoordvoerder Michiel Servaes (PvdA) alsnog de conclusie kunnen zijn dat het kabinet de wet intrekt.

Onverstandig signaal

Premier Rutte hield die optie ook nadrukkelijk open, zoals was afgesproken met coalitiegenoot PvdA. „Als we er niet in slagen een antwoord te formuleren dat voldoende is, naar de mening van het kabinet en die van de Tweede Kamer, wordt het verdrag niet geratificeerd”, zei Rutte. De wet nu intrekken zou volgens hem een onverstandig signaal naar de rest van de EU zijn. Daarmee zou Nederland „het toegangsticket tot gesprekken verspelen”.

Rutte vroeg voor de gesprekken de tijd tot de zomer. Hij zei dat dit een lastig gespreksonderwerp in Brussel is, vooral vanwege het Britse referendum op 23 juni over de positie van de Britten binnen de Europese Unie.

Recht doen aan de uitslag

In aanloop naar het debat van woensdagavond probeerden Rutte en Koenders enkele oppositiepartijen (onder andere D66 en het CDA) over te halen niet voor een oproep te stemmen om de goedkeuringswet van het Oekraïneverdrag meteen van tafel te halen. Dat haalde niks uit. Zowat de hele oppositie sprak zich vooraf uit voor het snel intrekken van de wet. „We moeten nu recht doen aan de uitslag en daarna verder praten”, zei bijvoorbeeld GroenLinks. Wat er daarna moet gebeuren, dus of en hoe Nederland de samenwerking met Oekraïne moet zoeken, daarover is de oppositie verdeeld.

Over de oproep tot intrekken van de wet, initiatief van de SP, stemt de Tweede Kamer volgende week dinsdag. PVV-leider Geert Wilders diende een motie van wantrouwen in tegen het kabinet. Daar stemde het parlement wel direct over. De motie kreeg alleen steun van Wilders’ eigen PVV.