Europees-Russische sonde naar Mars voor onderzoek

Vanaf de steppe in Baikonoer, Kazachstan, is maandag om 10.31 Nederlandse tijd de Europees-Russische Marsmissie Exomars gelanceerd, aan boord van een Russische Proton-raket. Exomars gaat op zoek gaat naar water en sporen van mogelijk leven in de Marsbodem. Hij zal in oktober aankomen.

Vanuit een baan om Mars zal de sonde metingen doen aan het methaangehalte van de ijle atmosfeer van de rode planeet. Andere Marsmissies, zoals het Amerikaanse Mars-karretje Curiosity, hebben raadselachtige periodieke toenames gevonden van dit niet-stabiele gas. Die pieken kunnen afkomstig zijn van geologische activiteit. Maar het kan ook wijzen op activiteit van bacteriën of ander microbieel leven in de Marsbodem, dat groeit en krimpt met de seizoenen.

Exomars zal de Marsatmosfeer doorlichten door naar de zon te kijken tijdens zonsopkomst en zonsondergang. Een gevoelige spectrometer kan dan lage concentraties detecteren van methaan, en ook andere gassen zoals zwaveldioxide. Ook zwaveldioxide kan op geologische activiteit duiden.

Het tweede Exomars-onderdeel is de lander Schiaparelli, een platte kegel van 1,65 meter doorsnee die met een hitteschild en parachutes zal afremmen van 21 duizend kilometer per uur naar een hopelijk veilige landing.

Het is de tweede keer dat de Europese ruimtevaartorganisatie ESA probeert te landen op Mars. In 2003 landde de sonde Beagle 2 op de planeet, om vervolgens nooit meer van zich te laten horen. Ook vijf eerdere Russische landingspogingen op Mars waren onsuccesvol.

De instrumenten van Schiaparelli zullen het met een niet-oplaadbare batterij maar een paar dagen volhouden. De lander is vooral bedoeld om technologie te testen voor de tweede Exomars-missie, in 2020.