Rubio onderscheidt zich in tam Republikeins debat, maar Trump blijft overeind

Drie van de vier Republikeinse presidentiële kandidaten Marco Rubio, Donald Trump en Ted Cruz op het debatpodium in Miami.
Drie van de vier Republikeinse presidentiële kandidaten Marco Rubio, Donald Trump en Ted Cruz op het debatpodium in Miami. Foto Wilfredo Lee / AP

In een verrassend tam Republikeins debat probeerden de kandidaten zich te onderscheiden van Donald Trump. Opvallend genoeg deden ze dat vooral door aanvallen op de koploper te vermijden. In zijn thuisstaat lukte het Marco Rubio voor het eerst om op te vallen.

Het debat tussen de vier overgebleven Republikeinse kandidaten was vannacht veel tammer dan dat van een week geleden. Zelfs koploper Donald Trump was verbaasd hoe beschaafd het was. Volgens onze correspondent Guus Valk bood dit voor de politici de beste omgeving om hun campagneboodschap nogmaals (vrijwel) ongehinderd te herhalen voor een nationaal publiek. Dat deden ze dan ook met overgave.

Twitter avatar apjvalk Guus Valk Ideaal debat om de stump speech af te stoffen. Ted Cruz is de enige die dat begrijpt. Hij domineert dit #GOPDebate
Twitter avatar apjvalk Guus Valk Ik snap het belang van Donald Trump bij deze wapenstilstand op het podium. Maar Cruz en vooral Rubio moeten toch iets forceren? #GOPDebate

Of was dit rustige debat een voorbode voor de rest van de race, vraagt Valk zich af:

Twitter avatar apjvalk Guus Valk Tam #GOPDebate. Rubio, Kasich én Cruz weigerden met Trump in debat te gaan. Je krijgt langzaam het gevoel dat de race gelopen is.

Kandidaten nemen Disney, maar niet elkaar onder vuur

Met voorverkiezingen in Florida in zicht richtte het debat zich - net zoals het Democratische debat gisternacht - op lokale kwesties zoals immigratie, vermeend misbruik van visa door Disney en de Amerikaanse relaties met Cuba.

Trump liet het opvallend genoeg na om Marco Rubio aan te vallen over een visumprogramma om gespecialiseerde immigranten het land binnen te laten. De senator uit Florida steunt dit programma, ondanks dat er misbruik van wordt gemaakt door grote bedrijven om hun werk op deze manier uit te besteden aan het buitenland. Andersom viel niemand Trump aan toen hij toegaf als zakenman ook misbruik te hebben gemaakt van deze speciale visa.

Samenwerken met de islamitische wereld of niet?

Afgelopen woensdag zei Trump tegenover CNN dat de “islam Amerika haat”. Tijdens het debat werd hij opnieuw met zijn verdeeldheid zaaiende woorden geconfronteerd. Gevraagd of Trump hiermee alle moslims bedoelde, antwoordde hij dat “de meesten ons land haten.” Rubio onderscheidde zich in dit gedeelte van het debat door zich te profileren als gematigd, twitterde onze correspondent Guus Valk. De senator uit Florida riep op tot het samenwerken met de islamitische wereld om terrorisme aan te pakken.

Twitter avatar apjvalk Guus Valk Rubio (eindelijk) eens met een onderscheidend, gematigd geluid, het ging over de islam. https://t.co/NpPwsxvuC4

Twitter avatar apjvalk Guus Valk Sta hier even bij stil: de Republikeinse koploper wil een grote legermacht naar Irak en Syrië sturen. #GOPDebate https://t.co/YXfRHy6ILW

Hoewel Trump Rubio verweet “politiek correct” te zijn, schoot de kwakkelende kandidaat met scherp terug. “Ik heb geen interesse in politieke correctheid. Maar wel in correct zijn”.

Deze indirecte aanvallen op Trump leken hem niet te deren. Hij liet zich niet uitlokken met twijfels over zijn steun aan Israël. De zakenman liet nogmaals weten bereid te zijn om als neutrale - “maar wel pro-Israëlische” - bemiddelaar op te treden tussen de Israëli’s en Palestijnen. Cruz probeerde daarnaast ook Trumps retoriek aan te vallen als kinderachtige nonsens: “de oplossing is niet om te roepen ‘alle moslims zijn slecht’”. De senator uit Texas liet daarmee zien dat hij gematigder is dan de koploper. Maar niet zo gematigd als Rubio, twitterde onze correspondent. Cruz prees bijvoorbeeld de huidige autoritaire Egyptische president die hard optreedt tegen terroristen.

Twitter avatar apjvalk Guus Valk Ted Cruz wil niet alle moslims over één kam scheren. Hij kent een goede: president al-Sisi van Egypte. #GOPDebate

Trump veroordeelt geweld tegen demonstranten niet

Trump werd vannacht ook geconfronteerd met de vele geweldsincidenten tijdens zijn campagnebijeenkomsten. Hoewel de zakenman zei dit te betreuren, veroordeelde hij dit en zijn eigen opruiende opmerkingen niet ondubbelzinnig. Volgens Trump zijn zijn aanhangers geëmotioneerd omdat ze zo boos zijn over de staat van het land.

Twitter avatar ericgeller Eric Geller Their campaigns are premised on voter anger. Trump framed the violence as anger. They’re stuck. https://t.co/QogotWvGqz

De zakenman noemde demonstranten bij zijn evenementen echter ook “rotte appels” - wat hem applaus opleverde uit het publiek - en beschuldigde hen er zelf van “onrust te zaaien” en “geweld te plegen”.

De Cubaanse kiezer

In Florida wonen veel Cubaanse immigranten die het Castro-regime zijn ontvlucht. Het ontdooien van de relaties tussen de VS en Cuba wordt daarom, zeker bij Republikeinse kiezers, met argusogen bekeken. Rubio, zelf een zoon van Cubaanse immigranten, kon zich vannacht onderscheiden van Trump met deze kwestie. Hij eiste onder andere vrije verkiezingen voordat het Amerikaanse embargo van Cuba wordt opgeheven. De zakenman toonde zich in het verleden milder over het Castro-regime.

Redt dit debat Kasich en Rubio?

Aanstaande dinsdag gaan Republikeinse kiezers naar de stembus in Florida, Illinois, Ohio, Missouri, North Carolina en de Noordelijke Marianen. In die eerste drie staten krijgt de winnaar alle kiesmannen die er te verdelen zijn. Hier hopen Rubio en Kasich - na hun debatoptreden vannacht - hun grote achterstand op Cruz en Trump in te lopen. De nieuwe gematigde toon van de senator uit Florida leek evenwichtiger en sterker te zijn dan in voorgaande debatten. Dat leek zeker aan te slaan bij het publiek, maar dinsdag moet blijken of de kiezer een hernieuwd vertrouwen heeft in de kandidaat. Tot nu toe heeft Rubio zijn belofte als kandidaat niet kunnen waarmaken na vernietigende nederlagen, slechte debatoptredens en een onduidelijke campagnetoon.

Ongeacht de uitkomst van dinsdag zullen Kasich en Rubio de komende weken niet meer de benodigde 1237 kiesmannen kunnen halen voor de nominatie, maar wel Trump dwarsbomen dat hij die ook niet haalt voor de Republikeinse conventie in juli. De twee kandidaten hopen op een zogeheten ‘contested convention’, legde onze correspondent Guus Valk eerder deze week in NRC uit.

‘Het idee wint aan invloed dat de partij het moet laten aankomen op een zogeheten contested convention. Daarbij haalt geen enkele kandidaat de benodigde meerderheid van 1.237 gedelegeerden, die nodig is om de republikeinse nominatie binnen te slepen. De kandidaten gaan allemaal naar de Conventie. En daar wordt in geheime stemmingen en politieke messengevechten achter de schermen besloten wie de Republikeinse kandidaat wordt [..] Het kán, maar dan moeten zo veel mogelijk kandidaten blijven meedoen: dat vergroot de kans dat Trump niet meer dan 50 procent van de gedelegeerden haalt. Immers: Marco Rubio maakt kans in Florida, en John Kasich in Ohio.

Zowel Trump als Cruz gebruikte het debat om Republikeinse kiezers op te roepen op hen te stemmen om een ‘contested convention’ te vermijden. De vastgoedmagnaat omdat hij overtuigd is dat hij de koploper zal blijven en Ted Cruz omdat hij nooit genoeg steun van zijn partijgenoten zal krijgen op de Republikeinse conventie.

‘Ben Carson schaart zich achter Trump’

Eind februari sprak de gouverneur van New Jersey, Chris Christie zijn steun uit voor Trump. Een grote verrassing, want als kandidaat was hij een felle tegenstander van de vastgoedmagnaat. Sindsdien verzamelde de populistische zakenman nog meer aanbevelingen van prominente politici. Vandaag verwelkomt Trump zelfs Ben Carson in zijn kamp.

Zoals The Washington Post gisteren meldde en Trump vannacht bevestigde, schaart de neurochirurg, die vorige week uit de presidentiële race stapte, zich morgen achter de Republikeinse koploper. Dit zou de opvallendste steunbetuiging zijn voor Trump sinds Christie.

Twitter avatar apjvalk Guus Valk Trump heeft ‘een uur met Ben Carson over onderwijs gepraat’. Dus: 1) Carson steunt Trump nu. 2) Carson wordt Trumps minister van Onderwijs.

Trump is niet de enige die zogeheten ‘endorsements’ krijgt van kandidaten die de afgelopen maanden zijn afgevallen. Eerder deze week maakte Ted Cruz bekend dat Carly Fiorina hem steunt. Volgens haar is de senator uit Texas de enige kandidaat die Trump kan verslaan, zo zei zij vannacht op CNN. The Atlantic denkt dat Fiorina zich in dezelfde moeilijke positie bevindt als de meeste Republikeinse kopstukken: ze gruwen van het vooruitzicht dat Trump hun kandidaat wordt in november. Omdat er geen ander alternatief is, kiezen ze voor de niet-geliefde en zeer conservatieve senator uit Texas.