Oldenzaal hoeft niet meer stembureaus te openen

De Zwolse rechtbank heeft een eis van de stichting GeenPeil afgewezen. Die wilde dat de gemeente bij het Oekraïnereferendum meer dan vijf stemlocaties instelt.

Promotiemateriaal van GeenPeil voor het Oekraïnereferendum op 6 april.
Promotiemateriaal van GeenPeil voor het Oekraïnereferendum op 6 april. Foto Robin van Lonkhuijsen/ANP

De gemeente Oldenzaal hoeft bij het Oekraïnereferendum niet meer stembureaus te openen dan de eerder geplande vijf. De Zwolse rechtbank wees dinsdag een eis daartoe van GeenPeil af. De stichting kon volgens de rechter onvoldoende weerleggen dat de stemming bij een referendum simpeler is dan bij reguliere verkiezingen.

Oldenzaal (32.000 inwoners) meent met vijf stembureaus, waar per locatie vijfduizend kiesgerechtigden kunnen stemmen, genoeg te bieden aan haar inwoners. GeenPeil vreest echter dat er minder mensen zullen gaan stemmen wanneer ze verder moeten reizen naar een stembureau. Daardoor zou mogelijk de opkomstdrempel van 30 procent in gevaar komen die nodig is om het referendum geldig te laten zijn.

Bovendien is de stichting bang dat het druk wordt bij de bureaus. Dat zou mensen afschrikken om te gaan stemmen. Ook zou het besluit gevolgen hebben voor het werk dat tellers ‘s avonds moeten verzetten. De Zwolse rechtbank oordeelt echter dat zowel het uitbrengen als het tellen van de ja- en nee-stemmen eenvoudiger is dan van verkiezingsuitslagen en dat de vrees daarmee ongegrond is.

Minimaal één stemlocatie

Volgens de rechter bepaalt de wet alleen dat er één of meer stembureaus moeten zijn. Daarmee heeft een gemeente grote vrijheid zelf te bepalen hoeveel locaties er nodig zijn.

GeenPeil beweerde vorige week tijdens de zitting dat de gemeente Oldenzaal ten onrechte uitgaat van lage opkomstpercentages. De stichting wees daarbij op een peiling van televisieprogramma EenVandaag waaruit blijkt dat het opkomstpercentage op 53 procent zou komen te liggen. Volgens de rechter weerlegt GeenPeil daarmee de verwachting van Oldenzaal niet, omdat de leden van het opiniepanel van EenVandaagde politiek actiever zijn dan gemiddeld.

Ook de eis van inwoner uit Oldenzaal om meer stembureaus te openen, werd afgewezen.

Nog twee rechtszaken

Momenteel lopen nog twee rechtszaken over het uitbreiden van het aantal stemlocaties. Een inwoner van het Brabantse Son en Breugel betoogde maandag voor de rechtbank in Den Bosch dat de drie bureaus in zijn gemeente onvoldoende zijn. Afgelopen vrijdag diende een kort geding van het Forum voor Democratie – van voorzitter en opiniemaker Thierry Baudet – tegen minister Plasterk (Binnenlandse Zaken, PvdA) voor meer plaatsen om te stemmen.