‘Rijbewijs halen in Nederland het duurst’

De aanleiding

Wie zijn rijbewijs wil halen, is in Nederland het duurst uit, schreef Metro dinsdag. „Waar je in Frankrijk en Groot-Brittannië gemiddeld 1.600 euro neertelt, kunnen de kosten voor het felbegeerde roze papiertje in Nederland oplopen tot ruim 2.050 euro.” Klopt dat? 

Waar is het op gebaseerd?

Metro refereert aan een onderzoek van Huurautoverzekering.com. Dat bedrijf bracht een grafiek naar buiten waarop beleid en kosten rond rijbewijzen in Nederland, Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Spanje worden vergeleken. Dus niet in heel Europa, zoals Metro in de kop suggereerde. In Duitsland zouden rijlessen, examens en administratieve lasten samen ongeveer 1.800 euro kosten; in Spanje 1.300 en in Nederland tussen de 1.640 en 2.050 euro.

De grafiek is gemaakt door online marketingbureau Search Laboratory, dat voor Huurautoverzekering.com (en internationale partners) werkt. „Collega’s uit de betreffende landen hebben de informatie aangeleverd”, laat Patricia van Winden weten. Zij was verantwoordelijk voor de Nederlandse informatie. Ze baseerde zich op artikelen van consumentenbureaus en informatie van overheden en examinatoren als het CBR.

En, klopt het?

Dat de kosten „kunnen oplopen tot” klopt niet – het gaat hier om gemiddelden. Wie een dure rijschool kiest, of heel veel lessen neemt, is vanzelfsprekend duurder uit.

Zijn de schattingen redelijk? Voor Nederland is die berekening eenvoudig te maken. Volgens branchevereniging Bovag zijn gemiddeld 41 lesuren nodig. Een lesuur kostte volgens het CBS in 2014 gemiddeld 43,46 euro. Dat maakt 1.782 euro, plus de kosten voor theorie- en praktijkexamen (31 en 98,25 euro) en de medische verklaring (32,80): 1.944 euro. Dat komt aardig overeen met de bedragen op de grafiek (tussen de 1.640 en 2.050 euro), waarvoor is gerekend met de iets lagere examenprijzen van vorig jaar en een lesprijs van tussen de 40 en 50 euro per uur (vandaar de marge).

Dan de situatie in andere landen. Die is niet zomaar hard te maken. De kosten binnen een land kunnen erg verschillen: zo kosten rijlessen in het Spaanse Granada gemiddeld 452 euro en in Murcia 933 euro, aldus het Spaanse bureau FACUA, waarop de grafiek gebaseerd is. Ook in Duitsland lopen de kosten sterk uiteen.

Ontwikkelingen op de rijschoolmarkt worden niet bijgehouden door de EU. De Brusselse mobiliteitsclub Federation Internationale de l’Automobile heeft in 2013 wel onderzoek gedaan onder Europese leden uit 11 landen. Voor Nederland deed de ANWB mee. De resultaten: een gemiddelde rijopleiding kost in Nederland 2.300 euro; in Duitsland 1.700 euro; in het VK 1.600 euro; en in Spanje en Frankrijk 1.250 euro. Ook hier komt Nederland dus als duurst uit de bus. De verhouding komt redelijk overeen met die van de grafiek.

Ook de European Driving Schools Association onderzocht in 2012 de kosten van een rijopleiding in 24 Europese landen. Hierin is, in tegenstelling tot eerdergenoemd onderzoek en de grafiek, het aantal lessen voor alle landen gelijktrokken op 30. Over Frankrijk zijn geen gegevens. Van de overige vier landen uit de grafiek komt Nederland ook hier als duurst uit (1.235 euro voor 30 lessen); Spanje als tweede (1.080 euro). Dat rijlessen in Nederland duur zijn, komt volgens Bovag doordat de kosten van autobezit hier relatief hoog zijn, en de eisen aan instructeurs en leerlingen hoog. Daardoor lessen we relatief veel uren. Scandinavische landen zijn volgens dit onderzoek overigens nog duurder.

Conclusie

Over de precieze bedragen voor een rijopleiding valt, door de vrije markt en verschillen tussen individuele leerlingen, niets te zeggen. Wel lijken de schattingen uit de grafiek, op basis van eerdere onderzoeken, reëel. Ook daar komt Nederland van de vijf vergeleken landen als duurst uit. We beoordelen de stelling daarom als grotendeels waar.