Marco Rubio was vannacht niet in topvorm tijdens het achtste Republikeinse debat in New Hampshire. De senator uit Florida kreeg vooral harde klappen van concurrent Chris Christie uit New Jersey, die hem aanpakte op zijn afwezigheid in de Senaat en het herhalen van oneliners uit zijn campagne.
De aanvallen op Rubio door Christie, maar ook door de tot nu toe slecht presterende Jeb Bush en John Kasich waren niet onverwacht. Na zijn derde plek in de Iowa Caucus van afgelopen maandag leek de doorgaans welbespraakte Rubio dé kandidaat te zijn waar de Republikeinse partijtop zich achter kan scharen als alternatief op vastgoedmagnaat Donald Trump en de uiterst conservatieve senator Ted Cruz, schreef onze correspondent Guus Valk in NRC Media.
[Rubio] is de hoop van de partijelite geworden om Cruz en Trump de pas af te snijden. Als Jeb Bush, Chris Christie en John Kasich zich de komende tijd terugtrekken, ontstaat er ruimte in het centrum van de partij. Rubio eiste maandagnacht als eerste de morele zege op. De partijtop hoopt dat de radicale kandidaten één voor één uitvallen, zoals meestal gebeurt bij voorverkiezingen. Cruz wordt als een groter gevaar gezien dan Trump, omdat de Texaan al jaren oorlog voert in de partij voor een compromisloze koers.
Het verhitte debat tussen Christie en Rubio:
De gouverneur van New Jersey, Chris Christie, verweet Rubio ervan niet eens aanwezig te zijn in de Senaat in Washington bij stemmingen over zijn eigen wetsvoorstellen. Geen nieuwe aantijgingen, maar de aanhoudende aanval van Christie leek Rubio te laten wankelen. Zeker toen de gouverneur hem pijnlijk wees op de vele herhalingen van teksten uit zijn campagne tijdens het debat en hem beschuldigde van een gebrek aan authenticiteit en leiderschap. Kijk maar naar deze compilatievideo:
Volgenapjvalk Guus Valk Recensies zijn niet mals voor Rubio. Geen beste avond, maar zijn consequente hakken op Obama kan ook goed vallen. https://t.co/jW8wyvTYbW
Most self-destructive debate performance since Quayle ’88 and J.B. Stockdale ’92: Rubio.
— James Fallows (@JamesFallows) February 7, 2016
‘Zwak begin Cruz’
De winnaar van de Iowa Caucus, Ted Cruz, maakte een ietwat zwakke start tijdens het debat volgens onze correspondent.
Volgenapjvalk Guus Valk Zwak begin van Ted Cruz. Opmerkelijk voor zo’n goede debater. Moet door het stof over een leugentje over Carson, haperende aanval op Trump.
De kandidaat bood uitgebreid zijn excuses aan voor de acties van zijn campagne. Die verspreidde op de avond van de stemmingen in Iowa het gerucht dat hersenchirurg Ben Carson met zijn campagne zou stopzetten. Eerder die dag werden vanuit de Cruz campagne dreigende brieven opgestuurd naar twijfelende kiezers om hen naar de stembus te krijgen.
In een van de weinige sterke momenten van Carson tijdens het debat gebruikte hij deze incidenten om Cruz af te schilderen als een lid van de gevestigde orde van Washington. De senator presenteert zich juist als het tegenovergestelde, iemand die ‘het kartel in Washington’ wil opbreken. Hiermee kon Carson, die vorig jaar nog hoog in de peilingen stond, een mooi politiek punt scoren:
“In Washington is het zo, dat zolang het legaal is, je alles mag doen wat je nodig acht om te winnen. Zo zie ik het niet.”
Donald Trump vestigde aan het einde van het debat tijdens de slotpleidooien nogmaals de aandacht op deze misstap van de campagne van Cruz. De senator verwees naar zijn overwinning in Iowa, waarna Trump hem toebeet: “die heb je te danken aan de stemmen die eigenlijk van Ben Carson waren.”
Verdwaasde Carson
Maar Carson beging al vroeg in het debat zelf ook een opmerkelijke flater. Tijdens de introductie van de kandidaten werd de hersenchirurg het podium opgeroepen, maar hij bleef in de coulissen wachten. Mogelijk omdat hij de presentatoren niet goed hoorde. Dat zag er zo uit:
https://youtu.be/OR1kV2hBaGY
Volgenapjvalk Guus Valk Kandidaten lopen het podium op., maar Carson blijft minuten in de coulissen staan. Bizar moment. Alsof hij van de wereld was. #gopdebate
Na een redelijk onopvallend debatoptreden vannacht, liet Carson weten dat hij - ondanks geruchten over geldgebrek van zijn campagne - de strijd niet opgeeft. Volgens de laatste peilingen kan de hersenchirurg tussen de 2 en 4 procent van de stemmen in New Hampshire verwachten.

Republikeinse kandidaten John Kasich en Jeb Bush schudden elkaars handen na een discussie. Foto David Goldman / AP
Bush scoort punten tegen Trump
De doorgaans zeer agressieve showman Donald Trump leek vannacht iets milder in zijn optreden. Na zijn tweede plek in Iowa maandag was het de grote vraag welke Trump zou opduiken: de nederige kandidaat die zijn verlies sierlijk incasseerde of de bullebak van de voorgaande debatten. Volgens The New York Times was Trump ietwat ingetogen vanwege zijn voorsprong in de peilingen in New Hampshire. Hij zou zijn kansen niet willen verspelen bij de kiezer door teveel risico te lopen. In een opmerkelijke confrontatie met Jeb Bush over landonteigeningen en de aanleg van de omstreden oliepijpleiding Keystone XL, waarin Trump ook het publiek van het debat aanviel, leek de zaal in opstand te komen tegen de vastgoedmagnaat. Volgens Trump waren alle mensen in de zaal geldschieters van de kandidaten.
Dit was schijnbaar winst voor de kwakkelende Bush, die al maanden worstelt met de populariteit van Trump. Samen met voormalig gouverneur van Ohio John Kasich en gouverneur van New Jersey Chris Christie moet Bush in New Hampshire vechten om de laatste plek. In een recente peiling van The Wall Street Journal staat hij op 9 procent. Trump leidt met 30 procent, gevolgd door Rubio (17 procent), Cruz (15 procent) en Kasich (10 procent).
Wat te doen met Noord-Korea?
In het debat vannacht kwam ook de raketproef ter sprake die Noord-Korea even daarvoor uitvoerde. Bush zei bereid te zijn een preventieve aanval uit te voeren als president tegen Pyongyang. Een opmerkelijke zet van de broer van voormalig president George W. Bush, vindt MSNBC. Diens inval in Irak is een schoolvoorbeeld van hoe zo’n preventieve aanval (op basis van foutieve inlichtingen) desastreus kan uitpakken. De andere kandidaten waren voorzichtiger om een aanval voor te stellen op Noord-Korea.
Een andere pijnlijke herinnering uit de periode van George W. Bush werd ook uitgebreid besproken: het waterboarden van terreurverdachten. Terwijl Cruz het gebruik op grote schaal veroordeelde - net als Rubio - zei hij het nut ervan in te zien bij het voorkomen van aanslagen. Rivaal Trump gaf aan als president gruwelijkere methodes niet te schuwen in de strijd tegen Islamitische Staat.
Geen undercard debat
Het was vannacht de eerste keer dat voorafgaand aan het evenement geen zogeheten ‘undercard debate’ gehouden wordt met kandidaten die het minder goed in de peilingen doen. Het Republikeinse veld is met het vertrek van senator Rand Paul uit Kentucky, voormalig gouverneur van Arkansas Mike Huckabee en voormalig senator van Pennsylvania Rick Santorum eerder deze week (na hun teleurstellende resultaten in Iowa) afgeslankt (naar negen) en daardoor een stuk overzichtelijker geworden. Doordat het ‘undercard debate’ ontbrak zagen Amerikaanse kiezers Carly Fiorina en Jim Gilmore vannacht niet. Die laatste kreeg maar twaalf stemmen in Iowa.
VolgenCarlyFiorina Carly Fiorina I see now why they didn’t want me on this stage. All talking points. No leadership.