WHO: zikavirus is internationale noodsituatie

De Wereldgezondheidsorganisatie zegt dat een internationaal gecoördineerde aanpak nodig is om de ziekte-uitbraak het hoofd te bieden.

Een gezondheidsmedewerker voert preventief reinigingswerkzaamheden uit tegen het zikavirus op een begraafplaats in Lima.
Een gezondheidsmedewerker voert preventief reinigingswerkzaamheden uit tegen het zikavirus op een begraafplaats in Lima. Foto Mariana Bazo / Reuters

De zika-epidemie is uitgeroepen tot internationale noodsituatie. Dat heeft de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) maandag laten weten. De organisatie noemde de epidemie een wereldwijde dreiging voor de volksgezondheid en zei dat een internationaal gecoördineerde aanpak nodig is om de ziekte-uitbraak het hoofd te bieden.

Twitter avatar WHO WHO WHO Director-General Dr Margaret Chan: #ZikaVirus & #microcephaly situation is a Public Health Emergency of Intl Concern #alert

De WHO was maandag in spoedberaad bijeengekomen vanwege zorgen om het zikavirus. Directeur-generaal van de WHO Margaret Chan zei vorige week “zeer bezorgd” te zijn. Verwacht wordt dat op het Amerikaanse continent drie tot vier miljoen mensen besmet kunnen raken.

De organisatie zei dat het belangrijkste op dit moment is om muggenpopulaties te controleren. De WHO zag geen reden om reis- of handelsrestricties in te stellen.

Twitter avatar WHO WHO Dr Chan: The Committee found no public health justification for restrictions on travel or trade to prevent the spread of #ZikaVirus

Het instellen van een internationale noodsituatie werd door een commissie van onafhankelijke deskundigen aanbevolen bij de WHO. Eerder lag de organisatie nog onder vuur vanwege een te trage en lakse reactie op de epidemie.

Brazilië: zika-uitbraak erger dan gedacht

Eerder op de dag luidde de Braziliaanse minister van Volksgezondheid Marcelo Castro de noodklok. Hij zei tegenover persbureau Reuters dat de epidemie erger is dan tot nu toe werd aangenomen, omdat bij 80 procent van de besmettingen geen symptomen optreden.

Castro zei dat lokale overheden met ingang van volgende week verplicht worden om nieuwe zikagevallen te melden. Nog deze maand worden testpakketten verspreid waarmee besmettingen van zika en dengue kunnen worden vastgesteld. Verder zal Brazilië geen bloed meer gebruiken van donors die het zikavirus hebben gehad, een besluit dat de Verenigde Staten al eerder namen.

De minister merkte op dat het virus alleen door muggen kan worden verspreid en niet van mens op mens kan worden overgedragen.

Risico bij zwangerschap

Voor zwangere vrouwen kan besmetting risicovol zijn omdat het virus mogelijk de ontwikkeling van de baby beschadigt en zo kan leiden tot ernstige afwijkingen bij pasgeboren kindjes. Volwassenen kunnen door het virus last krijgen van koorts, gewrichtsklachten en huiduitslag. Deze klachten verdwijnen weer binnen een week. Maar mensen kunnen het virus dus ook oplopen zonder dat dit gepaard gaat met ziektesymptomen, aldus Castro.

Het virus zorgt in Brazilië voor de grootste problemen. Tot vrijdag waren er 3.893 verdachte gevallen gemeld in dat land. Ook in andere landen in Midden- en Zuid-Amerika is het virus inmiddels opgedoken. De snelle verspreiding van de ziekte naar al meer dan twintig landen sinds mei 2015 is volgens de WHO te wijten aan een gebrek aan immuniteit onder de bevolking. Afgelopen weekend werd bekend dat in Colombia zeker 2.100 zwangere vrouwen besmet zijn met zika.

Geen vaccin

Er is nog geen vaccin om infectie te voorkomen en er zijn geen medicijnen tegen de ziekte. De gezondheidsautoriteiten in El Salvador, Colombia en Brazilië raden vrouwen in die landen aan om hun zwangerschap uit te stellen als dat kan.

De Colombiaanse regering adviseert die plannen uit te stellen met zes tot acht maanden, de autoriteiten in El Salvador raden zelfs aan om te wachten tot 2018. Hoewel het illegaal is in het streng katholieke Brazilië, is volgens artsen in het land het aantal abortussen sinds de ziekte-uitbraak gestegen.

Volgens Amerikaanse wetenschappers duurt het mogelijk tien jaar voordat er een zikavaccin op de markt is. Testversies moeten binnen twee jaar klaar zijn, maar het duurt vermoedelijk lang voor een vaccin wordt goedgekeurd.