Over Apples kwartaalcijfers wordt minstens zoveel gespeculeerd als over het nieuwe model van de iPhone. Het meest winstgevende bedrijf ter wereld lijkt op te lopen tegen de grenzen van zijn immense groei.
Dinsdagavond maakte Apple de cijfers bekend van het laatste kwartaal van 2015. Traditiegetrouw is dat het beste seizoen, met een vers model iPhone in de winkel en een feestmaand vol gretige kopers. In het laatste kwartaal van 2014 verkocht Apple 74,4 miljoen exemplaren van de iPhone 6 en 6 Plus – een groter scherm en een Chinese provider zorgden voor een verkooprecord.
Dit jaar wist Apple dat net – maar dan ook net – te overtreffen, met 74,8 miljoen verkochte iPhones. Zo houdt Apples smartphone zijn non-stop groei sinds 2007 vol. De omzet kwam ook een fractie hoger uit : 75,9 miljard dollar (winst 18,4 miljard).
De voortekenen waren niet goed. Aziatische toeleveranciers lieten doorschemeren dat Apple orders terugschroefde. De Chinese economie groeit lang niet meer zo hard als voorheen – dat raakt Apple omdat China de afgelopen jaren de belangrijkste groeimarkt is.
Tegelijkertijd groeit de concurrentie van Chinese fabrikanten als Huawei, Lenovo en Xiaomi, die spotgoedkope Android-telefoons op de markt brengen. De gemiddelde verkoopprijs van een toestel daalt dit jaar onder de 300 dollar en dat raakt marktleider Samsung. LG, HTC en Sony lijden chronisch verlies op hun telefoons. Net als Microsoft; dat kocht Nokia om de mobiele versie van Windows te promoten. Nog altijd zonder succes.
Scheefgroei
Apple houdt de iPhone-prijzen hoog en trekt daardoor vrijwel alle winst van de smartphonemarkt naar zich toe, met een marktaandeel van amper 13 procent. Scheefgroei is er ook binnen het bedrijf: tweederde van de Apple-omzet komt uit telefoons. Dat maakt de beurskoers gevoelig voor elke dip of piek in de iPhone-verkoop.
Meer stabiliteit komt voorlopig niet van nieuwe hardware. Hoewel Apples computerdivisie de malaise in de pc-sector weerstaat, daalt de iPad-verkoop. Nieuwe producten als de Apple Watch illustreren de ambitie om mode- en sieradenmerk te worden, maar slimme horloges zijn nog geen echt massaproduct.
Er zit meer groeipotentieel in diensten met een Apple-logo die naadloos samenwerken met iPhones, iPads en iMacs. Het begon ooit met app- en downloadwinkel en dat wordt nu uitgebreid met betaaldienst Apple Pay, muziekabonnement Apple Music en Apple News (digitale kranten en tijdschriften, nog niet in Nederland). News zou ook abonnementen op bestaande mediatitels willen aanbieden en laat externe uitgevers zelf hun advertenties aanbieden.
Met het tv-aanbod – de meest lucratieve markt – gaat het niet zo snel als Apple wil, omdat de entertainmentbranche dwarsligt. Telecomdiensten zijn er al wel: Apple biedt in de VS al de iPhone als maandelijks abonnement aan.
De groei van de smartphonemarkt zit in spotgoedkope toestellen voor opkomende economieën. Maar Apple-as-a-service lijkt dé manier om geld uit de verzadigde westerse markten te blijven slepen.