Minder drinken in nieuwe jaar? Het kán

In sommige landen worden in deze tijd van het jaar campagnes gehouden om mensen aan te sporen héél januari geen alcohol te drinken. Niet om hen in geheelonthouders te veranderen, maar om hen ook na die maand minder te laten drinken. Alleen was nog nooit onderzocht of dat werkt. Krijg je dan niet vanaf februari een rebound effect, waarbij mensen de alcohol die ze gemist hebben eens flink gaan inhalen? Zo’n effect is namelijk bekend uit onderzoek met ratten die een tijdje geen alcohol mochten – die wilden daarna méér.

Britse campagne: ‘Dry January’

Maar nee: de meeste mensen gedragen zich beter. In het eerste onderzoek naar het effect van een Britse campagne, ‘Dry January’, bleek dat deelnemers na die maand gemiddeld minder alcohol dronken dan ervoor, vooral de deelnemers die het de hele maand hadden volgehouden om geen alcohol te drinken (ongeveer tweederde). Ze zeiden ook dat ze het makkelijker vonden om alcohol te laten staan (Health Psychology, 21 december).

Bij een minderheid was wel sprake van een terugval: van de mensen die het hadden volgehouden, zei een op de tien een half jaar later méér te drinken dan voor hun ‘droge maand’. Bij de mensen die het niet hadden volgehouden, waren dat er meer: een op de acht. Die deelnemers waren ook vaker dronken dan eerst.

Wie op basis van dit onderzoek iemand wil dwingen om in januari de drank te laten staan, moet wel voorzichtig zijn: de 857 deelnemers aan dit onderzoek hadden zich vrijwillig ingeschreven voor Dry January.

Het was dus geen representatieve steekproef. Een ander bezwaar is dat het onderzoek geen controlegroep had. In theorie zou het kunnen dat mensen die helemaal niet aan Dry January begonnen, later in het jaar nóg beter van de drank af kunnen blijven. Maar dat lijkt niet waarschijnlijk.