Anti-IS-activist op klaarlichte dag doodgeschoten in Turkije

Iedereen hield van Naji al-Jerf, zegt zijn boezemvriend Mazen Ismail. „Iedereen behalve het Syrische regime en Daesh [IS, red.]: die wilden hem allebei dood.”

Al-Jerf, een 38-jarige Syrische journalist en activist, werd zondag in het Turkse Gaziantep, nabij de Syrische grens, doodgeschoten. Hij verliet een gebouw waarin veel Syrische oppositiemedia zijn gevestigd in het centrum van de stad toen de moordenaar, uitgerust met een pistool met geluidsdemper, toesloeg. De aanslag is nog niet opgeëist.

Al-Jerf was net als Ismail afkomstig uit Salamiya, de stad waar de meeste Syrische ismaëlieten wonen, een afsplitsing van de shi’itische islam. In juli volgde NRC Ismail en een vijftigtal andere Syriërs, onder wie veel mensen uit Salamiya, op hun reis naar Duitsland. Al-Jerf was op de luchthaven om de groep uit te zwaaien. Bijna allemaal kenden ze hem. Zelf bleef Al-Jerf in Gaziantep achter: er was nog te veel werk te doen.

Al-Jerf was in 2011 betrokken bij de opstand tegen het regime van president Bashar al-Assad. Toen de grond hem te heet onder de voeten werd vluchtte hij naar Homs, toen de hoofdstad van de revolutie, en daarna naar Raqqa, tot die stad onder de voet gelopen werd door IS.

In Turkije was Al-Jerf hoofdredacteur van Hentah, een onafhankelijk maandblad over de Syrische revolutie. Hij maakte ook films. Op 15 december plaatste Al-Jerf een documentaire op zijn YouTube-kanaal over de gruweldaden die IS de voorbije twee jaar in Aleppo heeft aangericht. De video werd ook gepubliceerd door de pan-Arabische zender Al-Arabiya. Volgens Al-Arabiya werd hij daar 12 miljoen keer bekeken.

Al-Jerf was ook een mentor voor het weblog Raqqa Being Slaughtered Silently, van een groep jonge activisten uit Raqqa die vanuit Gaziantep actie voerden tegen het bewind van IS in hun geboortestad.

In oktober werden al twee medewerkers van de groep, Ibrahim Abd al-Qader en Fares Hamadi, in de Zuid-Turkse stad Urfa vermoord. Zij waren in de val gelokt door een IS-militant die beweerde dat hij van de groep was weggelopen. De twee werden in Urfa onthoofd.

Medewerkers van Raqqa Being Slaughtered Silently waren al eerder vermoord door IS, maar altijd in Syrië zelf, waar zij stiekem werkten. De dubbele moord in Urfa was de eerste in Turkije. Dat was een schok voor Syrische activisten die dachten dat zij in Turkije betrekkelijk veilig waren. Al-Jerf zou volgens vrienden maandag vanuit Turkije naar Frankrijk vertrekken met zijn vrouw en twee jonge dochters. Hij had daar om gezondheidsreden een humanitair visum gekregen.

„Misschien is het daarom dat ze precies zondag hebben toegeslagen, en omwille van de film die hij heeft gemaakt over Daesh”, zegt zijn vriend Mazen Ismail. „IS is wanhopig geworden en de fase van moordaanslagen is duidelijk begonnen. Veel mensen lopen gevaar nu”, schreef de Brits-Syrische journalist Rami Jarrah maandag op Facebook.

Sherif Mansour van het Committee to Protect Journalists riep gisteren de Turkse overheid op om meer te doen. „Wij vragen dat de moordenaars van Naji Jerf snel en op transparante wijze voor de rechter worden gebracht, en dat Turkije maatregelen neemt om alle Syrische journalisten op Turkse bodem te beschermen.”