Steeds dezelfde groep bacteriën verteert lijken

Bacteriën, schimmels en andere micro-organismen die lijken verteren komen langs in een vaste opeenvolging van soorten. Die volgorde is vrijwel onafhankelijk van de temperatuur waarbij het lijk verteert, en van de grond waarin het ligt. Die soorten zijn altijd overal beschikbaar, hoewel er lang niet altijd ‘werk’ voor hen is.

Op eiwit- en vetrijke dierenresten groeien andere soorten dan op dode planten. Maar er zijn steeds sporen in de grond aanwezig, of ze reizen mee op de lijfjes van aasvliegen. Zodra ze aan de beurt zijn groeit de populatie explosief. Dat schrijven onderzoekers van Amerikaanse instituten in de Science van afgelopen vrijdag.

Zij bemonsterden het ontbindingsproces van 120 muizen en 4 mensen. De muizen werden gedood voor het experiment en in gedeeltelijk met grond gevulde tupperwaredoosjes gelegd. De overleden mensen hadden hun lichaam voor wetenschappelijk onderzoek beschikbaar gesteld. Twee lijken werden in februari buiten neergelegd. De twee andere volgden in april, om de vertering vanaf het voorjaar te kunnen volgen.

Het is bekend dat bacteriën, schimmels en andere micro-organismen belangrijk zijn bij de afbraak van dode dieren en mensen – belangrijker waarschijnlijk dan de grotere aaseters. Zonder micro-organismen wordt de recycling van biomateriaal zo traag dat dode planten en dieren zich ophopen en er voor de levenden gebrek aan voedingsmiddelen ontstaat.

In dit nieuwe onderzoek ging het erom te achterhalen welke micro-organismen wanneer actief zijn. En of er per grondsoort en jaargetijde karakteristieke soorten aan het werk gaan. Modern DNA-onderzoek maakt het mogelijk om alle soorten micro-organismen snel te bepalen.

De variatie bleek voorlopig erg beperkt. De onderzoekers zagen dat de darmbacteriën van de overledenen het snelle voorwerk doen. Die groeien, blazen het lijk op en laten het scheuren. Daarna komen de soorten van buiten langs.

Forensische onderzoekers kunnen nog veel plezier beleven aan de nieuwe kennis, om te bepalen hoe lang iemand dood is. Hoewel meer onderzoek nodig is, vinden de onderzoekers.