Kamervoorzitter Van Miltenburg stapt op

Tweede Kamervoorzitter Anouchka van Miltenburg stapt op. Dat heeft ze laten weten in de Tweede Kamer. Aanleiding is de ophef rond het rapport van de commissie-Oosting. “Ik wil de functie van voorzitter niet langer belasten met deze discussie”, liet ze weten. “Ik hou van dit parlement.” Het is niet bekend of Van Miltenburg ook uit de Tweede Kamer gaat. Journalisten mochten geen vragen stellen.

In het rapport stond dat onder de verantwoordelijkheid van Van Miltenburg een anonieme brief met daarin het exacte bedrag van de omvang van de deal zou zijn vernietigd. Van Miltenburg gaf eerder aan dat anonieme brieven gericht aan de Kamervoorzitter toen nog standaard door de shredder gingen.

Papierversnipperaar

Van Miltenburg ontkent de brief ooit onder ogen gekregen te hebben tot een journalist van Nieuwsuur haar later een kopie toonde. Ook die ging de papierversnipperaar in. De commissie-Oosting, die toen al bezig was met het onderzoek, bracht ze hiervan niet op de hoogte. Die kreeg pas lucht van de stukken na de berichtgeving van Nieuwsuur.

De Kamer stelde zijn voorzitter naar aanleiding van de zaak 37 zeer kritische vragen, die ze inmiddels heeft beantwoord.

Verzwakt

De positie van Van Miltenburg lag al vaker onder vuur. In april ging het presidium, het dagelijks bestuur van de Tweede Kamer, met haar in gesprek om te kijken of ze nog kon aanblijven als voorzitter. Aanleiding was toen de ruzie tussen haar en GroenLinks-Kamerlid Linda Voortman, die ten onrechte was beschuldigd van lekken van vertrouwelijke informatie over de nieuwe Nationale ombudsman. Hoewel toen al enige tijd aan haar capaciteiten als Kamervoorzitter werd getwijfeld, mocht ze toch aanblijven. “De afgelopen drie jaar waren niet altijd makkelijk”, zei Van Miltenburg in haar verklaring.

“Ik kijk met een heel voldaan gevoel terug op die bijzondere jaren. Waarin veel is bereikt. Waarin we betekenisvolle discussies hebben gevoerd. Waarin een vernieuwende samenwerking tussen de coalitie en de oppositie is ontstaan en we belangrijke wetten hebben aangenomen.”

‘Respect en begrip’

De voorzitter van de VVD-Kamerfractie Halbe Zijlstra zegt de beslissing van Van Miltenburg te respecteren. “Het siert haar dat zij het ambt van voorzitter niet wil belasten met de gevolgen van de conclusies die de commissie Oosting trekt in haar rapport”, laat hij weten. “Uiteraard verwelkomen wij haar graag terug in de gelederen van onze fractie,” voegt hij toe. Van Miltenburg zinspeelde daar zelf ook al op. Ze sloot haar verklaring af met de woorden “we blijven elkaar zien”.

Gert-Jan Segers, fractievoorzitter van de ChristenUnie, dankt Van Miltenburg in een verklaring, maar benadrukt dat het debat over het commissierapport hiermee niet voorbij is. “Het debat van aanstaande woensdag zal, wat de ChristenUnie-fractie betreft, ook niet gaan over het optreden van de Kamervoorzitter, maar over de vraag of de Kamer juist is geïnformeerd en of de hoofdrolspelers de rechtsstaat iedere keer adequaat hebben gediend.”

Ook D66-leider Alexander Pechtold heeft gereageerd:

“Het is begrijpelijk en terecht dat zij haar verantwoordelijkheid neemt, al is het teleurstellend dat ze haar verkeerde inschattingen met betrekking tot de klokkenluidersbrief rond de Teevendeal nog steeds “zorgvuldig” noemt. De hoofd-verantwoordelijkheid om verantwoording af te leggen over de gang van zaken rond de deal met drugscrimineel Cees H. ligt echter bij het kabinet en niet bij de Kamervoorzitter.”

Bonnetjesaffaire

De bonnetjesaffaire was eerder al aanleiding voor het aftreden Fred Teeven als staatssecretaris van Justitie. Hij sloot de opmerkelijke schikking ter waarde van 4,7 miljoen gulden (meer dan twee miljoen euro) met drugscrimineel Cees H. in de zomer van 2000 als officier van justitie. Tegelijk met Teeven stapte ook minister Ivo Opstelten op.

Zeldzaamheid

Volgens het Parlementair Documentatie Centrum van de Universiteit Leiden is het voor het eerst in 103 jaar dat een Tweede Kamervoorzitter aftreedt. In 1912 stapte Van Bylandt officieel om gezondheidsredenen op, maar ook hij werd er lange tijd van beschuldigd niet goed te functioneren.

Dat een voorzitter van de Eerste Kamer aftreedt is aanzienlijk minder lang geleden. Fred de Graaf vertrok na een rel over de inhuldiging van koning Willem-Alexander. Hij zei in een interview met de Volkskrant Geert Wilders bewust uit de Commissie van In- en Uitgeleide gehouden te hebben. Door de ontstane ophef was volgens De Graaf zijn integriteit in het geding gekomen.