Over de haag

Tadaa, een oud plan!

Wordt het nu eindelijk legaal om koopvaardijschepen te beveiligen met gewapende particuliere bewakers? Het persbericht dat vrijdag na de ministerraad verscheen, suggereert van wel: „Het kabinet heeft het kader vastgesteld op grond waarvan de inzet van gewapende particuliere beveiligers op koopvaardijschepen wordt toegestaan.” Even doorlezen leert echter dat dit maar een heel klein stapje betreft in de belofte uit april 2013 om door piraterij geplaagde reders tegemoet te komen. Het kabinet wordt namelijk zelf gegijzeld.

Te traag, te duur

Reders klagen al jaren dat de beveiliging die zij bij de staat kunnen inkopen te traag en te duur is. De Nederlandse marine doet mee aan de internationale antipiraterijmissies voor de kust van Somalië en koopvaardijschepen kunnen mariniers aan boord krijgen (Vessel Protection Detachments) als ze door het gebied varen. Die moeten ze wel ruim op tijd aanvragen en (deels) zelf betalen. Reders willen liever snellere en goedkopere commerciële partijen inhuren. Maar dat mocht tot nu toe niet, vanwege het geweldsmonopolie van de staat.

Stiekem toch

Nederland is één van de weinige landen die geen gewapende particulieren aan boord van schepen toestaan. In de praktijk vaart echter geen schip door het gebied zónder, bekenden reders en kapiteins in deze krant. Zij overtreden doelbewust de wet. Voor zover bekend is daar nog nooit iemand voor vervolgd. Reders, onder aanvoering van oud-PvdA-minister Tineke Netelenbos, dreigden zich uit Nederland uit te schrijven om de strenge regels hier te ontlopen. Daarom besloot het kabinet de bestaande praktijk te legaliseren.

Zwijgende dwarsligger

Maar toen werd het stil. Pas in april 2014 sprak de PvdA-fractie in de Tweede Kamer zich, bij monde van Sultan Günal-Gezer, uit tégen gewapende beveiligers. Zij wil principieel vasthouden aan de zwaardmacht van de staat. En trouwens, beredeneerde het Kamerlid, het gevaar van piraterij is bij Somalië afgenomen. Het kabinet zit daarom klem en blijft wetgeving uitstellen. „Strikte voorwaarden” moeten bijna drie jaar na de beslissing nog steeds worden uitgewerkt. Wat vindt de PvdA ondertussen van het ‘kader’ dat vrijdag gepresenteerd werd? We zullen het voorlopig niet weten. Backbencher Günal hield zich de afgelopen drie dagen volkomen onbereikbaar. Wie weet, kan een volgend kabinet ermee aan de slag.