Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Terrorisme

Stiekeme filmer waagt zijn leven in IS-bolwerk Raqqa

Abu Mohammed strijdt tegen IS. Niet met wapens, maar met video’s. Vorige week werden twee medeactivisten onthoofd.

Abu Mohammed van Raqqa Is Being Slaughtered Silently in Nederland. Vandaag spreekt hij de Tweede Kamer toe.
Abu Mohammed van Raqqa Is Being Slaughtered Silently in Nederland. Vandaag spreekt hij de Tweede Kamer toe.

Als Islamitische Staat (IS) een most wanted list heeft, zal Abu Mohammed er zeker op staan. De Syrische activist strijdt tegen IS. Niet met wapens, maar met video’s.

Vandaag spreekt hij in de Tweede Kamer de buitenlandcommissie toe. Abu Mohammed werkt voor het Syrische weblog Raqqa Is Being Slaughtered Silently. Daar worden filmpjes getoond die stiekem zijn opgenomen in Raqqa – de hoofdstad van het door IS gestichte ‘kalifaat’. Video’s van openbare executies, van kruisigingen, van het armzalige en onveilige dagelijkse leven. Hiermee willen de activisten tegenwicht bieden aan de propaganda die IS over zijn eigen staat naar buiten brengt.

De negatieve publiciteit vanuit het IS-bolwerk maakt de actiegroep tot doelwit van de terreurgroep. IS doodde meerdere Syriërs die de actiegroep zouden hebben voorzien van beeldmateriaal. De laatste slachtoffers vielen vorige week in de Turkse stad Sanliurfa. Twee medewerkers van Raqqa Is Being Slaughtered Silently werden in hun eigen flatwoning onthoofd. IS wist op zeer geraffineerde wijze achter hun identiteit te komen, vertelt Abu Mohammed. Een IS-strijder infiltreerde in de groep door zich voor te doen als medestander. Toen hij met de activisten had kennisgemaakt, kwam hij met twee handlangers naar hun woning om ze te onthoofden. De daders zouden zijn gevlucht naar Syrië. „We hadden niet verwacht dat IS ook zou kunnen toeslaan in Turkije”, zegt Abu Mohammed, die ook gevaar loopt en daarom zijn echte naam geheimhoudt.

Iedere dag ontvangt hij online berichten van IS-aanhangers waarin zijn dood wordt aangekondigd. Daarom durft hij ’s avonds niet meer naar buiten en checkt hij om het half uur of de deur van zijn kamer wel écht op slot zit.

Maar Abu Mohammed denkt er niet over te stoppen met zijn werk. „Toen ik hiermee begon, wist ik dat ik gedood zou kunnen worden”, zegt hij in zijn hotelkamer, waar hij een dik winterjack draagt – de airco staat te koud. Om zijn pols zit een armbandje met de kleuren van de Syrische vlag. „Als wij niks laten horen”, zegt hij, „krijgt de wereld de realiteit van Raqqa nooit te zien”.

Relaxen in Raqqa

Waar IS video’s uit Raqqa toont van strijders die snoep uitdelen aan de bevolking, beschrijft Abu Mohammed hoe de bevolking IS haat. Hoe er in het kalifaat nauwelijks elektriciteit en water is. Hoe er iedere dag de dreiging van bombardementen is. Hoe mensen worden opgepakt omdat ze zouden hebben gerookt. Hoe er soms wel tien keer per maand openbare executies plaatsvinden, waar de kinderen omheen moeten staan om te kijken. Hoe huizen van mensen worden ingepikt door buitenlandse jihadisten – ook uit Nederland. „Die buitenlanders worden door de bevolking beschouwd als bezetters”, zegt hij. Syriërs die twee huizen bezitten, moeten één huis afstaan aan de jihadisten.

De strijders gebruiken Raqqa volgens Abu Mohammed als een soort rustoord om bij te komen van de gevechten. Ze komen er om te „ontspannen” met hun vrouw – en vaak meerdere vrouwen. „Ze gaan bijvoorbeeld naar de rivier om te relaxen.” Raqqa is daar geschikt voor omdat het volledig onder controle staat van IS en goed beveiligd is met checkpoints, zegt hij.

Abu Mohammed gelooft dat zijn weblog een belangrijke bijdrage levert aan de strijd tegen IS. „Wij voeren de effectiefste oorlog”, zegt hij. „Jaren is geprobeerd Al-Qaeda militair te bestrijden, maar Al-Qaeda bestaat nog steeds. Dat komt doordat deze strijd ideologisch is. Die strijd voeren wij met Raqqa Is Being Slaughtered Silently. Wij laten de wereld het ware gezicht van IS zien.”

Lees ook: Kruisigingen filmen is hun wapen tegen het kalifaat