Aanvallen kan niet langer heilig zijn

De ‘Hollandse school’, jarenlang toonaangevend in het internationale voetbal, gaat op de schop na de afgang van het Nederlands elftal in de EK-kwalificatie. Volgens Jelle Goes, technisch manager van de KNVB, is de aanvallende stijl van voetballen niet langer heilig. „Denken wij te aanvallend? Ja. Moeten we meer aandacht hebben voor verdedigen? Ja.”

Goes is verantwoordelijk voor een masterplan dat de KNVB volgend jaar wil presenteren om het Nederlandse voetbal uit de crisis te leiden. De inhoud van het plan is nog geheim. Goes geeft nu voor het eerst de richting aan van de nieuwe visie, in reactie op kritiek van buitenlandse experts vandaag in NRC.

„De Nederlandse jeugdopleiding verkeert in een crisis”, zegt Roland Virkus, hoofd opleiding van de Duitse topclub Borussia Mönchengladbach. Volgens zijn collega Jean Kindermans van het Belgische Anderlecht moet Nederland de uitschakeling voor het EK aangrijpen voor verandering. Maar het Nederlandse voetbal, ooit toonaangevend in de wereld, is teveel naar binnen gekeerd. „Jullie weten alles al”, zegt Virkus. „Terwijl je nu juist open moet staan voor nieuwe dingen, over de grenzen moet durven kijken.”

„Hierin kunnen we onszelf nog verbeteren”, zegt Goes over het leren van anderen. Hij sprak voor het masterplan van de KNVB met buitenlandse experts, onder wie de IJslandse bondscoach Lars Lagerbäck en Jürgen Klinsmann van de VS. „We zouden ook naar andere sporten kunnen kijken.”

Bij Nederlandse jeugdspelers bespeurt Borussia-opleider Virkus vaak „nul mentaliteit”. Goes vindt dat „te simpel. Mentaliteit is een containerbegrip. Maar we moeten wel hogere eisen stellen aan spelers in trainingen en wedstrijden. Schakelt een aanvaller niet om? Dan moet je daar op de training doordeweeks meteen aan werken. Doe je dat niet, laat je kansen liggen.”

Anderlecht-opleider Kindermans noemt het Nederlandse voetbal „vaak steriel en naïef”. Hij denkt dat het „de ontwikkeling van spelers ten goede komt als meer rekening wordt gehouden met andere speelstijlen” dan het gangbare 4-3-3.