Het echte witte goud heet Nutrilon

Na al die verhalen over de lucratieve handel in babymelkpoeder denken Epse – onder die naam presenteert hij zich – en zijn vriend ook een graantje mee te pikken. Het Nederlandse spul zou in China het vijfvoudige opleveren, weten ze, nadat verontreinigde poedermelk in 2008 duizenden Chinese baby’s ziek had gemaakt.

De één zoekt een exporteur, de ander struint de supermarkten af om babymelk in te slaan. Geen sinecure; veel winkeliers verkopen na de run op het poeder hooguit één pak per persoon.

Er zijn meer dilemma’s. Welk poeder koop je? Door de strenge eisen voor babyvoeding verschillen de recepten vrijwel niet, toch zijn de wensen in China specifiek. Nederlandse huismerken zijn niet populair, Friso en Hero doen het al beter, maar het echte ‘witte goud’ heet Nutrilon.

Epse en zijn vriend kopen dus Nutrilon. Maar welke precies? Je hebt Nutrilon 1 voor jongste zuigelingen, Nutrilon 2 voor baby’s vanaf zes maanden. Je hebt Nutrilon 3, 4, 5 en 6, Nutrilon hypo-allergeen, Nutrilon antispuug, Vanille, met prebiotische vezels. Het tweetal zet in op Nutrilon 1. Veertig pakken kopen ze, een beginnetje. En om het risico te spreiden nog eens 24 pakken Nutrilon 3, 4 en 5.

Ze gaan ermee de boer op onder de verkoopnaam ‘Epse’. Internet staat bol van de babymelkadvertenties. Niet van moeders, maar van anonieme handelaren die de pakken per vijftig of honderd komen ophalen bij particulieren die ze in winkels hebben gekocht.

De advertenties op Marktplaats zijn kort en bondig:

‘Gezocht nutrilon:

Nr3 14,25

Nr4 14,75

Nr5 15,25

bel 06-…’

Voor de particulier, die er in de winkel 12 euro voor betaalt, is de winst ruim 2 euro per pak. Als je tenminste de juiste soort hebt ingekocht.

„Interesse?”, schrijft Epse in juni op de Facebookpagina van een anonieme babymelkinkoper. Hij ziet er foto’s staan van grote partijen Nutrilon, stralend in het schijnsel van kunstlicht in een verder donker magazijn.

„Nee sorry”, schrijft de inkoper. „Nummer 1 doet het momenteel slecht.”

„Tja”, zegt Epse nu over de telefoon. „Niemand bleek in nummer 1 geïnteresseerd.”

 

De handel is niet illegaal

Het tweetal, dat anoniem wil blijven, heeft de partij uiteindelijk moeten verkopen met verlies, „want je zit ook nog met de houdbaarheid”. Ze vinden het wel mooi geweest met dat poeder. „Niet rendabel genoeg.”

Toch is de Chinese vraag naar buitenlandse babymelk zeven jaar na het schandaal nog altijd niet verzadigd. In Nederland is de zwarte markt voor het poeder geprofessionaliseerd. De marges lijken kleiner geworden, de tussenhandel groter. Waren het voorheen vooral Nederlandse Chinezen met goede connecties in Azië die zich met melkpoeder bezighielden, inmiddels hebben volgens de politie ook Nederlanders, Oost-Europeanen en Noord-Afrikanen de handel ontdekt.

Wat je ziet is flitshandel. Prijzen van Nutrilon 1, 2, 3, 4 en 5 die veranderen als dagkoersen op de beurs.

„Ik kan die advertentie wel blijven aanpassen” zegt tussenhandelaar ‘Youri’, die op Marktplaats naar Nutrilon vraagt. Dat de prijzen dagelijks veranderen, heeft volgens collega ‘Cheng’ te maken met vraag en aanbod. „Als van een bepaald nummer Nutrilon tijdelijk weinig op de Chinese markt wordt aangeboden, gaat hier de vraagprijs omhoog.”

Beide Marktplaatshandelaren willen er niet veel over kwijt als je er per telefoon naar vraagt. Ze zijn voorzichtig, hoewel de handel in babymelkpoeder niet illegaal is – mits je exportrechten betaalt en de pakken eerlijk vergaart. Het enige wat ze erover kwijt willen, is dat ze de pakken die ze van particulieren kopen direct leveren aan Chinese exporteurs. Cheng: „Ik ben geen eindpersoon.”

Het is net drugshandel

De handel in babymelkpoeder is zo lucratief dat het geweld eromheen dat rondom de drugshandel weinig meer ontloopt. Bij een ripdeal in Rotterdam werden melkpoederhandelaren met een vuurwapen van hun geld beroofd, in Breda gebeurde dat driemaal kort na elkaar. In Kampen stal een drietal 1.800 pakken uit een loods, onlangs bleken etiketten van een partij Nutrilon voor baby’s met koemelkallergie door onbekenden vervalst.

Winkeliers hebben het intussen wel gehad met die hele handel. De politie registreerde 900 maal winkeldiefstal van melkpoeder in één jaar. Overal staan ’s ochtends ‘mobiele bendes’ voor de winkeldeur, groepjes van vier, vijf mensen die ieder één pak te kopen. Sommigen blijven terugkomen, met telkens een ander petje op. Winkeliers melden intimidatie, verbale agressie.

Maatregelen hebben nog weinig uitgehaald, zegt Theo Urselmann, beleidsadviseur van het Vakcentrum, brancheorganisatie voor de zelfstandige levensmiddelendetaillist. „De prijzen verhogen maakt het product alleen maar aantrekkelijker, Nutrilon is in China een statussymbool.”

Meer voor de Chinese markt produceren heeft evenmin zin. „Dan moet het etiket in het Chinees en dan vinden ze het in China weer minder betrouwbaar.”

Zolang het aanbod in Nederland de vraag in China niet aan kan, constateert hij, zal het probleem blijven bestaan.

Nutrilon met stift

Dus blijven winkeliers tot die tijd met eigen oplossingen komen. Enkele Jumbo-vestigingen verkopen hun klanten alleen nog Nutrilon als ze óók iets anders kopen. In Albert Heijn-winkels zie je pakken waar medewerkers met dikke zwarte stift een streep overheen hebben gezet, tot ongenoegen van Nutrilon overigens. „De Nederlander maakt dat weinig uit”, zegt Urselmann, maar de Chinees zou zijn statussymbool liever onbekrast ontvangen.

Toch blijkt ‘Nutrilon met stift’ op Marktplaats best gewild. ‘Youri’, die binnen 24 uur ophaalt in heel Nederland: ‘Nr3 14,80 Nr4 15,00. Stift/pen/krassen etc 13,70.’