Het kabinet vecht het vonnis aan in de klimaatzaak die was aangespannen door duurzaamheidsorganisatie Urgenda. Daarin oordeelde de rechter eind juni dat de Nederlandse overheid meer moet doen om de uitstoot van broeikasgassen, waaronder CO2, te verminderen.
Het vonnis eist een vermindering van de uitstoot met minimaal 25 procent, terwijl Nederland nu afstevent op 17 procent. Urgenda was de klagende partij in de rechtszaak
Het kabinet gaat in beroep uit zowel staatsrechtelijke als inhoudelijke overwegingen. Dat zeiden staatssecretaris Wilma Mansveld (Infrastructuur en Milieu, PvdA) als minister Henk Kamp (Economische Zaken, VVD) vanmiddag in een plenair debat in de Tweede Kamer. Begin september kondigde het kabinet al aan dat ze in beroep gingen.
Tijdens het Kamerdebat voerde staatssecretaris Mansveld aan dat het maar de vraag in hoeverre er een causaal verband is tussen de CO2-uitstoot in Nederland en de de wereldwijde klimaatopwarming. Minister Kamp bracht in dat niet wetenschappelijk is vastgesteld dat een reductie van de uitstoot met 25 procent een ondergrens is.
Verdeeldheid PvdA
Kamp kreeg voor zijn betoog de steun van zijn eigen fractie en van de PVV. Maar Mansveld kreeg die niet van haar eigen PvdA-fractie.
Woordvoerder Jan Vos prees het initiatief van Urgenda daarentegen, als “schoolvoorbeeld van actief burgerschap”. Dat hoger beroep had van hem niet gehoeven, maar hij ging niet dwarsliggen. “Ik wil het ook niet in de weg staan.” VVD-woordvoerder Remco Dijkstra ging veel verder. Hij noemde het vonnis een “rare uitspraak” en had ook inhoudelijke bezwaren tegen het vonnis.
Minister weigert ‘sprong-cassatie’
Een voorstel van D66, GroenLinks, en ChristenUnie om het hoger beroep over te slaan en tijd te winnen, maar wel de staatsrechtelijke consequenties ervan voor te leggen aan de Hoge Raad, wezen Kamp en Mansveld af. Dergelijke toetsing is mogelijk via een zogeheten sprong-cassatie. Maar dan moeten procespartijen het eens zijn over de inhoud van het geschil en dat is nu niet het geval.
Volgens SP-woordvoerder Eric Smaling toont het kabinet zich door beroep aan te tekenen, een slecht verliezer. Het kabinet moet zich houden aan het vonnis over de 25 procent CO2-reductie zolang dat hoger beroep – dat de Staat overigens gisteren formeel heeft ingesteld – niet is afgerond. Beide bewindspersonen beloofden zich hieraan te zullen houden.
GroenLinks-woordvoerder Liesbeth van Tongeren betwijfelde of de overheid werk gaat maken van de vermindering van de CO2-uitstoot. Zij stelde voor om een externe deskundige aan te stellen die moet toezien op naleving. Van Tongeren suggereerde dat het kabinet geen extra maatregelen neemt zolang dat niet per se hoeft. Dat voorstel werd door Kamp meteen afgewezen: “het vonnis wordt nageleefd. Daar heb ik geen deurwaarder voor nodig”.