Beleggers stappen uit fossiele brandstoffen

Investeerders met een gezamenlijk vermogen van 2.600 miljard dollar (2.330 miljard euro) hebben beloofd zich terug te trekken uit beleggingen in fossiele brandstoffen. Volgens Arabella Advisors, een Amerikaans adviesbureau voor filantropen en ideële organisaties, zijn er inmiddels 436 instellingen en 2.040 individuele investeerders uit 43 landen die hebben besloten niet langer te investeren in de kolen-, olie- en gasindustrie.

Het idee voor deze desinvesteringen ontstond een paar jaar geleden in de VS. Studenten riepen universiteitsbesturen op om hun geld weg te halen uit bedrijven die een grote bijdrage leveren aan de opwarming van de aarde. In hun eerste rapport over dit thema, dat een jaar geleden verscheen, telden de onderzoekers van Arabella Advisors 181 instellingen en ruim 650 particulieren met een belegd vermogen van ongeveer 50 miljard dollar. Voorstanders van desinvesteringen zeiden toen te hopen dat nog voor de klimaattop in Parijs, die in december wordt gehouden, dit aantal verdrievoudigd zou zijn.

Het Internationaal Energie Agentschap en analisten van onder andere Citigroup en HSBC waarschuwen dat een aanscherping van het internationale klimaatbeleid negatief kan uitpakken voor investeringen in fossiele brandstoffen. Daardoor trekken ook grote institutionele beleggers zich terug, zoals het Noorse welvaartsfonds ter waarde van 900 miljard dollar (dat wordt gefinancierd uit oliewinsten en zich alleen terugtrekt uit steenkool), en pensioenfondsen uit Californië, Zweden, Australië en Denemarken.

Veel beleggers eisen dat grote energiebedrijven voortaan regelmatig rapporteren over hun klimaatbeleid. Die invloed is voor veel institutionele beleggers juist een reden zich niet terug te trekken. Zo vreest de Nederlandse pensioenbeheerder APG dat het zijn invloed op bijvoorbeeld Shell verliest als het zijn aandelen verkoopt. Bij een bedrijf als Shell zijn ze daarom niet zo bang voor desinvestering. De aandelen verdwijnen niet, maar komen hooguit in andere handen – bijvoorbeeld van een hedgefonds met minder gewetensbezwaren.

Matt Dempsey van de Independent Petroleum Association of America zegt op de website van Time magazine dat het succes van de beweging overtrokken wordt. Volgens hem kloppen de getallen niet. Hij wijst erop dat een groot fonds als dat van Bill Gates zich tegen deze strategie verzet. En volgens hem verkopen investeerders vaak slechts een deel van hun energieaandelen. Ook dat totaal belegd vermogen van 2.600 miljard dollar is relatief. De meeste beleggers hebben niet meer dan 3 tot 8 procent van hun portefeuille in kolen en olie geïnvesteerd. En, zegt Dempsey, voordat al die aandelen verkocht zijn, zijn we jaren verder.