Unseen: schatkamer vol onontdekte foto’s

‘De lat hoog, de drempel laag.” Zo omschrijft de nieuwe directeur van Unseen, Rixt Hulshoff Pol, de fotografiebeurs die dit jaar voor de vierde keer plaatsvindt in de Westergasfabriek in Amsterdam. Unseen is een beurs die toegankelijk wil zijn, informeel, een ontmoetingsplek voor kunstenaars en verzamelaars, maar ook voor het brede publiek. „Wij willen laten zien dat een beurs geen intimiderend evenement hoeft te zijn”, zegt artistiek leider Emilia van Lynden. „Ook jonge verzamelaars moeten zich welkom voelen. Voor 800 euro kun je al een mooie foto kopen.”

De naam Unseen mag je gerust letterlijk nemen. Unseen staat voor ongezien werk. Kersverse foto’s dus, van jonge talenten. Maar ook nieuw en nog onbekend werk van bekendere namen als Jacqueline Hassink, Nobuyoshi Araki of Erwin Olaf. Onder het kopje Unseen Premières worden dit jaar ruim tachtig fotowerken of fotoseries getoond die nog niet eerder in galeries of op beurzen te zien waren. Wie dit weekeind de Gashouder binnenloopt, betreedt dus een schatkamer vol onontdekte foto’s. Hier kun je nog het gevoel krijgen „er vroeg bij te zijn”, zegt Hulshoff Pol – voordat zo’n kunstenaar ontdekt wordt door zwermen gretige volgelingen.

In die zin is Unseen een eigenzinnige beurs. Op Art Basel of op de Frieze Art Fair is vooral werk te zien van kunstenaars die zichzelf als merk al bewezen hebben. En op een gevestigde fotobeurs als Paris Photo kom je steeds hetzelfde rijtje voorspelbare, gecanoniseerde namen tegen: Ansel Adams, Diane Arbus, Richard Avedon, Henri Cartier-Bresson. Maar op Unseen zie je hoe jonge Iraanse fotografen als Abbas Kowsari en Mohammad Ghazali het dagelijks leven in Teheran vastleggen. Hier laten pas geopende galeries als Webber Gallery Space uit Londen, Cinnnamon uit Rotterdam of Dürst Britt & Mayhew uit Den Haag hun rijzende sterren zien. Je bladert er door zeldzame, in eigen beheer uitgebrachte fotoboeken. Je ontdekt nieuwe visies op landschapsfotografie of fotojournalistiek, ziet nieuwe trends in de conceptuele kunstfotografie.

Duidelijk is dat fotografie al lang geen geïsoleerd eiland meer is. Het is een plek waar cross-overs worden gemaakt naar schilderkunst en beeldhouwkunst, naar film en performancekunst. Aloude genres als het landschap, het portret of het stilleven worden door deze jonge generatie beeldenmakers opnieuw bezien. Steeds opnieuw stellen ze de fotografie ter discussie, om vervolgens overtuigend te laten zien hoe relevant het medium nog altijd is.