‘Appel uit Tussen Kunst en Kitsch is geen Appel’

De beschilderde houten sculptuur die op 2 september in het televisieprogramma Tussen Kunst en Kitsch werd toegeschreven aan kunstenaar Karel Appel is niet gemaakt door Appel. Dat hebben drie deskundigen gisteren gezegd tegen de redactie van de talkshow Van Liempt Live van RTL Z.

Om kosten te besparen heeft de expert van het kunstprogramma nagelaten het beeld op echtheid te laten controleren door de Karel Appel Foundation. Deze stichting brengt voor een certificaat van echtheid 1.025 euro in rekening. Als een werk geen Appel is kost de expertise niets.

‘Appel ruilde voor pakje shag’

Willem Baars, de kunstexpert die het nieuws gisteren bij RTLZ bekendmaakte, noemt het gedrag van AVROTROS laakbaar. “De omroep stuurt liever twee miljoen kijkers het bos in, dan dat ze duizend euro uitgeeft aan een noodzakelijke check.”

AVROTROS blijft voorlopig bij het standpunt dat het om een echte Appel gaat. Wel spreekt woordvoerder Eric Dekker van “een leermoment”. Een volgende keer zal de omroep de echtheid van een vondst laten onderzoeken. Met de eigenaren van het beeld neemt de omroep contact op, om te vragen of ze het beeld alsnog door de Appel Foundation willen laten onderzoeken.

Volgens Appel-kenner Nico Delaive is het ondenkbaar dat het beeldje van de hand van een jonge Appel is. “Het heeft niks van Appel, er zit geen ziel in en de signatuur deugt niet”, zegt hij. Ook de prijs van 5 gulden die de eerste eigenaar direct na de oorlog voor het werk zou hebben betaald, noemt Delaive onvoorstelbaar. “Appel ruilde toen werk voor een pakje shag, voor ongeveer 15 cent dus.”

Gedragscode voor medewerkers Tussen Kunst en Kitsch

Jop Ubbens, directeur van Christie’s Nederland, belde een paar dagen na de uitzending met Frits Sissing, de nieuwe presentator van het programma, met de boodschap dat de experts van het veilinghuis zeiden dat dit geen Appel was. Ubbens: “Sissing bedankte me voor het commentaar.”

Begin juli raakte Tussen Kunst en Kitsch in opspraak na een twijfelachtige taxatie van een van de vaste experts. AVROTROS besloot toen een gedragscode voor de medewerkers op te stellen en ook het expertpanel te verjongen.

De Appel-vondst werd gedaan door de Groningse kunsthandelaar Richard ter Borg, die de vaste schilderijenexpert Willem de Winter voor het eerst verving. Ter Borg was in de uitzending erg enthousiast over het beeld. Hij voelde “een siddering door zijn hersenen” gaan en hij kwalificeerde het werk als “een stukje Nederlandse kunstgeschiedenis”.