De Tweede Kamer debatteert vandaag over het zwaarbevochten asielcompromis dat VVD en PvdA dinsdag overeenkwamen. De oppositie heeft grote twijfels over de haalbaarheid van het politiek akkoord dat het kabinet sloot.
VVD en PvdA spraken dinsdag af dat Nederland bereid is om asielzoekers met een vaste verdeelsleutel over EU-lidstaten te spreiden – een PvdA-wens – maar stelde de voorwaarde dat vluchtelingen alleen welkom zijn in Europa als ze eerst dicht bij huis worden opgevangen en geregistreerd – op verzoek van de VVD. Voor Syriërs zou dat betekenen dat zij in Turkije, Jordanië of Libanon moeten blijven. Van daaruit kunnen ze in Europa worden uitgenodigd. Als ze op eigen houtje komen, worden ze teruggestuurd.
Dit plan vraagt niet alleen overeenstemming tussen de 28 EU-lidstaten, waarvan de ministers van Binnenlandse Zaken en Justitie begin volgende week bijeenkomen. Het vergt vooral ook bereidwilligheid van deze landen ‘in de regio’, die al het overgrote deel van de vluchtelingen huisvesten.
Hieronder lees je live updates over het debat met premier Rutte en staatssecretaris Dijkhoff, dat om 10.15 uur begon. Het debat werd even voor 13.30 uur tot 14.00 uur geschorst, waarna Rutte en Dijkhoff aan het woord komen.
Live-updates: de tweede termijn van de Kamer
PvdA-leider Samsom riep in de tweede termijn zijn collega’s in de Kamer op politieke medestanders in Europa te bellen om op ze in te praten over deze kwestie:
Volgenchristiaanpe Christiaan Pelgrim Samsom roept kamerleden op om Europese collega’s te bellen voor draagvlak. “Meneer Buma, bel uw Europese familiegenoot Orban” #asieldebat
Over het kabinetscompromis zei hij nog:
Volgenchristiaanpe Christiaan Pelgrim Samsom: NL langetermijnvisie is minder omstreden dan herverdeling op korte termijn. Juist daarom moeten we het als één geheel voorleggen
Joram van Klaveren zegde in de tweede termijn het vertrouwen op in het kabinet, omdat het volgens hem de vluchtelingenkwestie volgens compleet verkeerd aanpakt. Tunahan Kuzu, van de tweemansfractie Groep Kuzu/Öztürk, steunde de motie van wantrouwen.
Live-updates: de antwoorden van het kabinet
Premier Rutte zegt in zijn beantwoording dat Nederland in Europa vooral zal pleiten voor één Europees asielbeleid. Eerst moeten alle asielzoekers volgens een vaste verdeelsleutel gespreid worden over EU-landen, ongeacht het land waar ze zich melden. Uiteindelijk moet de EU toewerken naar opvang dichtbij de brandhaarden waar vluchtelingen vandaan komen. Daar vandaan nodigt de EU vluchtelingen dan uit. Dit korte- en langetermijnplan zijn “met elkaar verbonden”, volgens Rutte.
Volgenchristiaanpe Christiaan Pelgrim Rutte: er is iig een Europees asielsysteem nodig. Stap 1 is herverdeling van alle asielzoekers, ondanks waar zich melden…
Volgenchristiaanpe Christiaan Pelgrim …stap 2 is het langetermijnplan voor opvang in regio, waar vanuit EU vluchtelingen uitnodigt. “Die twee hangen nauw samen”
De oppositie blijft Rutte uitdagen om te zeggen of Nederland ook extra vluchtelingen opneemt als Europa niet de Nederlandse visie steunt. Rutte wil niet ingaan op die “als-danredenering”. Hij hekelt het pessimisme over de kans van slagen van zijn plan. “Ik ga niet mee met die gedachten.” Volgens Rutte begint in Europa juist meer draagvlak te komen voor een gezamenlijke oplossing. Bovendien zijn Rutte en Samsom in Europa al druk aan het lobbyen voor zijn plan.
Volgenchristiaanpe Christiaan Pelgrim Rutte en Samsom bellen nu veel Europese politici over NL asielplan. Rutte: “Ik hoop dat de heer Wilders dat ook wil doen bij zijn verwanten”
Staatssecretaris Klaas Dijkhoff (Asielzaken) zei dat Nederland de asielstroom wel aankan maar dat het “piept en kraakt” in de opvang. Maandag spreekt hij met zijn Europese collega’s over het asielbeleid.
Live-updates: de inbreng van de Kamer
De hoogtepunten van de inbreng van de belangrijkste partijen, inclusief duidende tweets van onze politiek redacteuren:
VVD: Het kern van het plan van het kabinet is dat er meer en betere opvang in de regio komt, benadrukt fractievoorzitter Zijlstra. Dit staat in scherp contrast met wat PvdA-fractievoorzitter Samsom zojuist zei, constateren verschillende oppositiepartijen. Die zei juist dat de landen in de regio overbelast zijn en dat Europa meer moet doen om de vluchtelingencrisis op te lossen.
Volgentomjanmeeus Tom-Jan Meeus Goed - Zijlstra wil meer opvang in de regio, Samsom wil minder opvang in de regio. Eenheid in verscheidenheid #asieldebat
Zijlstra verduidelijkte even later zijn standpunt: de VVD vindt inderdaad dat, wanneer er “veilige havens” in de regio zijn, het asielrecht van bijvoorbeeld Syriërs moet komen te vervallen.
Volgenchristiaanpe Christiaan Pelgrim Zijlstra blijft Nederlandse instemming met herverdeling koppelen aan medewerking in Europa aan meer opvang in de regio
Volgenchristiaanpe Christiaan Pelgrim Zijlstra: onze verzorgingsstaat gaat niet samen met open grenzen. Dat moeten we onder ogen zien.
PvdA: Fractievoorzitter Samsom is positief over het plan dat Europese Commissie-voorzitter Juncker gisteren presenteerde, waarin een verplichte spreiding van asielzoekers over Europa centraal staat. Hij noemt het “een antwoord dat met grote urgentie moet worden gegeven”. “Maar een antwoord op vluchtelingenstroom in Europa is nog geen antwoord op vluchtelingenstroom naar Europa”, zo stelt Samsom. De PvdA-leider pleit voor een gemeenschappelijk Europees asielbeleid.
De linkse oppositie wilde aan het einde van Samsoms inbreng weten of Nederland wat hem betreft ook akkoord gaat met de opname van 7200 extra vluchtelingen, als andere landen niet direct willen instemmen voor het Nederlandse plan voor meer opvang in de regio:
Volgenchristiaanpe Christiaan Pelgrim Oppositie probeert tevergeefs duidelijkheid te krijgen van Samsom: gaat NL akkoord met 7200 vluchtelingen, ook zonder steun voor NL-plan?
Volgentomjanmeeus Tom-Jan Meeus Het compromis van VVD en PvdA is inderdaad compleet in lijn met de klassieke Hollandse onhelderheid #asieldebat
Samsom wilde nog geen helderheid geven en bleef benadrukken dat hij wil dat het allebei gebeurt: én extra opvang door Nederland én een gezamenlijk Europees langetermijnplan voor meer opvang in de regio.
GroenLinks: Fractievoorzitter Jesse Klaver is teleurgesteld dat het kabinet “een nog hoger hek” rond Europa wil. Opvang in de regio, zoals Dijkhoff bepleit, gebeurt al volop, stelt Klaver. Hij vindt het verder onduidelijk hoeveel vluchtelingen Nederland nu precies wil opnemen. Klaver prijst de “hartverwarmende” houding van de samenleving en zet die af tegen de volgens hem “cynische” houding van de politiek.
D66: Voor de asielcrisis in Europa is geen makkelijke oplossing, benadrukt fractieleider Pechtold. Hij wil maatregelen die zowel “barmhartig als uitvoerbaar” zijn. Daarin voorziet het kabinetscompromis niet, vindt Pechtold, die zegt verbaasd te zijn door tegenstrijdigheden in het plan. De D66-leider stelt dat de landen in de regio, die al zoveel vluchtelingen opvangen, juist extra steun nodig hebben.
Volgenchristiaanpe Christiaan Pelgrim Neemt kabinet meer vluchtelingen op, vraagt @APechtold in debat. “Ja, hoor ik PvdA zeggen.Nee, hoor ik VVD zeggen, alleen onder voorwaarden”
SP: Nog voordat SP-leider Roemer aan zijn inbreng begonnen is, wordt hij geïnterrumpeerd door PVV-leider Wilders, die ook Klaver en Pechtold al vroeg naar de ‘sprookjes’ die ze volgens hem vertellen over vluchtelingen. Roemer verwijt Wilders een gebrek aan solidariteit en menselijke waardigheid en stelt dat er geen snelle oplossing voor het asielprobleem bestaat. “Maar we moeten de mensen en de landen in de regio wel helpen”, aldus Roemer.
PVV: PVV-voorman Wilders stelt dat er een “islamitische invasie” van Europa plaatsvindt, wat volgens hem “een ongemakkelijke waarheid” is. Wilders stelt dat het kabinetsplan niets oplost en dat er nog miljoenen mensen naar Europa zullen komen als de buitengrenzen van Europa niet op slot gaan. De PVV vindt dat de Golfstaten en andere islamitische landen verantwoordelijkheid voor de regionale vluchtelingenstroom moeten nemen.
Volgenchristiaanpe Christiaan Pelgrim Pechtold: wat is nou het verschil: een man met een baard of een man met gekleurd haar? #asieldebat
CDA: CDA-fractieleider Buma focust in zijn inbreng op de militaire strijd tegen Islamitische Staat (IS). Hij noemt het “onverdraaglijk” dat Nederland de militaire aanpak van IS in Syrië “aan anderen overlaat”. Het CDA pleit al langer voor het uitbreiden van de Nederlandse bombardementen van Irak naar Syrië. Buma stelt verder dat de toestroom van asielzoekers de “spankracht van de samenleving” op de proef stelt.
Volgenchristiaanpe Christiaan Pelgrim CDA-leider Buma: Europese sluiten gaat niet gebeuren, “dat is een loze belofte van onze minister-president”
SGP: Kees van der Staaij benadrukt dat opvang van vluchtelingen “hoort bij de christelijke cultuur die ons continent zozeer heeft gestempeld”. Daarentegen pleit de SGP-leider tegen het wagenwijd openzetten van de deur voor asielzoekers.
Volgenchristiaanpe Christiaan Pelgrim Vd Staaij: over opvang in regio wordt al gepraat sinds ik in 1998 asielwoordvoerder werd. Maar ik ben er voor, hoewel het complex is
ChristenUnie: Arie Slob vindt opvang in regio, die nu al plaatsvindt, een oplossing voor op de lange termijn. De ChristenUnie wil dat het kabinet ook verantwoordelijkheid neemt voor de aanpak van het vluchtelingenprobleem nu. “Wat nodig is, is een grotere inbreng van landen als Nederland in de opvang”, aldus Slob.