Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Economie

Melkquotum, Russische boycot - FrieslandCampina heeft iets uit te leggen

foto iStock

Hoe gaat het met het grootste zuivelbedrijf van Nederland? Doorgaans geeft het niet-beursgenoteerde FrieslandCampina alleen toelichting bij de jaarcijfers. Maar vandaag, bij wijze van uitzondering, ook bij de halfjaarcijfers. Topmannen Piet Boer en Roelof Joosten gaan in op de “(markt)ontwikkelingen”, zo staat in het persbericht.

Update: FrieslandCampina heeft in het eerste halfjaar 85 procent meer winst gemaakt, mede door de lage prijs die boeren voor hun melk krijgen. De winst kwam uit op 192 miljoen euro, tegen 104 miljoen euro een jaar eerder. De omzet bleef ongeveer gelijk op 5,6 miljard euro.

Zijn die ontwikkelingen zo slecht dan?

De lage melkprijs

Door de lage melkprijs komen veel boeren de laatste tijd in de problemen. Een probleem van tijdelijke aard, denkt FrieslandCampina-topman Boer, omdat de melkveehouders uiteindelijk weer zouden gaan profiteren van de toenemende vraag naar zuivel in de wereld. Maar vooralsnog daalt de prijs die boeren krijgen van FrieslandCampina:

De garantieprijs baseert de zuivelcoöperatie onder andere op de verwachting dat de melkprijzen van de referentiebedrijven in augustus verder zullen dalen. Maar hoe komt die prijs zo laag? Er is minder vraag naar melk en tegelijkertijd is het melkquotum afgeschaft.

Het afgeschafte melkquotum

Het melkquotum werd op 1 april van dit jaar na 31 jaar afgeschaft. Dit quotum - ingevoerd om de overproductie in te dammen - gaf aan hoeveel koemelk een boer mocht produceren. Produceerde de boer meer, dan moest er een heffing betaald worden. Het quotum zorgde voor hogere melkprijzen en een stabieler inkomen voor de boeren.

Waarom is het dan afgeschaft? De wereldhandelsorganisatie WTO had kritiek op de exportsubsidies en importheffingen op landbouwproducten, omdat deze in het nadeel zouden zijn van arme landen. Maar ook de zuivelsector was voorstander van afschaffing, omdat de vraag naar melk toeneemt onder andere door de groeiende wereldbevolking.

Russische boycot

En dan is er nog de Russische boycot. FrieslandCampina voorspelde bij de jaarcijfers van vorig jaar dat de zuivelcoöperatie door deze boycot minimaal 80 miljoen euro zou gaan mislopen in de komende vijf jaar. Zo verwacht het een volumedaling van 14,5 procent van de kazen.

De resultaten van het afgelopen jaar

“FrieslandCampina heeft een dynamisch jaar achter de rug. Geopolitieke spanningen en valutaire tegenwind beïnvloedden de bedrijfsvoering, de omzet en het resultaat meer dan in andere jaren.”

Dat was de uitleg van de coöperatie bij de presentatie van de laatste jaarcijfers in maart van dit jaar. Niet alleen de boycot van Rusland remde de omzet. Ook in Azië - onder andere omdat de overheid in verschillende landen ingreep op de consumentenprijzen - en Afrika - bijvoorbeeld door de uitbraak van Ebola - bleven de inkomsten wat achter.

De winst steeg wel vorig jaar onder andere door bezuinigingen die het bedrijf heeft doorgevoerd. En die bezuinigingen zetten nog door: de komende drie jaar worden er 335 tot 365 banen geschrapt. FrieslandCampina moest door de stagnerende omzet een plekje inleveren in de wereldwijde Diary Top 20 van de Rabobank. Het staat nu zesde, achter Dairy Farmers of America (omzet 17,9 miljard dollar, ongeveer 15,6 miljard euro).

En de verwachting voor de cijfers van dit jaar? Daar durfde de FrieslandCampina bij de vorige presentatie nog geen uitspraken over te doen. Maar, zo staat op de website:

“Voor de langere termijn blijven de vooruitzichten positief. Door de groei van de wereldbevolking en de toename van de welvaart in vele regio’s zal de vraag naar voeding en vooral naar voeding die rijk is aan nutriënten, waaronder zuivelproducten, toenemen.”