Pa en ma willen wél hypotheek lenen als de bank meebetaalt

Een hypotheek afsluiten bij niet alleen de bank, maar ook bij ouders. Dat is een manier voor starters om, nu banken zich aan steeds strengere regels moeten houden, toch een huis te kunnen kopen. Ze lenen een deel bij de bank en een deel bij hun familie.

Waar banken en andere hypotheekverstrekkers er eerst alleen over adviseerden, proberen ze zich sinds kort met eigen varianten op familiehypotheken te onderscheiden. En dat is nodig, in een markt waarin de concurrentie snel toeneemt. De gemene deler: het risico van de familielening blijft bij de familie.

Behalve bij Obvion. Die kwam afgelopen week met een nieuw soort familiehypotheek, dat waarborgen biedt aan het familielid dat geld uitleent en een rentekorting voor degene die leent.

1 Wat houdt de ‘MetElkaar-hypotheek’ van Obvion in?

In ieder geval moet minimaal 60 procent van de totale hypotheek bij Obvion worden afgesloten, en maximaal 40 procent bij de familie of een bekende. Obvion stelt eisen aan de bedragen die worden geleend: minimaal 10.000 euro en maximaal 125.000 euro bij ouders of 50.000 euro bij andere familieleden of bekenden. De constructie is „kerstdinerproof”, zegt financieel directeur Max Bronzwaer van Obvion. Want het risico van de lening ligt bij Obvion. En als het familielid zijn geld weer nodig heeft, neemt de bank de lening – kosteloos – over. Dat maakt het voor ouders die niet genoeg spaargeld hebben om al hun kinderen een serieus bedrag te schenken, mogelijk om toch te helpen. Bronzwaer: „Op deze manier kun je eerst vijf jaar het ene kind helpen, dan zet je de lening stop en help je daarna het andere kind.”

Dat betekent wel dat dan het andere voordeel van deze constructie vervalt: de korting op de rente. Obvion berekent een vaste rente over het deel dat de bank zelf verstrekt en een flexibele rente over de familielening. Op die laatste krijgt de lener 25 procent korting.

De Vereniging Eigen Huis onderzoekt of de familiehypotheek van Obvion inderdaad zo gunstig is als het klinkt. Het kan ouders die twijfelen over de risico’s van een lening over de brug helpen, zegt een woordvoerder. Maar de VEH heeft wel vragen over de constructie. Bijvoorbeeld: wat gebeurt er als het kind de hypotheek niet meer kan betalen? Normaal gesproken heeft de bank het eerste hypotheekrecht als er twee leningen zijn afgesloten. Bronzwaer zegt daarover: „Als er betalingsachterstanden zijn, betalen wij gewoon door aan de familie. En als het onverhoopt tot gedwongen verkoop komt met verlies, nemen wij het verlies voor onze rekening.”

2 Hebben andere hypotheekverstrekkers ook familiehypotheken?

Niet zulke verregaande als die van Obvion. Vereniging Eigen Huis vermoedt dat de andere hypotheekverstrekkers afwachten hoe het Obvion vergaat. Een woordvoerder van ING bevestigt dat.

ABN Amro heeft sinds kort een eigen familiehypotheek. Wie een hypotheek wil afsluiten mag 20 procent extra lenen bij zijn ouders, bovenop het bedrag dat hij met zijn inkomen aan hypotheek kan krijgen. De ouders schenken vervolgens de extra maandlasten. Die constructie kan volgens een woordvoerder in bepaalde gevallen fiscaal voordeliger zijn dan een gewone schenking.

Argenta biedt de Hypotheek Profijt Spaarrekening. Sluit je daar een hypotheek af, dan krijg je korting op de hypotheekrente als je familie er een spaarrekening opent: 0,05 procent bij elke 10.000 euro spaargeld, tot een maximum van 50.000 euro en dus 0,25 procent korting.

3 Hoeveel interesse is er überhaupt voor familiehypotheken?

Veel leningen vinden onderhands plaats, dus het is niet precies bekend hoe vaak ouders hun kinderen helpen. Maar volgens een (wat ouder) Nibud-onderzoek heeft 5 procent van de kinderen financiële steun gekregen bij het kopen van een huis. Uit onderzoek van ING blijkt dat ruim één op de tien mensen bereid is om een familiehypotheek te verstrekken. Om te helpen, én omdat de rentevergoeding op een lening hoger is dan de huidige spaarrente. Daarnaast is er een vrij grote groep (40 procent van de respondenten) die daartoe niet bereid is omdat ze het geld niet zo lang kunnen missen.

Dus er is belangstelling. Waarschijnlijk vooral voor de ‘gewone’ familiehypotheek: simpelweg geld lenen bij de ouders volgens een aantal voorwaarden (zoals de aflossingstermijn en het rentepercentage). Op die manier heeft de huizenkoper recht op aftrek van de hypotheekrente. En de ouders kunnen, als ze willen, de betaalde rente (deels) belastingvrij terugbetalen.

Het is nog afwachten hoe groot de belangstelling voor de eigen hypotheekvarianten van banken zal zijn. Een woordvoerder van ABN Amro schat dat jaarlijks „enkele honderden” mensen daarvan gebruik zullen maken.

Bronzwaer van Obvion wil zich niet wagen aan een schatting. Maar de adviseurs met wie de hypotheekverstrekker samenwerkt, schatten dat ze de familiehypotheek in 10 tot 20 procent van de gesprekken zullen aankaarten.