Amerikaanse meteorologen van het NOAA blikten, net toen mijn vakantie begon, terug op het afgelopen jaar. Erg vrolijk is hun State of the Climate 2014 niet. Zo was vorig jaar het warmste sinds de metingen begonnen (er is inmiddels een update over 2015 tot nu toe, met een grote kans op een nieuw record). Ook de temperatuur van het oppervlaktewater in de oceaan bereikte in 2014 een nieuw record. De zeespiegel haalde een nieuwe recordhoogte. De opwarming van het Arctische gebied gaat gewoon (versneld) door. De temperatuurschommelingen in het Antarctische gebied nemen toe en de hoeveelheid zeeijs in het gebied is al drie jaar achtereen veel groter dan normaal. (lees hier en hier)
Logisch dus, dat president Obama ruim een week later met veel tamtam zijn plannen voor de reductie van broeikasgassen presenteerde. Hoewel, de twee gebeurtenissen hadden niet veel met elkaar te maken. En daar komt bij dat Obama’s klimaatplannen minder spectaculair zijn dan hij iedereen wil doen geloven. Dat de VS vanaf nu de wereld gaat redden en dat anderen alleen maar het Amerikaanse leiderschap hoeven te volgen, zoals Obama in zijn toelichting beweerde, is een vorm van grootspraak die hij niet waar kan maken.
In een opiniestuk in NRC Handelsblad schreven Pieter Pauw en Louise van Schaik:
Het [Amerikaanse] voorstel steekt schril af tegen het Europese beleid, dat tot 2020 verankerd is in harde wetgeving met bindende verplichtingen. Ook de doelstelling voor 2030 is door de regeringsleiders van alle Europese landen bekrachtigd. Het Europese klimaatbeleid dekt meerdere sectoren en broeikasgassen. Het emissiehandelssysteem geldt niet alleen voor elektriciteitsbedrijven, maar ook voor andere grote vervuilers, zoals staal- en cementfabrieken en de chemische industrie. Recentelijk zijn ook Europese vluchten toegevoegd – voor intercontinentale vluchten geldt dit niet omdat onder meer de VS daartegen protesteerden.
Het is natuurlijk wel zo dat met het met de huidige Republikeinse oppositie vrijwel onmogelijk is om in de VS een klimaatbeleid te voeren dat verder gaat dan wat Obama nu wil (zelfs de gematigde kandidaat John Kasich, die tot nu toe vrij realistisch sprak over klimaatverandering, noemde onlangs de opwarming van de aarde ineens toch weer een ‘onbewezen theorie’). Nog voordat Obama zijn klimaatplan goed en wel had besproken kondigde procureur-generaal Patrick Morrisey van (kolenstaat) West-Virginia al aan naar de rechter te stappen:
‘This rule represents the most far-reaching energy regulation in this nation’s history, drawn up by radical bureaucrats and based on an obscure, rarely used provision of the Clean Air Act. [...] Our coalition, in short order, will comprise of many states, consumers, mine workers, coal operators, utilities and businesses who are united in opposition to this radical and illegal policy.’
Het grote bezwaar is dat Obama de plannen buiten het Congres om uitvoert. Want, zoals hij zei bij de presentatie: ‘als het Congres niet snel handelt om toekomstige generaties te beschermen, dan doe ik het’.
Compromis
Dat zal de Australische premier Tony Abbott niet zo gauw zeggen. Aan alles merk je dat hij klimaatverandering helemaal geen groot probleem vindt. Het klimaatplan dat zijn regering vandaag heeft gepresenteerd (een reductie met 26 tot 28 procent in 2030 ten opzichte van 2005). Abbott zelf verdedigt dit plan als een compromis tussen bescherming van het klimaat en behoud van economie. Maar critici vinden dat het plan ernstig tekortschiet. In een schriftelijke reactie stelt David Waskow, van het World Resources Institute, dat het voorstel niet spoort met de huidige onderhandelingen:
‘Australia’s discouraging 2030 climate target is at odds with the severe risks the country faces from climate impacts, such as droughts and wildfires. The proposal stands in contrast with the more credible commitments made by the European Union, the United States and others thus far.
If the proposal stands as-is, other countries will have to pick up Australia’s slack to tackle climate change -- including many developing countries with fewer resources.
We need steadfast leadership from all countries to forge an ambitious global climate agreement this December. In the months ahead, Australia still has the opportunity to show the world it is serious about combating the climate crisis.’
In een commentaar in de Sydney Morning Herald vermoedt Tom Arup dat dit het waarschijnlijk het minimum is waarmee Abbott verwacht weg te kunnen komen bij de internationale gemeenschap en de eigen bevolking (die volgens een recent onderzoek in meerderheid vindt dat de Australische regering te weinig doet om opwarming te voorkomen). Volgens Abbott zelf is het Australische plan min of meer vergelijkbaar met dat van de VS. Maar het Climate Institute in zijn eigen land berekende dat de Amerikanen in 2030 op een reductie van 41 procent ten opzichte van 2005 uitkomen.
In het rapport How Australia can prosper in a low carbon world laat ClimateWorks Australia zien dat Australië gemakkelijk meer zou kunnen doen zonder dat de economie ernstig wordt geschaad.
Tot slot nog even een onderzoek dat tijdens mijn vakantie verscheen, waarin wordt beschreven waarom het opvangen en opslaan van kooldioxide uit de atmosfeer (als die techniek al betaalbaar een eenvoudig zou zijn) geen alternatief is voor de reductie van broeikasgassen. Die ‘technofix’ voorkomt namelijk niet dat dat de oceanen kooldioxide blijven opnemen, en dus dat de verzuring gewoon doorgaat. Co-auteur Ken Caldeira:
‘Interestingly, it turns out that after ‘business as usual’ until 2150, even taking such enormous amounts of CO2 from the atmosphere wouldn’t help the deep ocean that much — after the acidified water has been transported by large-scale ocean circulation to great depths, it is out of reach for many centuries, no matter how much CO2 is removed from the atmosphere.’