Felle kritiek op ICT-controle Rijk

Minister Stef Blok (Wonen, VVD) heeft de dagelijkse leiding van het Bureau ICT-toetsing in handen gegeven van een consultant van adviesbureau Deloitte, ondanks waarschuwingen van een parlementaire commissie om externe consultants geen sleutelrol te geven bij ICT-activiteiten van de overheid.

Geen externe consultants in te zetten op “sleutelposities”

Vorig jaar concludeerde een parlementaire onderzoekscommissie dat ICT-projecten bij de overheid vaak leiden tot een dure chaos en slechte automatisering. Door ondeskundige en ongeïnteresseerde politici en ambtenaren hadden ICT-consultants en -leveranciers vaak vrij spel. Een belangrijke waarschuwing van de  commissie bepleitte om geen externe consultants in te zetten op “sleutelposities”.

Het bureau ICT-toetsing (BIT) heeft als taak het herhaaldelijk falen van automatiseringsprojecten bij het Rijk te voorkomen. Formeel is de baas van het BIT een ambtenaar, de Chief Information Officer (CIO) van het Rijk. Maar het bureauhoofd, dat voor zes maanden is ingehuurd, is volgens het ministerie belast met de “opbouw en inrichting van het bureau BIT en de aansturing van het BIT-team”.

Deze consultant van Deloitte is ingehuurd via een zogenaamde mantelovereenkomst. Daarmee trekt de  overheid allerlei ICT-deskundigen aan, bijvoorbeeld voor automatiseringprojecten die het BIT moet toetsen. Via deze route zijn nog twee consultants voor het BIT ingehuurd, dat nu uit zeven mensen bestaat.

“Herhalen van historische fouten”

Oppositiepartijen hebben scherpe kritiek op de manier waarop minister Blok het BIT optuigt. Kamerlid Kees Verhoeven (D66):

“Met een externe consultant aan  het stuur maak je geen onafhankelijk  toetsbureau. Blok kiest ervoor  om externe consultants het werk van  andere consultants te laten beoordelen. Dat is het herhalen van historische  fouten.”

“Dit  BIT is voor het CDA nog geen begin  van een oplossing”, zegt Kamerlid Mona Keijzer (CDA). Formeel is de CIO Rijk verantwoordelijk  voor de goede toepassing van ICT bij het Rijk,  maar hij heeft geen zitting  in de bestuursraad van het ministerie. Keijzer:

“De  CIO Rijk heeft zo niets te vertellen.”

“Mensen die onderdeel en oorzaak  zijn van de status quo”

Kamerlid  Paul Ulenbelt (SP) was lid van de commissie die ICT-falen bij het Rijk onderzocht. Ulenbelt:

“De bedoeling  was dat een clubje gezaghebbende en onafhankelijke deskundigen gaten zou gaan schieten in slechte ICT-projecten. Nu heeft Blok het BIT gevuld  met mensen die onderdeel en oorzaak zijn van de status quo.”

Kamerlid Ingrid de Caluwé (VVD) begrijpt de tijdelijke inzet van externen. De Tweede Kamer wilde immers dat  het BIT snel zou worden opgericht.  Maar de situatie moet wat haar betreft  niet lang duren. Externe medewerkers van het BIT mogen geen  projecten beoordelen waarbij ze “direct betrokken”zijn. Wat De Caluwé betreft zal dat verbod zich uitstrekken tot alle projecten waar het bedrijf van de externe consultant deel aan heeft.