Politie Tilburg wil discriminatie bestrijden met ‘stopformulieren’

Om discriminatie door de politie te bestrijden, zullen politieagenten in Tilburg in speciale formulieren gaan vastleggen waarom mensen worden staande gehouden en wat de nationaliteit is. Analyse van deze zogeheten ‘stopformulieren’ moet ertoe leiden dat de politie zich minder vaak schuldig maakt aan ongelijke behandeling van allochtonen.

Ongeveer tachtig agenten van politieteam de Groene Beemden in Tilburg-Noord zullen vanaf de zomer bij wijze van experiment een half jaar lang op deze manier gaan werken, aldus een woordvoerder van de politie in Tilburg. Het idee is dat meer bureaucratie bij de politie zal leiden tot minder ongelijke behandeling van allochtonen door politieagenten.

studie naar discriminatie politie

De proef is de vrucht van een onderzoek dat de antropoloog Paul Mutsaers deed in dienst van de politieacademie. Mutsaers promoveert vrijdag aan de Tilburg University. Discriminatie door en binnen de politie is volgens hem een groot en groeiend probleem dat om een “structurele aanpak” vraagt.

Dat allochtonen oververtegenwoordigd zijn in politiestatistieken komt volgens Mutsaers doordat minderheden “buitenproportioneel vaak gecontroleerd worden”. Agenten worden door hun teamchef geïnstrueerd zich bij roadblocks te richten op bepaalde doelgroepen.

“Dan was de opdracht: we gaan ons vandaag bij controles richten op Marokkanen of Somaliërs want er zijn inbraken gepleegd en we vermoeden dat het door deze doelgroep is gedaan.”

Autochtonen mogen bij dergelijke controles doorrijden omdat ze “niet tot de doelgroep” behoren.

“En dan heb je nog excessen zoals microdeportaties: het verdrijven van ongedocumenteerde, illegale migranten door ze op te pakken en ver weg op een industrieterrein of in een bos weer uit de auto te zetten. Dat gebeurt regelmatig.”

stereotyperingen in kaart

De discriminatie is volgens Mutsaers het gevolg van ‘ontbureaucratisering’. De afgelopen jaren is in het politiewerk steeds meer de nadruk komen liggen op “de individuele persoonlijkheid en handelingsvrijheid van de agent”. Dit heeft de Nederlandse politie volgens Mutsaers “zeer vatbaar gemaakt voor discriminatie van etnische minderheden en willekeur in het politieoptreden”.

Door de analyse van stopformulieren hopen onderzoekers stereotyperingen in kaart te kunnen brengen. Mutsaers:

“We kunnen dan zien hoe vaak een agent iemand aanhoudt met een bepaalde achtergrond en hoe effectief dat is.”