Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Defensie

In deze video is Petrovski een held in plaats van verdachte neerhalen MH17

Volgens het Nederlandse Openbaar Ministerie is Sergej Petrovski, een voormalige Russische inlichtingenofficier, mogelijk betrokken bij het neerschieten van vlucht MH17. Maar in deze propagandavideo is Petrovski - bijnaam: ‘brompot’ - geen potentiële verdachte, maar een held.

Het videoportret over de Russische inlichtingenofficier Sergej Nikolajevitsj Petrovski is een aflevering van een serie met de titel ‘Helden-vrijwilligers in Novorossia’ (de oude tsaristische naam voor het oosten en zuiden van Oekraïne).

Klik hieronder voor de YouTube-video. Pas op: deze video bevat schokkende beelden.
Petrovski

De video, gemaakt door de rechts-nationalistische Russische internetkrant politrussia.com, begint met een voice-over:

Deze mannen verschenen altijd daar waar onrecht heerste.
Deze mannen waren altijd de hoop van de zwakken en onderdrukten.
Deze mannen waren altijd de schrik van de agressors en wreedaards.
En vandaag de dag geven hun leven voor de vrede en rust in Novorossia en Rusland.
Russische vrijwilligers. Het verhaal van een echte kolonel.

Geheime dienst zette video online

Volgens het Nederlandse Openbaar Ministerie is Petrovski, een voormalige Russische inlichtingenofficier, mogelijk betrokken bij het neerschieten van vlucht MH17. Afgelopen maandag presenteerde het Landelijk Parket een ‘getuigenoproep’, waarin vier gesprekken werden getoond die zijn afgeluisterd door de Oekraïense geheime dienst SBOe. Het OM had de namen van de bellers weggepiept.

Maar één van de gesprekken is al eerder, de dag na de crash, door de SBOe zelf op YouTube gezet. In dat gesprek wordt één van de bellers geïdentificeerd als Sergej Nikolajevitsj Petrovski een officier van de Russische militaire inlichtingendienst GROe. Petrovski belt met een ondergeschikte over het transport van een Boek-raket naar Donetsk. “Hij hoeft niet te worden verstopt, hij gaat meteen daar naartoe”, zegt hij in het tapgesprek. Volgens de SBOe en het Nederlandse OM dateert het gesprek van de ochtend van de zeventiende juli, enkele uren voordat MH17 wordt neergehaald - waarschijnlijk met een Boek.

In de propagandavideo is Petrovski - bijnaam: ‘brompot’ - geen potentiële verdachte, maar een held. Al hebben de makers nogal wat moeite moeten doen om hem aantrekkelijk te maken. De voormalige kolonel van de Russische militaire inlichtingendienst GROe, komt zelf nog geen twee minuten sprekend in beeld. Zelfs dat lijkt al te veel voor de houwdegen, die slecht op zijn gemak lijkt voor de camera.

Foto ANP / Pierre Crom

Foto ANP / Pierre Crom

Heilige der heiligen

Volgens de video is er over de levensloop van Petrovski tot de oorlog in Oekraïne “begrijpelijkerwijs” weinig bekend. Zijn dienst vervulde hij namelijk in de “heilige der heiligen van het Russische leger”, de militaire inlichtingendienst GROe, waar hij het schopte tot de rang van kolonel. Bij zijn afzwaaien in april 2014 kreeg hij de rang van generaal-majoor.

Luttele weken nadat hij het leger had verlagen zat Petrovski al bij de separatisten in de Donbas.

“Sergej Petrovski wist uit eigener ervaring wat oorlog was”, zegt de voice-over. Toen de eerste schoten vielen op de Maidan, begreep hij meteen dat er oorlog was uitgebroken aan de grenzen van Rusland. Toen de Oekraïense luchtmacht begon met het bombarderen van bevolkingscentra van Novorossia, hield hij het niet uit, thuis op de bank.”

Stuurde Moskou hem?

In de video vertelt Petrovski dat hij in Moskou zat, toen het stadhuis van Loehansk werd gebombardeerd. “Toen ik die aanval zag, besloot ik te gaan vechten tegen de zogenaamde junta.” Is het werkelijk zo gegaan? Of heeft Moskou ‘brompot’ naar de Donbas gestuurd?

De rest van de video beschrijft de heldendaden van ‘Brompot’. Volgens de video was Petrovski een van architecten van de uitbraak van de separatisten uit het belegerde Slavjansk, afgelopen zomer. In Donetsk werd Petrovski benoemd tot plaatsvervangend minister van Defensie en richtte hij zijn eigen verkenningseenheid op. De video laat ook zien dat hij verantwoordelijk was voor het paraderen van Oekraïense krijgsgevangenen door de straten van Donetsk - “als de Duitsers door de straten van Moskou”.

Hoewel er “formeel” een wapenstilstand heerst, weten Petrsovski en zijn verkenners dat de Oekraïners zich aan het hergroeperen zijn voor een nieuwe aanval.

Lees vandaag in NRC Handelsblad een profiel van Sergej Petrovksi: Brompot, een ervaren Russische houwdegen (€)