Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Verkiezingen

Sarkozy’s UMP wint in Franse departementen

Franse kiezers keren zich af van de regeringscoalitie van links. Niet Le Pen maar Sarkozy is de grote winnaar.

Twee jaar voor de Franse presidentsverkiezingen heeft de conservatieve UMP van Nicolas Sarkozy op departementaal niveau de macht weer stevig in handen. Nadat de linkse coalitie van president Hollande vorig jaar op gemeenteniveau al fors verloor, raakte zij gisteren de departementale bestuurslaag kwijt.

28 van de 101 departementen zijn na de tweede verkiezingsronde van links naar rechts gegaan. In totaal 67 departementen komen in handen van de UMP en bondgenoten en 34 departementen gaan naar de Parti Socialiste en samenwerkende linkse partijen. Volgens Sarkozy zijn „de leugens, ontkenning en onmacht” van de coalitie de redenen dat de kiezer zich van links afkeerde.

De uitslag is voor de ex-president een opsteker op weg naar de presidentsverkiezingen van 2017. Zijn terugkeer als partijleider verliep met rechtszaken en vooral interne strijd over koers en strategie tot dusver niet soepel. Tegenover oud-premier Alain Juppé, zijn belangrijkste interne uitdager, kan hij nu wijzen op deze verkiezingsoverwinning.

Na de eerste ronde sloeg Sarkozy in campagnebijeenkomsten een scherpere toon aan over immigratie en integratie, onder andere met een pleidooi voor schoolmaaltijden met varkensvlees. Daarmee zou hij in kantons (kiesdistricten) waar de UMP in de tweede ronde tegenover het nationaal-populistische Front National uitkwam, verschil hebben gemaakt.

Want hoewel het FN niet eerder zo goed scoorde bij departementale verkiezingen en van één naar 62 (van de 4.108) departementsraadszetels gaat, slaagde de partij van Marine Le Pen er niet in om ook maar één departement als geheel te winnen. Le Pen had gehoopt te besturen in de zuidelijke Vaucluse en de noordelijke Aisne om te kunnen laten zien dat het FN behalve protestpartij ook een machtspartij is.

Maar het Franse kiesstelsel, dat geen evenredige vertegenwoordiging kent, zoals in Nederland, en waar partijen moeten samenwerken om een meerderheid te halen, werkt in haar nadeel, beklaagde Le Pen zich. In het departement Nord haalde de partij 38 procent van de stemmen in de eerste ronde, zonder nu ook maar één kanton te hebben binnengehaald. Het Franse stelsel „is gemaakt om te verhinderen dat het Front National en zijn miljoenen kiezers vertegenwoordigd zijn”, zei ze.

Hoewel links minder verloor dan de peilingen vooraf profeteerden, moest de PS veel oude bolwerken prijsgeven. Onder andere Hollandes eigen departement, de Corrèze, en Valls’ Essonne gingen naar rechts.