De zwaarst bewaakte gevangenis van de VS is geen hotel

Je ziet zo de trailer van een film voor je: ‘It’s hell on earth’. De United States Penitentiary Administrative Maximum Facility (ADX) in Florence, Colorado, is de zwaarste beveiligde gevangenis in de VS. Het is er allesbehalve een hotel. The New York Times geeft een blik achter de schermen van ADX.

De ‘Unabomber’ zit er, Atlantabomber Eric Rudolph, de medepleger van de Oklahoma City-aanslag huist er, Zacarias Moussaoui, de twintigste kaper van 9/11 verblijft er, plus nog wat beruchte seriemoordenaars, maffiabazen en andere zware criminelen. Een gezellig clubje dus daar in Colorado. Maar het scheppen van gezelligheid is dan ook allerminst een prioriteit voor de maximum security prison ADX.

De gevangenen in ADX zitten bijna 23 uur per dag in eenzame opsluiting in een cel van 3,5 bij 2 meter. En daar staat ook nog een toilet met douche in. Er is een raampje van 10 centimeter breed. Het eten wordt naar binnen geschoven via een luikje. Elke gevangene heeft wel recht op een aantal uur sport en ‘buiten luchten’. Maar zelfs tijdens deze ‘groepsbezoekjes’ wordt elke gevangene een kooi buiten toegewezen. Kortom, het contact met anderen is minimaal.

Impressie van de cellen. Afbeelding Wikipedia / Richard H.

Is dit al een zwaar regime voor een ‘reguliere’ gevangene, voor een delinquent met een psychische stoornis is het nog heftiger. En tot groot protest van verschillende ngo’s, die lobbyen voor een hervorming van het gevangenissysteem, zitten er ook in ADX veel psychisch zieke gevangenen.

Een van hen is bankovervaller Jack Powers. Na de moord op een medegevangene waar hij ooggetuige van was, begon Powers signalen van posttraumatische stress te vertonen. Hij begon zichzelf te snijden met scheermesjes, beet zijn eigen vinger af, schoot nietjes in zijn eigen hoofd, verwijderde een testikel bij zichzelf, sneed zijn polsen door en nog meer.

Gevangenen komen zieker uit eenzame opsluiting

In de VS worden al jaren flinke discussies gevoerd over het effect van eenzame opsluiting en de massale toepassing ervan. Naar schatting zitten er in het land 80.000 geïsoleerd gevangen op een populatie van 1,6 miljoen. Twee derde daarvan zou delinquenten betreffen met psychische stoornissen. Tegenstanders van de maatregel betogen dat deze gevangenen mentaal zieker uit de gevangenis komen dan ze erin gaan. De staat Colorado, die zelf flink lobbyde om de gevangenis te mogen bouwen, is het daar zelf mee eens. De chef die op staatsniveau verantwoordelijk is voor ADX, verbleef er vorig jaar zelf een nachtje en concludeerde dat in een opinieartikel dat het regime ‘inhumaan’ is.

Robert Hood, gevangenbewaarder in ADX van 2002-2005 omschrijft de sfeer binnen als volgt:

When inmates complained to him, he would tell them, “This place is not designed for humanity,” he recalled. “When it’s 23 hours a day in a room with a slit of a window where you can’t even see the Rocky Mountains — let’s be candid here. It’s not designed for rehabilitation. Period. End of story.”

Tegen het Federal Bureau of Prisons, de federale afdeling die verantwoordelijk is voor het gevangenissysteem loopt nu een rechtszaak om Powers naar een bewaakte hospitaal te krijgen.

Lees hier het artikel over Powers en zijn medegevangenen Inside America’s toughest federal prison van The New York Times (6.990 woorden, leestijd ongeveer 28 minuten).