Teeven terug in Kamer: de ongekende stoelendans bij de VVD gaat door

Fred Teeven wordt vanmiddag weer geïnstalleerd als Tweede Kamerlid. Hij stapte nog maar tweeënhalve week geleden op als staatssecretaris van Justitie. Na de installatie van Teeven moeten er nog twee VVD-zetels worden opgevuld. De stoelendans bij de liberalen gaat door. Overzicht kwijt? Wij helpen je.

Iedere keer als een Kamerlid van een partij aftreedt, worden alle kandidaten die bij de vorige Kamerverkiezingen op de lijst van de partij stonden (in dit geval de verkiezingen van 2012) benaderd of zij hun zetel (weer) willen innemen. Uiteraard in de volgorde waarop ze op de lijst stonden. De Kiesraad begint in geval van de VVD dan weer bij de nummer 1, in dit geval Mark Rutte. De premier slaat zo’n aanbod uiteraard af, maar dat geldt niet voor iedereen. Ook Kamerleden die eerder hun zetel ter beschikking stelden, krijgen de mogelijkheden die weer in te nemen.

• De ongekende personeelscarroussell bij de VVD bgon met het terugtreden van Kamerlid Mark Verheijen eind februari als gevolg van NRC-publicaties over dubieuze declaraties in zijn tijd als gedeputeerde in Limburg. Formeel was Frans Weekers, die vorig jaar opstapte als staatssecretaris van Financiën na problemen met het toeslagenstelsel, de eerste kandidaat om de plek van Verheijen in te nemen.
• Weekers deed dat niet (hij werd waarnemend burgemeester in Heerlen), waarna Johan Houwers de mogelijkheid kreeg. Houwers had medio 2013 zijn functie neergelegd toen de rijksrecherche een onderzoek tegen hem instelde wegens hypotheekfraude. Houwers maakte gebruik van de 28 dagen bedenktijd die een oud-Kamerlid in zo’n geval krijgt vanwege een aanstaande schikking met het OM. De VVD maakte bekend dat Houwers vanwege die schikking - waaruit bleek dat hij door justitie schuldig werd geacht - niet meer welkom was bij de fractie. Houwers besloot alleen door te gaan, tot woede van Zijlstra, die over “zetelroof” sprak. De coalitie van VVD en PvdA heeft door de stap van Houwers nog maar de minimale meerderheid van 76 zetels. Houwers liet gisteren weten dat hij vindt dat hij niet aan zetelroof heeft gedaan.


Ard van der Steur, het VVD-Kamerlid dat de nieuwe minister van Justitie werd. Foto ANP / Bart Maat

• Afgelopen vrijdag werd officieel dat VVD-Kamerleden Ard van der Steur en Klaas Dijkhoff de opvolgers zijn van de opgestapte VVD-bewindslieden Ivo Opstelten en Fred Teeven. Daardoor kwamen opnieuw twee VVD-Kamerzetels vacant. Omdat bewindslieden dus ook de mogelijkheid krijgen terug te keren in de Kamer, wordt Teeven vanmiddag opnieuw geïnstalleerd als Kamerlid als opvolger van Van der Steur. Teeven was eerder Kamerlid voor de VVD tussen 2006 en 2010.
• Wie Dijkhoff opvolgt, is nog niet helemaal zeker. De Kiesraad heeft sinds vrijdag in elk geval ook oud-VVD-Kamerlid Matthijs Huizing opnieuw moeten benaderen. Huizing moest in december 2013 uit de fractie vertrekken wegens rijden onder invloed. Hij liet vanochtend aan NRC weten zijn zetel niet opnieuw in te nemen. “De regel in de VVD is dat je niet binnen vijf jaar terugkeert als je eerder bent teruggetreden. Ik ben het niet eens met die regel. Maar ik ben loyaal aan de partij, dus respecteer ik deze regel”, aldus Huizing, die 48 uur bedenktijd nam voordat hij vice-fractievoorzitter Tamara van Ark vanochtend rond tien uur infomeerde. De eerstvolgende op de lijst die nu in aanmerking komt (ervan uitgaande dat ex-bewindslieden als Weekers blijven weigeren), is de nummer 53 van de kandidatenlijst, Chantal Nijkerken-de Haan.
• Ten slotte stapte dinsdag René Leegte op wegens het niet melden van een betaalde nevenfunctie die te maken had met zijn portefeuille. Als Nijkerken-De Haan Dijkhoff opvolgt, is de zetel van Leegte in principe voor de 54 van de VVD-lijst, voormalig wethouder in Wassenaar en Noordwijk Leendert de Lange.