Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Economie

#BoycottBali: ook online gespannen sfeer tussen Australië en Indonesië

Australië zoekt nog steeds naar dé manier om Indonesië ervan te overtuigen af te zien van de executie van twee Australische gevangenen. Niets lukt tot nu toe. Een boycot van vakantie-eiland Bali, klinkt het al even online. Maar of dat nou de oplossing is?

Een boot met toeristen op Bali.
Een boot met toeristen op Bali. Foto AP/ Bikas Das

Nee, Julie Bishop, de Australische minister van Buitenlandse Zaken zei het in een opmerkelijk interview met Buzzfeed in emoji’s wel zo’n beetje. Hoe gaat het met Indonesië? Duimpje omhoog, vinkjes, zielig gezicht. De broze diplomatieke banden tussen de twee landen hebben een flinke deuk gekregen vanwege de dreigende executie van twee Australiërs voor drugssmokkel. Australië probeert wanhopig Indonesië op andere gedachten te brengen. Vakantie-eiland Bali boycotten dan maar, klinkt het al enige tijd op sociale media. Maar haal je daarmee wat uit?

Binnen afzienbare tijd worden de 33-jarige Myuran Sukumaran en de 31-jarige Andrew Chan, samen met mogelijk negen anderen, geëxecuteerd. De twee waren onderdeel van de zogenoemde ‘Bali Nine’ (de negen van Bali), de kopstukken van een plan om heroïne uit Indonesië te smokkelen. Ze werden in 2005 veroordeeld.

In Indonesië wordt drugssmokkel zwaar gestraft. Sinds 2013 voert het land weer de doodstraf uit, nadat het de vijf jaar ervoor niet gebeurde. Vorige maand werd de Nederlander Ang Kiem Soei geëxecuteerd vanwege de productie van xtc. De nieuwe Indonesische president Joko Widjojo heeft elk verzoek de gevangenen te sparen tot nu toe afgewezen.

Australië heeft de druk opgevoerd, maar dat lijkt allerminst het gewenste effect te hebben. Vandaag zei de Australische premier Tony Abbott dat Indonesië het Australië verschuldigd is de twee Australiërs te sparen, omdat het altijd voor Indonesië klaar heeft gestaan. Als concreet voorbeeld haalde hij de ongeveer 700 miljoen euro aan noodhulp na de verwoestende tsunami in 2004 aan. Dat viel helemaal verkeerd. Een woordvoerder van het Indonesische ministerie van Buitenlandse Zaken noemde het een “dreigement”, en dreigementen “zijn geen onderdeel van diplomatieke taal”.

De boycot

Dan die boycot van vakantieoord Bali, een oproep die vooral door mensen op sociale media veel werd gedeeld: wij willen niet op vakantie in een land waar de doodstraf geldt.

Twitter avatar sydbusinspector Sydney Bus Inspector Dear Indonesians, if you care about your tourism I suggest you Urgently appeal to @jokowi_do2 to show mercy to ur #bali9 men! #BoycottBali
Twitter avatar MrHumpheries MrHumpheries We need to show unity by not traveling to Bali&Indonesia in support of the barbaric execution of 2 Australians by firing squad #boycottbali
Twitter avatar vviivviieennnne hashhag #boycottbali Around 800,000 Aussies visit Bali each year spending on average $150 per day. DON’T KILL OUR KIDS. http://t.co/rFWZ8S7Mlr
Twitter avatar hey_jocelyn jocelyn @IndonesiaAust @INAEmbAUS I am one person who will never visit Indonedia while that country implements the death penalty #boycottbali

Ook zijn er enkele Facebookgroepen gewijd aan de oproep. En het is niet dat dit alleen onder ‘gewone’ Australiërs als serieus idee wordt geopperd. Nee, het was minister Bishop die in een radio-interview zei dat Australiërs misschien hun vakantieplannen zouden moeten “heroverwegen” als de executies doorgaan. Premier Abbott zei tegen de Australische tv dat het land manieren zou vinden om zijn ongenoegen te laten blijken.

Inwoners van Indonesië hebben inmiddels al teruggeslagen op de oproep tot een boycot: blijf ook maar weg, Australiërs, jullie zijn toch ongemanierde toeristen.

Twitter avatar FerdiantonoLim Ferdiantono Lim Imagine if all Indonesians #BoycottAustralia by not traveling, studying nor working there. All because they #BoycottBali for drug smugglers.
Twitter avatar waltonkate Kate Walton Pretty sure the people supporting #BoycottBali are the type of people we don’t want coming to Bali anyway. Too many drunk idiots already!
Twitter avatar ndorokakung Ndoro Kakung dear Australians, you say #boycottbali and I see this. say it again…. http://t.co/6fYm1bQkfJ
Twitter avatar Nasrul_steady Mz.Nasrul Thank you, if you do not come then the island of Bali will be clean #boycottbali

Superman is Dead, een punkband afkomstig van Bali, plaatste een uitgebreider bericht op zijn Facebookpagina:

Even de cijfers

Dit staat er in het Facebookpostje van de band:

“Bali has very high numbers of tourists from countries other than Australia, including Japan, China, Russia, USA, UK, Canada, New Zealand and all our Asian neighbours and can in fact survive without Australian tourism.”

Vooralsnog is er natuurlijk nog geen sprake van een boycot, en de vraag is of die er gaat komen, maar laten we toch even in de toerismecijfers duiken.

In 2014 kwamen er volgens officiële cijfers bijna 3,8 miljoen buitenlandse toeristen naar het eiland. Een jaar eerder waren dat er nog 3,3 miljoen. Zo’n 992.000 toeristen kwamen uit Australië. Uit geen land (met afstand) komen er meer toeristen naar Bali, Australiërs zorgden voor een aandeel van 26,3 procent. Een jaar eerder kwamen er nog ruim 826.000 Australiërs, een aandeel van 25,2 procent.

Het toerisme is de belangrijkste bron van inkomsten voor Bali. En Bali is weer voor een groot deel, in 2012 was het zo’n 30 procent, verantwoordelijk voor alle toerisme-inkomsten van Indonesië. Bali wilde vorig jaar zo’n 5,5 miljard dollar (4,8 miljard euro) aan inkomsten halen uit het toerisme.

Nee, Bali zal waarschijnlijk wel kunnen overleven als er geen enkele Australische toerist meer naar het eiland afreist. En ja, er komen ook echt nog wel toeristen uit andere landen. Maar het zou op papier een flinke hap betekenen.

De kritiek

De gouverneur van Bali is in ieder geval niet bang dat het tot een echte boycot zal komen. “Australiërs respecteren de autoriteit van een land”, zei Mangku Pastika volgens news.com.au.

Online zijn de enkele kritische opiniestukken verschenen waarin de auteurs ervoor pleiten Bali niet te boycotten. Gabrielle Jackson, opinieredacteur voor The Guardian, schrijft dat als toerist landen bezoeken juist bijdraagt aan het begrip daarvoor.

“But mostly when we travel we can’t help but absorb some of the local culture and return home with a deeper understanding of another way of life. (…) How can we ever truly begin to understand each other if we don’t go where we fear, or we only travel to places that have policies we like? What a sad and lonely world that would be.”

Een redacteur van reiswebsite Traveller kiest een andere insteek:

“We get drunk, we take and, yes, run drugs, cause immense offence by parading ourselves half-naked and hide out at resorts, not bothering to experience what is one of the most distinctive cultures on the planet. Before we boycott Bali we should clean up our own tawdry act.”

De strandverkopers die werken op het beroemde stand van Kuta op Bali hebben de ‘dreigementen’ in ieder geval serieus genomen. Ene Chris, die surfplanken verhuurt, zegt tegen de Sydney Morning Herald dat ‘iedereen’ zich druk maakt. Hij roept Australië op het land niet te boycotten:

“Ik zeg het je, de mensen in Bali zijn het niet eens met deze executies. Dit is de stompzinnigheid van de regering. (…) Je doodt een persoon, maar je doodt de ‘fabriek’ niet. Als je het wilt stoppen, stop dan de ‘fabriek’.”