Een federale rechter in Texas heeft maandagavond een streep gezet, in ieder geval voorlopig, door de plannen van president Obama om tot vijf miljoen illegalen in het land te legaliseren. De blokkade moet 26 Amerikaanse staten die het presidentiële decreet helemaal van tafel willen krijgen de tijd geven om een rechtszaak te voeren.
Rechter Andrew Hanen, aangesteld door de vorige Republikeinse president George W. Bush en fel tegenstander van het voorgenomen immigratiebeleid, verbiedt dat Obama doorgaat met de uitvoering. Hij omzeilde met zijn decreet in november het congres.
De bedoeling was dat de eerste groep illegalen vanaf woensdag aanspraak kon maken op een betere status: illegaal naar de VS gebrachte kinderen zouden vanaf dan beschermd zijn tegen deportatie. Andere onderdelen van de nieuwe wetgeving, zoals toestemming om te werken en bescherming tegen deportatie voor andere groepen, zouden pas op 19 mei ingaan.
Geest uit de fles
Volgens Hanen zou het onmogelijk zijn geweest voor de staten om hun rechtszaak te voeren, als de uitvoering wel was doorgegaan. Het terugdraaien van de legalisering van vijf miljoen is namelijk “vrijwel onmogelijk”, aldus Haenen. In een begeleidend schrijven bij het besluit stelde hij volgens persbureau AP:
“Het was onmogelijk geweest de geest weer in de fles te krijgen.”
Verwacht wordt dat het Witte Huis in hoger beroep gaat tegen de uitspraak.
Verzet
Naast de bescherming van illegalen, wil Obama met zijn hervormingen per presidentieel decreet ook meer geld vrijmaken voor de controle van de Amerikaanse grenzen en het sneller terugsturen van illegalen die de wet overtreden.
NRC-correspondent Guus Valk schreef in november:
“Deze maatregel kan vergaande gevolgen hebben voor miljoenen migranten die op dit moment overal in de VS semi-legaal zijn. Ze werken, hun kinderen gaan naar school en ze betalen belasting. Rechten hebben ze niet of nauwelijks. Deze groep mensen is erg zichtbaar voor Amerikanen, omdat ze in tuinen werken, klusjes doen of in hotels werken. Ook is van belang dat Obama iets wil doen aan de status van migranten die ooit als kind naar de VS zijn gekomen, en geen ander land dan Amerika kennen.”
Obama wist in november al meteen dat hij hevige tegenstand kon verwachten tegen zijn decreet. De protesten worden geleid vanuit Texas, door de Republikeinse gouverneur Gregg Abott. De 26 staten vinden dat zij hun zegje mogen doen over de wetgeving, omdat zij opdraaien voor een groot deel van de kosten zoals voor onderwijs en opvang. Overigens hebben twaalf andere staten tijdens de rechtszaak zich juist achter Obama geschaard. Zij menen dat de wet juist goed is voor staten en het publieke belang.
Lees het stuk van Guus Valk uit november: Obama grijpt naar decreet (€).