Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Terrorisme

IS onthoofdt Japanner, nog 16 gijzelaars over

Woede in Japan om executie na uitblijven van deal; kalifaat begint door zijn buitenlandse gevangenen heen te raken.

Weer dook er dit weekeinde een video op van de onthoofding van een man in een oranje pak, ditmaal van de onfortuinlijke Japanse journalist Kenji Goto (47), die naar Syrië was vertrokken om zijn verdwenen landgenoot Haruna Yukawa te zoeken. Yukawa zelf was een week eerder al door de Islamitische Staat (IS) op dezelfde bloedige wijze terechtgesteld.

In Japan werd woedend gereageerd. Een emotionele premier Shinzo Abe sprak van „een laaghartige terroristische daad”. Hij beloofde dat Japan het terrorisme krachtig zou bestrijden. Veel Japanners en anderen uitten hun medeleven op Facebook door zich af te beelden met de tekst ‘I am Kenji’.

Eind vorige week nog werd er rekening gehouden met een deal, waarbij de door IS gevangen Jordaanse piloot Muath al-Kaseasbeh en mogelijk ook Goto zouden worden geruild tegen de veroordeelde terroriste Sajida al-Rishawi. Maar hiervan kwam uiteindelijk niets terecht, al had Jordanië aangegeven dat het bereid was Rishawi vrij te laten. Wel verlangden de Jordaanse autoriteiten eerst een levensteken van de in december gevangengenomen piloot. Aan deze voorwaarde heeft IS voor zover bekend niet voldaan.

Met de executie van de twee Japanners lijkt IS aardig door zijn buitenlandse gijzelaars heen te raken. Eerder onthoofdde het kalifaat al de Amerikaanse journalisten James Foley en Steven Sotloff en de Amerikaanse hulpverlener Peter Kassig. Ook de Britse hulpverleners David Haines en Alan Henning trof dat lot.

Welke buitenlanders heeft IS nu nog in handen? Volgens een lijst van het Amerikaanse persbureau Associated Press nog zo’n zestien mensen.

De bekendste is de Britse persfotograaf John Cantlie, die in november 2012 werd ontvoerd in Syrië. Hoewel Cantlie eerst ook in een van de noodlottige oranje pakken werd getoond, is hij de laatste maanden herhaaldelijk verschenen als ‘verslaggever’ in propagandafilmpjes van IS.

Ook de 26-jarige piloot al-Kaseasbeh, die in december met zijn F-16 in IS-gebied neerstortte, is voor IS een troef. Er is de Jordaanse regering veel aan gelegen hem vrij te krijgen. De piloot behoort tot een stam die een steunpilaar vormt van het koninkrijk. In Karak, waar de piloot vandaan komt, zijn al protestbetogingen gehouden. De betogers eisen onderhandelingen met IS over zijn vrijlating.

IS houdt verder drie medewerkers van het Internationale Comité van het Rode Kruis vast. Omwille van hun veiligheid is hun identiteit tot nu toe niet onthuld. Dat geldt ook voor een 26-jarige Amerikaanse hulpverlener. President Obama zei gisteren dat de VS er alles aan doen haar vrij te krijgen. Ook een in 2013 in Syrië verdwenen Italiaanse pater, Paolo Dall’Oglio, verkeert mogelijk in IS-handen.

Bovendien houdt de beweging de Libanese cameraman Samir Kassab en de Mauretaanse verslaggever Ishak Mokhtar, beiden van het satellietkanaal Sky News Arabia, gevangen.

Vorig jaar viel ook een zevental Libanese militairen in IS-handen. Eerder onthoofdde IS al zeker twee Libanese militairen, om nog te zwijgen van de nog veel grotere aantallen Syriërs en Irakezen die zo stierven door toedoen van de strijders van het kalifaat.

Toch is IS niet altijd wars van deals. Vorige maand kwamen twee Italiaanse hulpverleners vrij en vorig jaar al drie Spaanse, vier Franse en twee Zweedse journalisten. Naar wordt aangenomen tegen betaling.